Pardon - parenterale vloeistoftherapie
10 belangrijke vragen over Pardon - parenterale vloeistoftherapie
Klinische evaluatie - deshydratatie inschatten
6-8%: matige depressie, 2-4 mm, 1-2 sec.
8-10%: ernstige depressie, 4-6 mm, 2-5 sec.
10-12%: comateus, 6-8 mm, 5-10 sec.
>12%: comateus/dood, 8-12 mm, >10 sec.
Grens is bij 8% --> dier stopt met drinken en overschakelen op IV therapie.
Hoeveel vocht toedienen om dehydratatie te corrigeren?
2. Onderhoud = 50 ml/kg L.G./dag
3. Toekomstig verlies = 1/2 huidige verlies
Klinische evaluatie - BE (adhv palpebraal reflex)
-5 --> -10: oogleden sluiten onmiddellijk maar niet volledig
-10 --> -20: oogleden sluiten vertraagd en niet volledig
< -20: oogleden sluiten niet
Pas op leeftijdseffect voor ontwikkeling metabole acidose: <7 dagen oud --> BE 5 eenheden lager inschatten dan bij kalf >7 dagen (want geen dysbiose/geen darmschade door E. coli)
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Hoeveel bicarbonaat of andere base toedienen om metabole acidose te corrigeren?
Hoeveelheid NaHCO3 (g) = B.E. x L.G. x 0,6 x 84/1000
Afspraak: 0,3 bij adult; 0,6 bij kalf.
High anion gap acidosis
1. Verminderde excretie niet volatiele zuren (bv. nierfalen)
2. Verhoogde productie/vrijstelling van endogene NVZ
- Ketoacidose
- L-lactaatacidose (met weefselhypoxie (sepsis, hypoperfusie, ...) of zonder weefselhypoxie (leverdysfunctie)) of D-lactaatacidose (dysbiose)
- Rhabdomyolyse
- Ethanol, methanol, salicylaten, ethyleenglycol
Klinische evaluatie: hyperkaliëmie
- Acidose
- Insulinedeficiëntie
- Celnecrose
- Verhoogde opname
- Verminderde excretie: nierfalen, hypoaldosteronisme, medicatie: NSAID's
- Hemolyse, extreme leukocytose en thrombocytose
Onthouden: --> bij kalf met diarree: plasma [K+] sterk geassocieerd met dehydratatie en niet met acidose!
Symptomen:
- [K+]: 5,5-6 meq/L: symptoomloos
- [K+]: >6,0 meq/L: cardiaal (bradycardie (3e graads AV block), ventrikelfibrillatie)
- [k+]: >7,0 meq/L: slappe paralyse
Klinische evaluatie - glucose
Geassocieerde symptomen/ziektebeelden:
- Hypothermie
- Voorgescheidenis van malnutritie
- Acute ''abdominal emergency'' (peritonitis)
- Septicemie
- Stuipen en coma --> slechts 10% van dieren met ernstige hypoglycemie. Niet signifant met diarree!!
Te onthouden: meten is weten en better safe than sorry. Beter wel toedienen als je niet kan meten.
Hoeveel glucose toedienen?
Wanneer parenteraal behandelen?
2. Vermoeden ernstige acidose
- Ernstige depressie
- Permanente decubitus
4. Ernstige hypoglycemie
5. Geen zuigreflex aanwezig
6. Snel ziekteverloop, shocksymptomen, ...
7. >24u niets gedronken
Hoe correctie acidose?
- Bicarbonaat
- Lactaat, citraat, acetaat
Lichaam heeft enzymes die vooral L-lactaat kunnen omzetten, D-lactaat een klein beetje. Als je IV nog lactaat gaat bijgeven aan een systeem dat al oververzadigd is --> gaat niet werken, je maakt het erger.
- Kalfjes die je verdenkt van acidose door opstapeling D-lactaat (diarree) of L-lactaat (hypoperfusie en shock) --> geen lactaat geven.
- Als je zeker bent dat acidose door bicarbonaat verlies (bv. koe heeft patat ingeslikt en staat te speekselen: heeft veel bicarbonaat verlies) kan wel lactaat gebruiken.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden