Vlaminck - orthopedie
24 belangrijke vragen over Vlaminck - orthopedie
Spastische parese - algemeen
- Verschillende spieren betrokken
- Gastrocnemius (BSP-G)
- Quadriceps
- Mixed (+ semitendinosus-membranosus
- Predisponerende factoren:
- Mangaan
- Lihtium
- --> supplementatie van deze --> symptomen verminderen
Spastische parese - symptomen
- Verhoogde stijfheid en/of repetitieve contracties
- Meer neerliggen, minder eten, groeiachterstand
- Progressief
- Uni- of bilateraal
BSP-G
- 3-4 maanden
- Extensie sprong
- Onder zich staan
- Beweging naar achter maken
- Unilateraal: lidmaat schijnbare verkorting van het lidmaat, klauw komt niet meer in contact met de bodem
BSP-Q
- 2-3 weken
- Extensie knie
- Onder zich staan
- Paradegang
- Beweging naar voor maken
- Unilateraal: lidmaat ook schijnbaar verkort, geraakt de grond niet.
BSP-M
- Poot naar voor, maar ook naar buiten --> ook abductoren in betrokken = beetje roeren
- Klauw geraakt de grond niet
Spastische parese - DDx
- Oudere dieren
- Achterhand + voorhand
- ''Poten stijf trekken''
- Achterpoot/knie geblokkeerd
- Niet bij jonge runderen, lidmaat blijft voortdurend in contact met de grond
- Bilateraal
- Geen pijn nog contracties
- Stijle stand zonder spiercontracties en sneller moe zijn.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Spastische parese - prognose + behandeling
- Progressief karakter --> voortijdig afmesten
- Gemengde vormen soms redelijk stabiel
- Q is totaal zinloos, G zit tussen mixed en Q in.
Behandeling:
- Erfelijk dus uitsluiten voor fok
- Medicamenteus? --> magnesium, lithium, tryptofaan, mangaan worden af en toe gebruikt, maar geen spectaculaire resultaten
- Chirurgisch: enkel BSP-G --> gericht op ontzenuwen van de spier.
Spastische parese - tenectomie
Weinig/nooit in kliniek gedaanAnesthesie:
- Sedatie + epidurale
- Sedatie + lokale infiltratie
- Excisie oppervlakkig deel gastrocnemius
- Excisie diep deel gastrocnemius
- Excisie tendo accesorius (= peesschede structuur rond diepe deel eindpees)
Ong. 2-3 cm verwijderd.
Geen lange termijn goed resultaat.
Proximale peesstompen schieten weg naar boven en gaan hier vastgroeien en hier kan spierspoeltje geactiveerd worden. Enkel toepassen voor rund die voor neurectomie te zwaar is.
Spastische parese - neurectomie - complicaties
- Paralyse van de n. tibialis
- Paralyse van de n. fibularis
- Ruptuur gastrocnemius spier
- Recidief spastische parese (als je stuk doorsnijdt ipv wegsnijdt)
CAR - behandeling - fysiotherapie/massage
- Aangepaste stalbodem
- Bescherming gewrichten
- Tractie op buigpezen: 10 minuten oprekken en lossen
- Prognose: steun op klauwen: ++, tenzij:
- <150 graden
- Steun dorsale kogel: -
- Schouderabductie: -
CAR - behandeling - teen verlengen
- Benodigdheden
- Metalen plaatje
- Houten ''blokje'' (dikte 1-2 cm)
- PMMA
Zorgt voor meer retractie op pees doordat teen eerder op grond komt. Is niet super belangrijk, een extra.
CAR - behandeling - strekgipsverband
Principe:
- Ingipsen distale deel poot
- Spalk lateraal
- Ingipsen proximale deel poot met tractie op spalk
- 4-5 weken
--> Buigpezen komen onder spanning te staan in gips.
Pezen reageren hierop --> worden elastischer + elongeren --> peesretractie problematiek verdwijnt.
CAR - behandeling voorpoten: selectieve tenotomie
- Maximaal gewicht: 100-120 kg
- Meestal 2 (-3) maanden
- Uitzonderingen:
- Abductie schouder: 3-4 w
- Retractie kogel achteraan: 2-3 w - Anesthesie: sedatie, epidurale en IVRA (enkel voorpoot)
Principe: (kunnen tekenen op EX!!!)
Diepe deel OB + diepe buigpees worden doorgesneden.
Oppervlakkig deel OB gaan we behouden.
Eerst incisie laterale kant van v. radialis (5)
Poot in gips voor 4 weken
CAR - behandeling achterpoten - tenotomie
- Tenotomie
- OB (1 deel)
- DB (1 deel)
- Interosseus (1 deel)
- OB + DB = nieuwe buigpees --> aan elkaar vastmaken. Om te vermijden dat dieren doorzakken
- OB wordt zo dicht mogelijk tegen kogel doorgesneden
- DB wordt zo dicht mogelijk tegen sprong doorgesneden
- Dit aan elkaar hechten --> pees is stuk langer waardoor retractie opgelost gaat zijn
Hechten dmv enkelvoudige hechtingen aan zijkanten
Infectieuze arthritis = TWIEOO - etiologie
- Penetrerende verwonding
- Uitbreiding nabijgelegen ontstekingsproces (bv. zoolulcus of wittelijndefect)
- Hematogene verspreiding: vanuit longen/SS/navel
Predisponerende factoren:
- Gebrekkige hygiëne
- Onvoldoende immuniteitsopbouw kalf
- Moederdier: onvoldoende antistoffen
- Kalf: onvoldoende biestopname
- Lokaal trauma (harde ondergrond, locomotorische problemen) - speelt zeer belangrijke rol
- Lokale inflammatoire respons
- Verhoogde bloedflow --> meer kans dat bacteriën in gewricht geraken (in capillaire bed rond gewricht)
Haemophilus en Mycoplasma: polyarthritis
T. pyogenes en E. coli: monoarthritis
--> belang voor keuze 1ste lijn antibioticum!
Infectieuze arthritis - pathogenese + diagnostiek
Pathogenese
Bacterie in gewricht --> verhoging neutrofielen --> vallen bacteriën aan door productie allerlei schadelijke stoffen. Stoffen gaan ook effect hebben op synoviale membraan / kraakbeen rechtstreeks.
Synoviale membraan beschadiging --> opnieuw allerlei gifstoffen ontstaan --> eindresultaat: kwaliteit gewrichtsvocht achteruit + voeding achteruit + biomechanische eigenschappen kraakbeen verslechteren
Kraakbeenschade = irreversibel (weinig doorbloed)
Eindresultaat: fibrine in gewricht + degeneratie kraakbeen.
Diagnostiek:
- Klinische symptomen
- Radiografisch onderzoek
- Verbreden gewrichtsinterlinie
- Onregelmatige aflijning gewrichtsvlakken
- Radiolucente zones omliggende botstructuren
- Sclerose omliggende botstructuren
- Resorptieve veranderingen
- Punctie gewricht
- Macroscopisch: troebeler vocht, vlokken
- Microscopisch: >30.000 WBC/mm3, % neutro's, EW >4 g/dL.
Evt. ook BO doen
Infectieuze arthritis - behandeling - algemeen
- Medicatie --> enkel kans op herstel als je binnen 2-3 dagen na ontstaan van infectie diagnose gesteld hebt.
- Spoelen --> binnen 3-5 dagen, daarna niet meer succesvol omwille van fibrine
- Chirurgisch ingrijpen
Keuze afhankelijk van:
- Ernst en duur infectie (ook kiemsoort)
- Één of meerdere gewrichten
- Andere infectiehaarden
- Economische overwegingen
Indien diagnose <5 dagen na ontstaan:
- Systemische behandeling voldoende indien deze lang genoeg volgehouden wordt.
= Breedspectrum Ab + NSAID's gedurende 2-3 weken. Symptomen zullen binnen 2-4 dagen verdwijnen. Indien niet: ernstigere infectieproblemen waarbij fibrine verhindert dat Ab aanslaat.
Evt. NSAID intra-articulair spuiten
Indien diagnose >5 dagen na ontstaan:
- Intra-articulair behandelen met Ab
- IV perfusie met antibioticum (zelfde als BIER: met knelband en in vene bij gewricht)
- Spoelen via naalden (zelfde of andere naald spul aflaten)
--> alle drie combineren met elkaar.
Vermoeden fibrine in het gewricht:
- Spoelen na arthrotomie (4 steekincisies in sprong, 2/3 steekincisies in knie). Curreteren om fibrine eruit te halen. Achteraf gewricht open laten.
- Arthrodese van het gewricht
Infectieuze arhtritis - arthrodese
Gewricht verdwijnen door alle kraakbeen weg te curetteren. Hierdoor curetteren we alle bacteriën eruit.
Carpus - kogel - klauw mogelijk om arthrodese te doen.
Via cerclagedraden benen tegen elkaar opspannen zodat aan elkaar gaan vastzetten.
Fracturen en fractuurbehandeling - algemeen
- Vooral jonge dieren
- ''Fractuurmank''
- Helingsduur: 6-8 weken (6 weken eerder bij neonati (soms zelfs maar 3 weken))
Behandeling:
- Ingipsen
- Externe fixatie
- Thomasspalk
Fracturen en fractuurbehandeling - tuber coxae
- Gesloten fractuur
- Boxrust 2 maanden
- Slipvaste bodem
- Open fractuur: contaminatie zorgt ervoor dat stukjes bot die afbreken kunnen infecteren en sequesteren --> etterende wonde die neigt naar fistulatie. Ettering zal stoppen als fistulatie weg is. Goed debrideren --> afgebroken stuk van tuber coxae eruit snijden.
- Debrideren
- Open wond behandeling (niet dichthechten)
Fracturen en fractuurbehandeling - pubis/ischium
- Vleesvee: slechte prognose
- Spontane heling na langdurige boxrust (3 maand)
Complicatie: vernauwing geboortekanaal
Diagnose door rectaal onderzoek, voelen naar crepitatie.
Fracturen en fractuurbehandeling - femurkop
- Geforceerde extractie tijdens partus
- Bespringen
- Duidelijk manken
- Crepitatie in heupregio bij manipulatie
Diagnose: hangbeenclaudicatie --> been wordt meegesleept omdat voorwaartse beweging te pijnlijk is.
Behandeling:
- Excisie femurkop --> resultaat: gewricht verdwijnt = vormt synarthrose. Dier is pijnvrij, koe vetmesten en naar slacht joeee.
- Fixatie femurkop (schroef, Steinmanpin)
Fracturen en fractuurbehandeling - humerus / femur
Behandeling - conservatief:
- 3-4 maanden revalidatie
- Callusvorming
- Persisterende kreupelheid
- Overbelasting contralaterale lidmaat
Meestal weinig/niets aan te doen.
Evt. conservatief --> pijnstillers + slipvaste bodem.
Verkort lidmaat --> dier blijft manken.
Secundaire peesretractie kan ontstaan --> pezen groeien niet mee.
Fracturen en fractuurbehandeling - radius / tibia = TWIEOO
- Snelle evolutie naar open fractuur
- Vaak slechte fracturen, zelden middiafysaire fractuur.
- Conservatieve behandeling af te raden
Behandeling:
- Thomasspalk
- Halverwege spalk = beugel --> komt in lies of oksel te zitten.
- Moet 12 weken blijven zitten. Dier strikte boxrust.
- Poot zit gestrekt in constructie vast, de rest is omgeven met gips zodat stabiel is in lateromediale richting.
- Complicatie: druknecrose
- Ideaal = evenveel pinnen boven en onder de fractuurhaard
- Bv. tuinslang opgevuld met technovit.
- Kostprijs = 300-400 euro. Is haalbare investering.
- Tot 250 kg.
Fractuur en fractuurbehandeling - Calcaneus
- Hyperflexie tarsus
- Prognose afhankelijk van leeftijd (gunstig bij jonge dieren)
- Onderscheid maken tussen open en gesloten breuk.
- Meestal afgebroken in groeiplaat
Behandeling:
- Strek-gipsverband
- Poot in hyperextensie --> fragmenten komen dichter bij top calcaneus.
- Via tension-band methode (in 8-vorm mbv pinnen).
Fracturen en fractuurbehandeling - metacarpus / metatarsus
- Meest voorkomende oorzaak = overdreven tractie bij geboorte
Behandeling:
- Debrideren en reponeren
- Immobilisatie dmv gips (aanpalende gewrichten)
Eerste gipscontrole gebeurt na 10 dagen.
Als infectie in --> etter draineren = slechte prognose. Alsnog dier euthanaseren.
Fracturen en fractuurbehandeling - kootbeen / kroonbeen
- Meestal gesloten
- Goede prognose
Behandeling:
- Ingipsen ondervoet
- Blokje onder gezonde klauw
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden