Pardon - rational drug use

22 belangrijke vragen over Pardon - rational drug use

Hoe resistentieselectie verminderen?

  1. Bacteriën zo weinig mogelijk blootstellen aan selectiedruk= zo weinig mogelijk Ab gebruiken (‘enkel als het echt moet’)
  2. Selectievenster minimaliseren
  3. Commensalen blootstellen aan laagste concentratie nodig om het pathogeen aan te pakken
  4. Onderdosering vermijden
  5. Zo kort mogelijke periode

Concentratie-afhankelijk en tijdsafhankelijke Ab

Concentratie-afhankelijk: zo hoog mogelijk om zo veel mogelijk te gaan afdoden (vb. fluoroquinolones, aminoglycosiden)
Tijdsafhankelijk: werken zo lang dat ze boven MIC blijven en bepaalde tijd nodig wanneer ze goed kunnen werken (bv. macroliden)

Conclusie mbt profylactie/metafylactie

Behandelen vanaf 10% zieke  dieren is te vroeg en zorgt voor geen verschil meer tov wachten tot er meer ziek zijn.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Therapeutic decision - 5 stappen

  1. Severity (= ernst) Hoe erg is het? Objectieve parameters om ernst in te schatten?)
  2. Source (bron: meest waarschijnlijke bron van infectie / meest waarschijnlijke pathogeen / is broncontrole mogelijk? (bron wegnemen, bv. navelabces)
  3. Drug resistance (antimicrobiële resistentie?)
  4. Patient factors (bv. leeftijd, wachttijd, dracht, fokdoel, waarde, allergie, nier- of leverdysfunctie, FPT)
  5. Cultures (Moet ik een cultuur aanvragen voor het starten van de therapie?)

Veelvoorkomende oorzaken van misbruik van antibiotica (humaan)

  1. Verlengde therapie zonder duidelijk bewijs van infectie
  2. Behandeling van een positief staal in afwezigheid van ziekte (= kolonisatie zonder zieke)
  3. Niet vernauwen spectrum als een causatief organisme werd geïdentificeerd
  4. Verlengde profylactische therapie (bv; chirurgie)
  5. Excessief gebruik van bepaalde kritisch belangrijke (breedspectrum) antibiotica

Criteria voor selectie van een antibioticum realiteit)

1. MRL
2. Kostprijs
3. Wachttijd
4. ''Spuitplekken''
5. Gebruiksgemak (IV, IM, SC- gemak van inspuiten)
6. Klinische efficaciteit
7. Pathogeen
8. Resistentie
  1. Natuurlijke resistentie
  2. Verworven resistentie (huidige situatie)
9. Dierenwelzijn
10. Belang humane geneeskunde
11. PK/PD parameters       

Neonatale diarree >3 dagen oud (rota, corona, crypto? + bact. overgroei)

Eerste keuze:
  • Colistine per os
  • Sulfa-trim (frequent resistentie)
Tweede keuze:
  • Aminoglycosiden (rehydratatie essentieel, frequent resistentie)
  • Amoxicilline

Derde keuze:
  • Cfr. sepsis


Als viraal blijft duren na een week, is het vaak dysbiose/slechte flora. Dus eigenlijk een week wachten en dan pas antibiotica. Viraal normaal opgelost na een week. Afhankelijk van de ernst!!
Link tussen enteritis en Ab gebruik = septicemie (30%)

Hoe sepsis definiëren in praktijk?

- Wanneer kalf verdacht?
  • Lokale infectie (navel, gewricht, ...)
  • Vnl. <1 week
  • Depressie
- Hoogdringendheid?
  • Septische shock? - multi orgaan falen?
  • Tachypnee, tachycardie, decubitis, ernstige depressie, te hoge of te lage temperatuur

Omphalitis (zonder tekenen van septicemie)

Eerste keuze:
  • Penicillines
Tweede keuze:
  • Penicilline-aminoside
  • Amoxicilline
Derde keuze:
  • Cfr. sepsis

Opmerking: echografie sterk aangeraden om uitgebreidheid letsels te evalueren.
Zeker bij therapiefalen van belang (als lever betrokken ongunstige prognose)

Arthritis met geen tekenen van actieve septicemie

Eerste keuze:
  • Tetracycline
  • Lincomycine-spectinomycine
  • Penicilline-aminoside
  • Sulfonamiden-trimethoprim
  • Florfenicol
  • Penicilline
  • Cefalexine

Tweede keuze:
  • Amoxicilline
  • Amoxiclline-clavulaanzuur
  • Gentamycine

Derde keuze:
  • Fluoroquinolones
  • Cefalosporines

Arthritis (in associatie met pneumonie) --> Mycoplasma coveren

Eerste keuze:
  • Florfenicol
  • Tetracycline
  • Lincomycine-spectinomycine
Tweede keuze:
  • Macroliden
  • Doxycycline
Derde keuze:
  • Fluoroquinolones


Zeker bij waardevolle kalveren bacteriologie op gewrichtsvocht voor eerste behandeling, nadien therapie bijsturen.Opgelet: Mycoplasma bovis belangrijke oorzaak van arthritis (zeker als meerdere gevallen op een bedrijf).

Bloederige diarree bij oudere runderen (verdacht: Salmonella)

Eerste keuze:
  • Sulfa-trim
Tweede keuze:
  • Amoxicilline-clavulaanzuur
  • Fluoroquinolones
  • Gentamycine (frequent resistentie)

Opmerkingen:
  • Steeds coccidiose uitsluiten door mestonderzoek!
  • Pencilline eerste keus voor C. perfringens, niet voor Salmonella

Zenuwsymptomen kalveren --> verdacht Histophilus

Eerste keuze:
  • Florfenicol (metafylaxie hokgenoten belangrijk!)
  • Oxytetracycline (hoge dosering aanbevolen)
  • Penicillines (hoge dosering aanbevolen)
  • Fluoroquinolones (preferentieel voor dieren met ernstige symptomen)
Tweede keuze:
  • Cefalosporines
  • Amoxicilline-clavulaanzuur
  • Macroliden


Ab moet door bloed-hersenbarrière --> fluoroquinolones + cefalosporines kunnen dit. Maar als barrière kapot is kunnen veel verschillende producten gebruikt worden.

Kopzenuwuitval adulte dieren (verdacht Listeriose)

Eerste keuze:
  • Oxytetracyclines (hogere dosering aanbevolen)
  • Penicillines (hogere dosering aanbevolen, kristallijne penicilline hogere efficaciteit)
Tweede keuze:
  • Fluoroquinolones
  • Florfenicol (off label use)
  • Gentamycine (genta in combi met peni reduceert mortaliteit)


Prognose: 80% voor rund, schaap: 60%, geit: 20-30%

Cystitis / pyelonefritis (E. coli, C. renale)

Eerste keuze:
  • Sulfa-trim
Tweede keuze:
  • Penicillines (C. renale)
Derde keuze
  • Fluoroquinolones

3 weken lang bij pyelonefritis

Chirurgie - profylactisch Ab geven? ALGEMEEN

Lebmaag - dunne darm - baarmoeder - blaas: gram + coveren is voldoende
Dikke darm - pens: gram - moeten gecoverrd worden.

Electieve chirurgie (dd, lebmaag, blaas, uterus): bv. keizersnede, chirurgische castratie of niet-gecontamineerde lebmaagchirurgie

Eerste keuze:
  • Penicilline
Tweede keuze:
  • Penicilline-aminoside (bij dikdarmchirurgie)

VOOR operatie: 30-60 min. en 1 dag NA

Gecontamineerde chirurgie (invaginatie, endometritis/gestorven vrucht, (pre)perforaties) --> early treatment peritonitis

Eerste keuze:
  • Penicilline-aminoside
  • Florfenicol
  • Sulfa-trim
  • (Penicilline)
Tweede keuze:
  • Cfr. peritonitis

Preventief werken:
  • Gecontamineerde holtes (BM, darm, ...) openen buiten abdomen
  • Overvloedig spoelen abdomen

Min. 5 dagen antibiotica geven

Wanneer is een gevoeligheidsbepaling (= antibiogram) aan te raden?

  1. Levensbedreigende condities
  2. Condities die een langdurige therapie vergen
  3. Besmettelijke aandoeningen (met kans dat grote groepen dieren antibiotica zullen moeten krijgen)
  4. Bij therapiefalen
  5. Wettelijke verplichtingen

Evidence based: NSAID's bij neonatale enteritis bij kalveren

- Meloxicam (eenmalig, 0,5 mg/kg IV)
  • Betere voederopname, hydratatie en binding van de mest, verminderde tekenen van viscerale pijn
- Flunixin meglumin (eenmalig, 2,2 mg/kg IM)
  • --> minder dagen ziek, beter zuigen, frisser
- Ketoprofen (eenmalig, 3-6 mg/kg IV)
  • Enkel bij 6 mg/kg: iets minder diarree
- Corticosteroïden: niet aangeraden bij diarree
  • Kalveren met diarree hebben al hogere cortisol levels
  • Immunosuppressie (neonati) 

Evidence based: NSAIDs voor pneumonie bij kalveren


- Consistent snellere daling rectale temperatuur
  • Diclofenac >>flunixine en ketoprofen >> carprofen
  • Meloxicam

- Geen klinische verschillen meer op einde
- Significant minder hervallen (1/5 studies)
- Geen effect op sterfterisico
- Geen effect op dagelijkse groei (n=3)
- Minder longconsolidatie (enkel met flunixine aangetoond)
- SAIDs (cortisone)?
  • geen enkel evidence voor effect op kliniek
  • Immunosupressieve effecten aangetoond in vitro

- In vergelijkende trial metacam vs. cortisone, enkel immunosupressieve effecten met cortisone

Evidence  based: NSAIDs bij lebmaagdislocatie

Flunixine zorgt voor meer penscontracties op dag 1 post-operatief

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo