Pardon - rational drug use
22 belangrijke vragen over Pardon - rational drug use
Hoe resistentieselectie verminderen?
- Bacteriën zo weinig mogelijk blootstellen aan selectiedruk= zo weinig mogelijk Ab gebruiken (‘enkel als het echt moet’)
- Selectievenster minimaliseren
- Commensalen blootstellen aan laagste concentratie nodig om het pathogeen aan te pakken
- Onderdosering vermijden
- Zo kort mogelijke periode
Concentratie-afhankelijk en tijdsafhankelijke Ab
Tijdsafhankelijk: werken zo lang dat ze boven MIC blijven en bepaalde tijd nodig wanneer ze goed kunnen werken (bv. macroliden)
Conclusie mbt profylactie/metafylactie
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Therapeutic decision - 5 stappen
- Severity (= ernst) Hoe erg is het? Objectieve parameters om ernst in te schatten?)
- Source (bron: meest waarschijnlijke bron van infectie / meest waarschijnlijke pathogeen / is broncontrole mogelijk? (bron wegnemen, bv. navelabces)
- Drug resistance (antimicrobiële resistentie?)
- Patient factors (bv. leeftijd, wachttijd, dracht, fokdoel, waarde, allergie, nier- of leverdysfunctie, FPT)
- Cultures (Moet ik een cultuur aanvragen voor het starten van de therapie?)
Veelvoorkomende oorzaken van misbruik van antibiotica (humaan)
- Verlengde therapie zonder duidelijk bewijs van infectie
- Behandeling van een positief staal in afwezigheid van ziekte (= kolonisatie zonder zieke)
- Niet vernauwen spectrum als een causatief organisme werd geïdentificeerd
- Verlengde profylactische therapie (bv; chirurgie)
- Excessief gebruik van bepaalde kritisch belangrijke (breedspectrum) antibiotica
Criteria voor selectie van een antibioticum realiteit)
2. Kostprijs
3. Wachttijd
4. ''Spuitplekken''
5. Gebruiksgemak (IV, IM, SC- gemak van inspuiten)
6. Klinische efficaciteit
7. Pathogeen
8. Resistentie
- Natuurlijke resistentie
- Verworven resistentie (huidige situatie)
10. Belang humane geneeskunde
11. PK/PD parameters
Neonatale diarree >3 dagen oud (rota, corona, crypto? + bact. overgroei)
- Colistine per os
- Sulfa-trim (frequent resistentie)
- Aminoglycosiden (rehydratatie essentieel, frequent resistentie)
- Amoxicilline
Derde keuze:
- Cfr. sepsis
Als viraal blijft duren na een week, is het vaak dysbiose/slechte flora. Dus eigenlijk een week wachten en dan pas antibiotica. Viraal normaal opgelost na een week. Afhankelijk van de ernst!!
Link tussen enteritis en Ab gebruik = septicemie (30%)
Hoe sepsis definiëren in praktijk?
- Lokale infectie (navel, gewricht, ...)
- Vnl. <1 week
- Depressie
- Septische shock? - multi orgaan falen?
- Tachypnee, tachycardie, decubitis, ernstige depressie, te hoge of te lage temperatuur
Omphalitis (zonder tekenen van septicemie)
- Penicillines
- Penicilline-aminoside
- Amoxicilline
- Cfr. sepsis
Opmerking: echografie sterk aangeraden om uitgebreidheid letsels te evalueren.
Zeker bij therapiefalen van belang (als lever betrokken ongunstige prognose)
Arthritis met geen tekenen van actieve septicemie
- Tetracycline
- Lincomycine-spectinomycine
- Penicilline-aminoside
- Sulfonamiden-trimethoprim
- Florfenicol
- Penicilline
- Cefalexine
Tweede keuze:
- Amoxicilline
- Amoxiclline-clavulaanzuur
- Gentamycine
Derde keuze:
- Fluoroquinolones
- Cefalosporines
Arthritis (in associatie met pneumonie) --> Mycoplasma coveren
- Florfenicol
- Tetracycline
- Lincomycine-spectinomycine
- Macroliden
- Doxycycline
- Fluoroquinolones
Zeker bij waardevolle kalveren bacteriologie op gewrichtsvocht voor eerste behandeling, nadien therapie bijsturen.Opgelet: Mycoplasma bovis belangrijke oorzaak van arthritis (zeker als meerdere gevallen op een bedrijf).
Bloederige diarree bij oudere runderen (verdacht: Salmonella)
- Sulfa-trim
- Amoxicilline-clavulaanzuur
- Fluoroquinolones
- Gentamycine (frequent resistentie)
Opmerkingen:
- Steeds coccidiose uitsluiten door mestonderzoek!
- Pencilline eerste keus voor C. perfringens, niet voor Salmonella
Zenuwsymptomen kalveren --> verdacht Histophilus
- Florfenicol (metafylaxie hokgenoten belangrijk!)
- Oxytetracycline (hoge dosering aanbevolen)
- Penicillines (hoge dosering aanbevolen)
- Fluoroquinolones (preferentieel voor dieren met ernstige symptomen)
- Cefalosporines
- Amoxicilline-clavulaanzuur
- Macroliden
Ab moet door bloed-hersenbarrière --> fluoroquinolones + cefalosporines kunnen dit. Maar als barrière kapot is kunnen veel verschillende producten gebruikt worden.
Kopzenuwuitval adulte dieren (verdacht Listeriose)
- Oxytetracyclines (hogere dosering aanbevolen)
- Penicillines (hogere dosering aanbevolen, kristallijne penicilline hogere efficaciteit)
- Fluoroquinolones
- Florfenicol (off label use)
- Gentamycine (genta in combi met peni reduceert mortaliteit)
Prognose: 80% voor rund, schaap: 60%, geit: 20-30%
Cystitis / pyelonefritis (E. coli, C. renale)
- Sulfa-trim
- Penicillines (C. renale)
- Fluoroquinolones
3 weken lang bij pyelonefritis
Chirurgie - profylactisch Ab geven? ALGEMEEN
Dikke darm - pens: gram - moeten gecoverrd worden.
Electieve chirurgie (dd, lebmaag, blaas, uterus): bv. keizersnede, chirurgische castratie of niet-gecontamineerde lebmaagchirurgie
- Penicilline
- Penicilline-aminoside (bij dikdarmchirurgie)
VOOR operatie: 30-60 min. en 1 dag NA
Gecontamineerde chirurgie (invaginatie, endometritis/gestorven vrucht, (pre)perforaties) --> early treatment peritonitis
- Penicilline-aminoside
- Florfenicol
- Sulfa-trim
- (Penicilline)
- Cfr. peritonitis
Preventief werken:
- Gecontamineerde holtes (BM, darm, ...) openen buiten abdomen
- Overvloedig spoelen abdomen
Min. 5 dagen antibiotica geven
Wanneer is een gevoeligheidsbepaling (= antibiogram) aan te raden?
- Levensbedreigende condities
- Condities die een langdurige therapie vergen
- Besmettelijke aandoeningen (met kans dat grote groepen dieren antibiotica zullen moeten krijgen)
- Bij therapiefalen
- Wettelijke verplichtingen
Evidence based: NSAID's bij neonatale enteritis bij kalveren
- Betere voederopname, hydratatie en binding van de mest, verminderde tekenen van viscerale pijn
- --> minder dagen ziek, beter zuigen, frisser
- Enkel bij 6 mg/kg: iets minder diarree
- Kalveren met diarree hebben al hogere cortisol levels
- Immunosuppressie (neonati)
Evidence based: NSAIDs voor pneumonie bij kalveren
- Consistent snellere daling rectale temperatuur
- Diclofenac >>flunixine en ketoprofen >> carprofen
- Meloxicam
- Geen klinische verschillen meer op einde
- Significant minder hervallen (1/5 studies)
- Geen effect op sterfterisico
- Geen effect op dagelijkse groei (n=3)
- Minder longconsolidatie (enkel met flunixine aangetoond)
- SAIDs (cortisone)?
- geen enkel evidence voor effect op kliniek
- Immunosupressieve effecten aangetoond in vitro
- In vergelijkende trial metacam vs. cortisone, enkel immunosupressieve effecten met cortisone
Evidence based: NSAIDs bij lebmaagdislocatie
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden