Schuld' en 'wederrechtelijkheid als bestanddelen van de delictsomschrijving - Wederrechtelijkheid als bestanddeel

4 belangrijke vragen over Schuld' en 'wederrechtelijkheid als bestanddelen van de delictsomschrijving - Wederrechtelijkheid als bestanddeel

Welke vormen kan "wederrechtelijkheid" als bestanddeel aannemen?

  1. Expliciet de term 'wederrechtelijk'
  2. Omschreven: 'zonder daartoe gerechtigd te zijn'
  3. Impliciet: gedraging omschreven in ermen die reeds het oordeel in zich dragen dat de rechtsorde het gedrag afkeurt. Bijv. 'mishandeling' (art. 300 Sr.) = wederrechtelijk toebrengen van pijn/letsel. Dit kan nl. ook niet wederrechtelijk gebeuren, bv door tandartsbehandeling.
  • In voorbeeld mishandeling, geldt dit alleen voor het bestanddeel wederrechtelijkheid. Schuld is bij mishandeling geen bestanddeel, dus bij een geslaagd beroep op schulduitsluitingsgrond, volgt OVAR omdat verdachte niet strafbaar is.

Wat is kenmerkend voor culpoze delictsomschrijvingen?

  • Schuld is opgenomen als bestanddeel
  • Zijn niet bedoeld om rechtsgoederen te beschermen tegen een intentionele aantasting (doleuze = opzet), maar tegen aantasting als bijkomend effect van fouten gemaakt terwijl men een ander doel nastreeft.

Wat is de rechtsregel die volgt uit het arrest 'Verpleegster' van de HR 19 feb 1962 (dood door schuld van een patient)?

Bij culpoze delicten komt een beroep op schulduitsluitingsgrond neer op een ontkenning van de ten laste gelegde culpa. Omdat de rechter al besloten had dat de culpa bewezen was (en de verdachte uit de bewijsmiddelen kon afleiden waarom), was de kous af;  hij hoefde het verweer niet meer te behandelen als een beroep op schulduitsluitingsgrond in de zin van art. 358 lid 3 Sv.

(Dat artikel stelt dat de rechter de motivatie in het vonnis moet opnemen wanneer hij een uitdrukkelijk voorgedragen verweer niet honoreert).
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke uitspraak volgt als iemand een culpoos delict ten laste wordt gelegd, hij zich beroept op een rechtvaardigingsgrond, en de rechter dat beroep aanvaardt?

  • Bij een (aanvaarde) rechtvaardigingsgrond (bijv noodtoestand) bij een culpoos delict, komt de wederrechtelijkheid  van het handelen te ontbreken; de handelwijze is aanvaardbaar.
  • Dat betekent ook dat er geen verwijt van dat handelen gemaakt kan worden.  Zonder verwijt geen culpa. De ten laste gelegde culpa is niet bewezen, en vrijspraak volgt.

  • Hieruit volgt: bij culpoze delictsomschrijvingen is de wederrechtelijkheid een impliciet bestanddeel.
  • Zowel een geslaagd beroep op een schulduitsluitingsgrond, als op een rechtvaardigingsgrond volgt bij een culpoos delict (dat correct ten laste wordt gelegd) dus vrijspraak.    

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo