Sensibiliteit en dermatomen

71 belangrijke vragen over Sensibiliteit en dermatomen

Waaruit bestaat de vitale sensibiliteit?

Pijn, temperatuur en grove tast

Waaruit bestaat de gnostische sensibiliteit?

fijne tast, positiezin, vibratiezin

Met welke vezelsystemen is de vitale sensibiliteit verbonden?

spinothalamische baan, thalamus, thalamo-corticale projectie
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe heet een sensibiliteitsstoornis die slechts één groep kwaliteiten treft en de andere intact houdt?

gedissocieerd

Waar bevindt zich de laesie als alleen de vitale sensibiliteit is aangedaan?

spinothalamische baan
centraal in het ruggenmerg

Waar bevindt zich de laesie als alleen de gnostische sensibiliteit is aangedaan?

achterstrengen: fasciculus gracilis en fasciulus cuneatus

Welke laesies geven GEEN gedissocieerde sensibiliteitsstoornis?

Laesies van perifere zenuw, thalamus of hemisfeer

Welke type zenuwcel zijn aangedaan bij gordelroos?

Pseudounipolaire sensibele neuronen in de ganglia van de dorsale wortels
of
in het ganglion van nervus V (ganglion van Gasser) 

Th1 -3

Wat zijn positieve verschijnselen en wat zijn negatieve verschijnselen bij een sensibiliteitsstoornis?

Negatief:
- niet voelen of minder voelen van aanraking of pijn (hypesthesie)
- verlies temperatuurzin
- verlies bewegingszin
- verlies vibratiezin aan enkels

Positieve verschijnselen:
- paresthesieën: brandend of jeukend gevoel, tintelingen
- hyperpathie: niet pijnlijke prikkel wordt als pijnlijk ervaren

Hoe kun je negatieve verschijnselen testen?

Aanraken wattenstokje, prikken met doorgebroken wattenstokje of knijpen
Buisje warm en koud water, bewegen met tenen, stemvork op enkel

Welke spier is betrokken bij corneareflex? Hoe verloopt de reflexboog?

m. orbicularis oculi
Afferent: afferente vezels V1, nucleus princeps en spinalis trigeminalis -> pons met 2e motorneuron van VII:

Wat is het pad van sensatie en perceptie?

Stimulus
sensibele receptor
1st relay neuron: woont in spinaal ganglion: ganglionair
2nd relay neuron: woont in CNS: spinaal/bulbaal
3rd relay neuron: woont in thalamus: thalamisch
Corticaal neuron --> perceptie

Eigenschappen van sensibele receptoren.

Elke receptor is gevoelig voor een bepaalde stimulus, zoals rek, druk, hitte, kou, licht, rood licht

Alle receptoren zetten de energie om in een membraanpotentiaal
Alle receptoren verbinden met het centrale zenuwstelsel door een pseudo-unipolair ganglioncel

Welke drie eigenschappen vormen het receptieve veld?

Convergentie: veel receptoren verbinden met één neuron
Divergentie: één receptoren verbindt met verschillende neuronen
Laterale inhibitie: centrale neuronen worden geëxciteerd, perifere neuronen worden geïnhibeerd

Wat is de functie van laterale inhibitie?

Zorgt ervoor dat het contrast groter wordt.
Tweede orde van neuronen: neuronen aan de zijkant wordt minder gestimuleerd. Hierdoor wordt het contrast groter en kun je nauwkeuriger lokaliseren waar het signaal vandaan komt.

Welke eigenschappen heeft een receptief veld?

Type stimulus
Grootte van het veld
Snelheid van de aanpassing

Wat houdt het labeled line principe in?

Informatie over een type stimulus is gecodeerd in een gebied van het centrale zenuwstelsel waar het axon eindigt.
De actiepotentialencoderen alleen voor de aanwezigheid en grootte van de stimulus

Dikte van axon zegt iets over de snelheid. Welke eigenschappen maken gebruik van de dunste axonen, welke van de dikste?

Van dik naar dun:
- proprioceptie
- mechanoreceptoren
- pijn, temperatuur
- pijn, temperatuur, jeuk

De primaire somatosensibele cortex kun je opdelen in Brodman area's. Hoe, wat is de functie?

Vanaf de centrale sulcus naar achteren:
- spierspoeltjes
- cutane receptoren
- snel aanpassende cutane receptoren
- diepe druk receptoren

Veel interconnecties tussen deze vier gebieden voor serie en parallel schakelingen. Elk gebied bestaat uit een complete homunculus

Hoe kun je een homunculus testen?

2 punts disriminatie Minimum afstand waarmee je nog net twee aparte puntjes voelt. Bij vingers is die afstand heel klei. Bij handpalm juist groter.

Hoe is de somatosensibele cortex opgebouwd?

Gebied op de huid wordt gerepresenteerd op een bepaald gebied van de somatosensible cortex. Binnen dat gebied heb je subgebieden voor temperatuur aanraking, etc.
Voor aanraking heb je weer columns

Elke module bestaat uit columns. Columns zijn elk verantwoordelijk voor de verwerking van beweging in een specifieke richting. Zulke columns zijn aanwezig in de hele neocortex. Samen columsn worden hypercolumns genoemd.
Ze verwerken de oriëntatie van een stukje huid.

Waar bevinden zich thermoreceptoren? Welke alternatieve stimuli zijn er?

Uiteinden vrij ezenuwen hebben thermoreceptor eiwitten. Je hebt warme en koude vezels.

Koude vezels: mentol, eucalyptol, icicline
warme vezels: capsaicine (chili peper)

Uit welke onderdelen bestaat nociceptoren?

mechanische nociceptoren -> scherp sterke prikkels
thermische nociceptoren --> brandende hitte
chemische nociceptoren -> pH, K+, histamine
Polymodale nociceptoren  

A(delta) vezels: scherpe intense pijn (snelle pijn)
C vezels: doffe brandende pijn (langzame pijn)

Waaruit bestaat een kinesthetische receptor

Spierspoeltje:
- sensibel: reksensor, Ia afferent
MOtor: intrafusale spier, gamme motorneuron

Welke dingen kun je testen bij het vitaal systeem, welke bij het gnostisch systeem?

Gnostisch: fijne tast, vibratie zin, propriocepsis
Vitaal: grove tast, pijn zin, temperatuurzin

Waar kruist de informatie van de sensibiliteit?

Beide bij het 2nd relay neuron. Een ligt in caudale hersenstam andere in achterhoorn van het ruggenmerg.

Gnostisch: 2nd relay neuron ligt in de caudale hersenstam --> nucleus gracilis of nucleus cuneatus --> via mediale lemnisucus gaat het naar nucleus thalmicus ventrale posterolateralis
Vitaal: 2nd relay neuron ligt in het ruggenmerg, kruist direct

Via welke pathways gaan de gnostische en vitale sensibiliteit?

Gnostisch stijgt op in de achterstrengen: dorsale column medial lenmniscal pathway
Vitaal stijgt op in de spinothalamische pathway, kruist direct en stijgt op in het ruggenmerg

Welke banen heb je in het ruggenmerg?

achterstreng
spinocerebellair: spinocerebellaire tracti posterior en anterior
anterolaterale pathway: anterior spinothalamisch en lateraal

Welk verschil is er tussen binnenkomen van spinale sensibiliteit en sensibiliteit aangezicht?

Gnostisch spinaal: stijgt eerst op in dorsale hoorn van het ruggenmerg, daarna kruist het in nucleus gracilis of cuneatus -> dan gaat het via mediale lemniscus naar de ventrale posterolaterale thalalmus kern

Aangezichtssensibiliteit: komt direct 2nd relay neuron: nucleus princeps tegen. Kruist via trigemnisu lemnisucus en komt in de thalamus naar de ventrale posteromediale thalamus kern

Wat is het anterolateraal systeem?

spinothalamische tractus anterior en lateraal

Hoe gaat de nociceptieve refelx?

Via de spinothalamische tractus.

Pijninfo verspreidt zich op verschillende niveaus van het ruggenmerg via de Lisausers zone: een tak naar beneden en een tak naar boven die vervolgens ook allemaal weer zijtakjes afgeeft naar de achterhoorn (collateralen)
Deze projecteren vervolgens weer op substantia gelationsa en nucleus proprius, waar het secundaire relay neuron zit

In het been met de pijnreflex: inhibitie extensor, excitatie flexor
Andere been: precies het tegenovergestelde; inhibitie flexor, excitatie extensor

Wat is de Lisauers zone?

achterkant achterhoorn, verantwoordelijk voor het uitsmeren van de informatie van nociceptie

Welke opstijgende banen zijn er voor de nociceptie?

A(delta) vezel informatie
- gaat via de spinothalame baan omhoog
- eindigt in nucleus ventralis posterolateralis van de thalamus
- geeft informatie over de lokalisatie van pijn

C-vezel informatie
- gaat via de paleospinothalamische baan
- eindigt in de reticulaire formatie, periaqueductal grijs en colliculus superior
- maakt pijn pijnlijk
- vandaar dat je nog wel pijn voelt zonder somatosensibele cortex, je kunt het dan alleen niet meer lokaliseren

Wat houdt de Gate theory van Melzack en Hall in?

Inhibitoire interneuronen in substansia gelatinosa, controleren de projectienueronen in de nucleus proprius.

Grote vezels: snel A(beta); huid mechanoreceptoren --> fasische respons
Kleine vezels : langzame C; nociceptoren --> tonische respons

Als alleen C-vezels actief zijn, zijn de projectieneuronen actief en ontstaat pijn.
Als AB en C-vezels actief zijn worden de inhibitoire interneuronen gestiueerd, waardoor de projectieneuronen worden geïnhibeerd. De poort is dan dicht.

Via wekle manier is de pijn poort te modficeren?

Uit het periaqueductale grijs gaat een verbinding naar beneden toe die in verbinding staat met gyrus cinguli
Dopamine projectie van posterior hypothalamus naar achterhoorn toe

Wat is het verschil in verloop van spinale vitale sensibiliteit en aangezichtssensibiliteit?

vitaal:
dorsale wortel ganglion, 2nd relay neuron in nucleus proprius, via anterolaterale fasicle naar boven: spinothalamische tractusu
komt uiteindelijk in de ventrale posterolaterale nucleus van de thalamus

trigeminus:  caudale hoorn in medulla oblongata afferenten van n. ptrigeminus.
Axon komt naar bbinnen in de actherhoon, er is een langgerekte kern in medulla oblongata; spinale trigeminus kern = Lisauers zone. Axon loopt een klein stukje naar beneden. Daar treft het dit secundaire relay neuron aan en kruist naar de overkant

ventrale posteromediale thalamsus nucleus

Welke bulbospinocerebellaire projecties zijn er?

Proprioceptieve informatie gaat ook naar het cerebellum
- dorsale spinocerebellair tract: gnostisch romp
- ventrale spinocerebellair tract: vitaal romp
- cuneocerebellaire tract: gnostisch hoofd
- rostraal spinocerebellair tract: vitaal hoof

Welke takken van het trigeminus systeem zijn er?

Major tak: sensibiliteit: gnostisch en vitale gezicht
Minor tak: sensibiliteit: proprioceptie kauwmusculatuur, motorisch: kauwmusculatuur

Welke zenuwen verzorgen de sensibiliteit van de hand?

Palmair: n. ulnaris en n. medianus
Dorsaal: n. ulnaris, n. radialis , n. medianus

Welke klachten geeft een mononeuropathie van de n. medianus?

Carpaal tunnelsyndroom.
Begint aan de onerkant van het bot, daarover bevindt zich een bandje.
Door artrose kan de botbegrenzing wat nauwer worden en de ruimte van zenuwen en pezen raken in de knel. Dit wordt ischemisch en gaat ontstekingen geven.
Mensen worden 's nachts wakker van pijn en tintelingen. Ze gaan schudden met de hand. Als dit lang is, krijg je ook zwakte van de spieren.
Veel zwangere vrouwen met capraal tunnel syndroom vanwege oedeem.
Met een spalk kan de druk ontheven worden en dan herstelt het vaak vanzelf weer of je kunt corticosteroïden injecties geven

Wat is een behandeling van het carpale tunnelsyndroom?

Mononeuropathie van n. medianus
Spontane verbetering posspalk
steroïden injectie lokaal
klieven ligamentum transverum

Welke klachten geeft een mononeuropathie van n. radialis?

Saturday night pulsy

Motorische uitval van strekkers hand en vingers en sensibele uitval

Wat is meralgia paresthtica?

compressieneuropathie van n. cutaneus femoris

Geeft pijn, tintelingen, jeuk, branden in bovenbeen 
Verlies van sensibiliteit in dat gebied.

Behandeling
- vanzelf over,
- gewichtsverlies
- strakke kleding weghalen

Hoe is de sensorische innervatie van de voet?

Voetrug:
- n. peroneus superficialis
- n. peroneus profundus

Voetzool
- vrijwel geheel n. tibialis

Wat zijn positieve sensibele symptomen en negatieve symptomen van dikke vezels? en van dunne vezels?

Gnostisch (dikke vezels)
negatief: vibratiezin omlaag, propriocepsis omlaag, hyporeflexie, sensorische ataxie
positief: paresthesieën

Vitaal (dunne vezels)
negatief: pijnsensatie omlaag, temperatuurzin omlaag
positief: dysesthesie, allodynie

Hoe is het typische verloop van sensibele symptomen bij een polyneuropathie?

De sensibele symptomen zijn over het algemeen eerst kous- en handschoenvormig verdeeld. Dus met name distaal en benen meer dan armen.
Langste axonen zijn het eerste aangedaan, eerst krijg je last van tenen - voeten - onderbenen en als minder lange axonen ook mee gaan doen, krijg je last van armen

Wat zijn positieve en negatieve motorische symptomen van een polyneuropathie

Functieverlies: zwakte, atrofie, hypotonie, hyporeflexie, orthopedische misvorming

Functiestoorins: fasciculaties, kramp

Wat zijn positieve en negatieve autonome symptomen van een polyneuropathie?

negatief: verminderd zwetn, hypotensie, urinaire retentie, impotentie, doorbloedingsstoornis

positief: toename zweten, hypertensei

Welke polyneuropathie veroorzaakt een parese? axonaal vs demyeliniserend

Beide veroorzaken parese of sensibiliteitstoornis
Beide zorgen dus voor functieverlies van de aangedane zenuw

Welke soorten polyneuropathie zijn er?

Polyneuropathie -> axonaal of demyeliniserend
Axonaal: dikke vezel (diabetes), dunne vezel (amyloidose)

Demyeliniserend: acuut (GBS), chronisch (CIDP)

Wat is diabetische polyneuropathie?

Overwegend sensibel
Handschoen en kousvormig
Axonaal
zowel dikke als dunne vezels

Dikke vezels: hypesthesie/hypalgesie
Dunne vezels: dysesthesie, pijn, autonome klachten

Oorzaak: deels chronische ischemie deels intracellulaire omzetting van glucose  

Je krijgt sneller een diabetische ulcus omdat je makkelijker wondjes onongeperkt oploopt door sensibele stoornis en verminderde wondgenezing

Wat is syndroom van Guillain Barré?

Acute inflammatoire demyelinserende polyneuropathie (AIDP)
Sensibel en motorisch
Demyeliniserend
Auto-immuun

2/3 vd patiënten heeft voorafgaande infectie

Kliniek:
- tintelingen handen en voeten
- progressieve spierzwakte bovenbenen, -armen
- 70% ook zwakte gelaatsspieren
- autonome klachten: bloeddruk, hartritme
- zwakte ademhalingsspieren
- plateaufase na 4 weken
- herstel weken tot maanden, onvolledig bij 20% na 6 maanden nog steeds niet lopen
Herstellen met antistoffen

Welke ziekten zijn beruchte veroorzakers van polyneuropathie?

DM
hypothyroïdie
chronische nierinsufficiëntie
alcohol, B1, B12  

Polneuorphatie zal dan causaal behandeld worden

Wanneer is pijn als clue voor polyneuropathie?

alcohol
chemotherapie
vasculitis en systeemziekten

Wanneer is een patroon een clue voor polyneuropathie?

Proximaal en symmetrisch

Guillain-Barré syndroom (AIDP) --> snel
Chronic inflammatory demyelinating polyneuropathie (CIDP)   --> langzaam en geleidelijk

Wat zijn oorzaken van plexopathie?

trauma
infectieus
inflammatoir
tumor, ingroei of bestraling
diabetes

Wat is een obtretisch plexusletsel?

zenuwen zijn hierbij losgerukt, gescheurd of uitgerekt

Brachiale plexusletsel: bovenste en onderste plexopathieën

Bovenste = Erbs: C5-C6 - waiters hand, paralyse biceps, deltoideus en brachialis

Onderste = Klumpke: C8-T1, parese onderarm en handspieren samen met pols en vingerflexoren, soms is er een Horner syndroom (orthosympathicus)

Wat is plexus brachialis neuritis?

Plexopathie

Axonaal
inflammatoir
Klachtenbegin: hevige pijn rond schouder
2 weken later: vlekkig verdeelde zwakte en atrofie
bilateraal en sensibele symptomen deltoideus, onderarm

2 bijzondere typische klinische syndromen:
- scapula alata
- anterior interosseus syndroom  

Herstel van zelf

Waar kan ingroei van tumor voor plexopathie veroorzaken?

Veroorzaakt pijn.

Plexus cervicobrachialis soms ook met syndroom van Horner
Pleus lumbosacralis ingroei door colon of cervixcarcinoom

Welke soorten neuropathie kan diabetes veroorzaken?

polyneuropathie
mononeuropathie
plexopathie
autonome neuropathie

Wat is diabetische amyotrofie?

Plexopathie

Acute hevige asymmetrische pijn, DAARNA pas: proximale zwakte in 1 of 2 benen.
Kan door DMII veroorzaakt worden
progressie weken- maanden
daarna wel herstel, vaak restzwakte

Welke wortels zijn betrokken bij radiculaire prikkeling van het been, hoe verloopt dit?

S1: vanuit bil, dorsolateraal naar beneden, laterale voetrand (voetzool) en kleine teen
L5: bil naar laterale zijde bovenbeen, over onderbeen schuin naar anterieur tot in grote teen
L4: bil naar anterieure zijde bovenbeen, over knie tot mediale zijde scheenbeen
L3: bil naar voorzijde bovenbeen tot boven knie

Welke wortels zijn betrokken bij radiculaire prikkeling van de arm, hoe verloopt dit?

C5: bovenarm
C6: mediaal schouderblad, arm tot aan duim, wijsvinger
C7:  Mediaal chouderblad over arm heen en middelvinger en twee vingers eromheen
C8:    mediaal schouderblad onderkant arm en pink

Hoe test je of er radiculaire prikkeling optreedt bij wortels L3, L4, L5 S1

Lasègue: been opheffen, L5 en S1 maak je dan langer
Omgekeerde Lasègue: L2 en L3

Met gebogen been heb je minder rek op de wortel en dus naar verwachting minder prikkeling

Hoe testen we de achterstrengen?

propriocepsis:--> bewegingszin, bewegingsrichtingszin; zeg maar als je iets voelt bewegen

Vibratiezin --> stemvork, bot zoeken en dan meot je het kunnen voelen

Fijne tast --> aanraking watje

Hoe testen we de voorzijstreng?

pijnzin: wattenstaafje breken en prikken
temperatuurzin: onder hete kraan houden testen

Wat is het Brown Séquard syndroom?

Spinaal syndroom. Brown Séguard of hemicord syndrome
Ene ledemaat gestoorde gnostische sensibiliteit + 1e MN stoornis
Andere ledemaat gestoorde vitale sensibiliteit.

Het is een gedissocieerde sensibiliteitsstoornis

Wat is het spinalis anterior syndroom?

Linkerbeen: 1e MN stoornis + afwezige pijnzijn
Rechterbeen: 1e MN stoornis + afwezige pijnzin

Dus: beide ledematen gestoorde vitale sensibiliteit en 1ste motorneuronstoornis, maar mte intacte gnostische sensibiliteit

Leg uit hoe een spinalis anterior syndroom kan ontstaan.

voorste gedeelte van het ruggenmerg is maar 1 arterie. Wanneer één van de arteriën kapot gaat, heb je direct een doorbloedingsstoornis van het anterieure gedeelte
arteria sinalis anterio

Hoe kan een thalamusinfarct sensibele klachten geven

Twee belangrijke kernen voor de gnostische en viatle sensibiliteit liggen ind e thalmaus.
Infarct kan leiden tot halfzijdige gevoelsstoornis of tintelingen en pijn halfijzidg

Hoe kun je sensibiliteit corticaal testen?

2 puntsdiscriminatie
stereognosie --> herkennen van voorwerp in de hand
graphestesie --> herkennen van tekenen 3 of 8

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo