Voorlichtingsmateriaal
29 belangrijke vragen over Voorlichtingsmateriaal
Als een vrouw met lactose-intolerantie wil weten wat voor soort sojaproducten er zijn, kun je een folder met productinformatie van de industrie gebruiken.
Wat zijn functies van voorlichtingsmateriaal in het diëtistisch consult?
- Kennisdrager
- Geheugensteun
- Instructiemiddel voor vaardgheden
Een folder waarbij de inhoud gaat over de gewenste voeding tijdens zwangerschap, draagt de titel: ‘Voor moeders van morgen’. Deze titel prikkelt de oppervlakkig geïnteresseerde lezer de folder te lezen.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
In een folder over voeding voor peuters van 1 tot 2 jaar staat een tabel met richtlijnen voor de benodigde hoeveelheden voedingsmiddelen per dag. De tabel heeft de titel ‘Dit heeft uw peuter ongeveer per dag nodig’. Door middel van deze tabel kan het vluchtige karakter van de folder worden beperkt.
Wat zijn doelen kunnen bereikt worden met het gebruik van voorlichtingsmateriaal?
- Educatie
- Motivatie
- Wegnemen van ongerustheid
- Toepassen van instructie
- Kunnen werken met tabellen
- Leren variëren
- Ondersteunen van de boodschap
Een brochure die meer dan een paar pagina’s omvat heeft een inhoudsopgave nodig als ‘structuuraanduider’ voor de lezer.
Wat zijn redenen voor het gebruik van voorlichtingsmateriaal?
- Tijdwinst tijdens consult
- visueel ondersteunend
- herkenbaarheid
- aantrekkelijkheid
Een diëtist gebruikt in de meerderheid van de gevallen voorlichtingsmateriaal om de mondelinge informatie te ondersteunen en niet zozeer om de lengte van een consult te verkorten.
Wat zijn de types voorlichtingsmateriaal?
- Schriftelijk materiaal:
- folders, brochures, variatielijsten, broodbeleglijst, checklists, recepten, boeken
- Demonstratiemateriaal:
- etiketten, draaiwijzers, verpakkingsmateriaal, infografieken, portiegrootteboek
- inhoudsmaten (kopjes, maatbekers, lepels)
- Digitaal materiaal
- voedingsberekeningsprogramma, digitale eetdagboeken, apps, digitaal compendium
Een van de doelen van de dieetbehandeling voor de heer Haarman is dat ‘de cliënt kan variëren met koolhydraten’. Het gebruik van de Schijf van Vijf / Actieve Voedingsdriehoek verdient in deze situatie de voorkeur boven de Eettabel van het Voedingscentrum of de Nubeltabel.
Een van de doelen van de dieetbehandeling van mevrouw Joosten is ‘weet welke producten veel verzadigd vet bevatten’. Om deze doelstelling te halen gebruik je bij de
voorlichting bij voorkeur een brochure met analysecijfers van verzadigde vetten in producten in plaats van een oriënterende folder over olijfolie.
Een van de doelen van de dieetbehandeling van mevrouw Vlietstra is ‘weten op welke wijze gevarieerde, smakelijke, vetarme maaltijden kunnen worden bereid’. In deze situatie verdient een receptenboekje met productinformatie van de industrie de voorkeur boven een receptenboekje van de patiëntenvereniging.
Waarom is het van belang dat je als diëtist vooraf het schriftelijk materiaal dat met een cliënt wordt besproken of meegegeven doorleest?
- Gesprekstechnische redenen:
- om te kunnen aansluiten op het leerniveau van de cliënt
- om structuur in het gesprek aan te brengen
- om stapsgewijs uitleg te geven over de inhoud van de brochure
- Gespreksdoelen/overwegingen
- sluit het materiaal aan bij de gestelde gespreksdoelen en/of overwegingen?
- Inhoudelijke redenen:
- is het materiaal inhoudelijk voedingskundig verantwoord, voldoende objectief en niet eenzijdig gericht (of onevenwichtig)?
Redundantie is het aanbieden van informatie op verschillende manieren.
Waarom zou je wel een folder of brochure vanuit het bedrijfleven/fabrikant gebruiken?
- Als het aansluit bij de doelgroep
- als het juiste en evenwichtige informatie bevat
- als het aantrekkelijk is wat betreft vormgeving
- als de informatie duidelijk is gestructureerd
- als het aansluit op het leervermogen van de cliënt
Om een cliënt te leren de juiste keuze tussen smeer- of bereidingsvetten te maken, heeft het leren lezen van verpakkingen de voorkeur boven een lijst met voorkeursproducten.
Wat zijn uitspraken of gedragingen die kunnen wijzen op beperkt begrip van het voorlichtingsmateriaal door een cliënt?
- Formulieren worden niet (volledig) ingevuld
- Tijdens het gesprek aangeven: ik heb mijn bril thuis laten liggen, ik lees het later wel
- Het niet volgen van instructies of opdrachten
- Tijdens het gesprek aangeven: kun u dat misschien aan me voorlezen?
- Geschreven voorlichtingsmateriaal tijdens een afspraak overhandigen aan familie
Van een brochure over voeding bij een hoge bloeddruk wordt het leesniveau beoordeeld op niveau B2. Dit sluit goed aan bij het gemiddelde leesniveau van de grootste groep Belgen en Nederlanders.
Wat zijn vragen die je kunt stellen in een vervolgconsult om na te gaan of de cliënt de brochure heeft gelezen/gebruikt?
- Heeft u nog vragen over de brochure die u vorige keer heeft meegekregen?
- Heeft u nog tips uit de brochure kunnen toepassen?
- Wat vond u van de brochure over ...?
Om de relatie tussen het ziektebeeld en het dieet uit te leggen heeft een mondelinge uitleg de voorkeur boven het gebruik van voorlichtingsmateriaal, zoals een illustratie.
De diëtist vraagt aan een cliënt: ‘Kunt u een voorbeeld geven van een product dat u veel gebruikt en waar veel vezels in zitten?’ Door middel van deze vraag wordt de cliënt actief betrokken bij de uitleg van een brochure over het met vezel verrijkte dieet.
De heer De Naaf is 56 jaar en zijn cholesterolgehalte 6,8 mmol/liter (232 mg/dl). Om te kunnen variëren binnen het dieet heeft in deze situatie een variatielijst met de rubrieken ‘bij voorkeur’, ‘met mate’ en ‘bij uitzondering’ de voorkeur boven een lijst met analysecijfers van producten met verzadigde vetten
In de inhoudelijke analyse wordt als aandachtspunt genoemd: doseer de voorlichting. Hiermee wordt bedoeld dat de informatie/instructie van de diëtist gestructureerd, in een
logische volgorde, wordt aangeboden.
Een cliënt heeft een tekort aan vitamine D en calcium in zijn voeding. Door cliënt zelf een eetdagboek bij te laten houden middels een app krijgt hij inzicht in zijn vitamine D en calciuminname.
Redenen om WEL een brochure van een fabrikant te gebruiken kunnen zijn:
- Sluit aan bij doel en doelgroep
- Bevat juiste en evenwichtige info
- Aantrekkelijk qua vormgeving
- Duidelijk gestructureerde informatie
- Sluit aan op leervermogen client
Welke uitspraken of gedragingen kunnen wijzen op beperkt begrip van het (schriftelijke) voorlichtingsmateriaal door een cliënt?
- Formulieren worden niet volledig ingevuld
- Aangeven tijdens het gesprek dat " de bril is vergeten en het later wel wordt gelezen"
- Niet opvolgen van instructies of opdrachten
- Vragen tijdens het consult of er een stukje voorgelezen kan worden
- Geschreven voorlichtingsmateriaal tijdens het consult geven aan een familielid
Wat is belangrijk bij het introduceren van voorlichtingsmateriaal bij een client?
- Informeer de cliënt over het onderwerp en het type voorlichtingsmateriaal.
- Toon de cliënt het voorlichtingsmateriaal.
- Wek interesse bij de cliënt door aan te sluiten bij de belevingswereld en bevraag welk type/medium zijn voorkeur heeft.
- Leg aan de cliënt uit met welk doel of welke reden het voorlichtingsmateriaal wordt gebruikt.
- Ga na wat de verwachtingen van de cliënt zijn.
Wat is belangrijk bij het bespreken van het voorlichtingsmateriaal:
- Zorg voor een opstelling waarbij zowel de cliënt als de diëtist het voorlichtingsmateriaal goed kan zien.
- Leg stapsgewijs de te bespreken hoofdpunten uit.
- Wijs tekstpassages aan die van belang zijn en geef zo nodig uitleg of aanvulling.
- Bied de informatie op verschillende wijzen aan.
- Ga na of de inhoud begrepen is, eventueel aan de hand van een oefening.
- Geef uitleg bij onduidelijkheden.
Welke factoren zijn van invloed op het leervermogen van de client?
- Welke informatie kan de client op dit moment aan?
- op welke wijze gaat de client om met zijn gezondheidsprobleem?
- Welke bereidheid tot leren is er en welke factoren zijn hierop van invloed (opvattingen over gezondheid)?
- Welke factoren kunnen het leren bevorderen of belemmeren (lichamelijke toestand, verstandelijke vermogens, eerdere ervaringen?)
- Welk taalbegrip, - niveau en leesvaardigheid heeft de client?
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden