Startpagina / Samenvattingen / Het palet van de psychologie / hersenen-zenuwcellen-plasticiteit

Biologische psychologie - Biologische theorieen - Hersenen

Q: Welke vier factoren beïnvloeden de rijping/gewichtstoename van de hersenen?

synaptogenese: Aantal dentrieten groeit spectaculair na geboorte en leggen synaptische verbindingen pruning: na de achtste maand neemt het aantal synapsen en dendrieten weer af, waardoor de sterke cellen kunnen groeien. Dit wegsnoeien van ongebruikte synapsen gaat door tot aan adolescentie. myelinisatie: myeline is een vettige substantie dat de axonen isoleert, en de informatieverspreiding versneld. Gaat door tot adolescentie Hormonen beinvloeden ontwikkeling/rijping cellen

Q: Hoe werken zenuwcellen (neuronen)?

Zenuwcellen ontvangen , produceren en geven informatie door . Informatie bestaat uit elektrische impulsen . Als de zenuwcel informatie doorgeeft, heet dat vuren . De verbinding tussen twee zenuwcellen heet de synaps (=in feite een kleine spleet). De elektrische impuls overbrugt de synaptische spleet met behulp van chemische (hersen)stofjes, de neurotransmitters .

30 belangrijke vragen over Biologische psychologie - Biologische theorieen - Hersenen

Welke twee belangrijke celsoorten kennen de hersenen?

zenuwcellen of neuronen: ontvangen, produceren en geven info door. De synaps vormt de verbinding tussen twee zenuwcellen en neurotransmitters (chemische stofjes) brengen de informatie over
Axonen verbinden zenuwcellen over lange afstanden
gliacellen (9x zoveel als zenuwcellen)

Hoeveel wegen de hersenen bij de geboorte?

400 gram

Welke vier factoren beïnvloeden de rijping/gewichtstoename van de hersenen?

synaptogenese: Aantal dentrieten groeit spectaculair na geboorte en leggen synaptische verbindingen

pruning: na de achtste maand neemt het aantal synapsen en dendrieten weer af, waardoor de sterke cellen kunnen groeien. Dit wegsnoeien van ongebruikte synapsen gaat door tot aan adolescentie.

myelinisatie: myeline is een vettige substantie dat de axonen isoleert, en de informatieverspreiding versneld. Gaat door tot adolescentie

Hormonen beinvloeden ontwikkeling/rijping cellen

Hoe is de relatie tussen neurotransmitters en stoornissen?

Er bestaat een relatie tussen neurotransmitters en disbalans. Het is een te grote of te lage productie van neurotransmitters.

Wat zijn de grotere hersenen?

De bovenkant van de hersenen, ook wel cerebrum genoemd

Buitenste schil is de hersenschors (cortex) : typisch menselijke kenmerken zoals taal kunst complexe beslissngen nemen en musiceren.

Welke functie heeft een zenuwcel en hoe zijn ze onderling verbonden?

Het ontvangen, produceren en doorgeven van informatie d.m.v. elektrische impulsen. Een verbinding tussen twee zenuwcellen heet een synaps, waar de elektrische impuls doorheen gaat (via neurotransmitters, die de impuls kunnen versterken of afremmen).

Hoe werken zenuwcellen (neuronen)?

Zenuwcellen ontvangen, produceren en geven informatie door. Informatie bestaat uit elektrische impulsen. Als de zenuwcel informatie doorgeeft, heet dat vuren. De verbinding tussen twee zenuwcellen heet de synaps (=in feite een kleine spleet). De elektrische impuls overbrugt de synaptische spleet met behulp van chemische (hersen)stofjes, de neurotransmitters.

De hersenen zijn onderverdeeld in een linker en rechterhersenhelft. Via wat communiceren ze met elkaar en welke kwabben heeft een hersenhelft?

communicatie va corpus callosum (snelweg van zenuwvezels)

Frontaalkwab (achter ons voorhoofd): rol bij hogere functies zoals persoonlijkheid, taal planning en concentratie
occipitale kwabben (achterkant van het hoofd): rol bij het omzetten van visuele signalen in beelden
partiële kwabben (bovenkant van het hoofd) spelen een rol bij het verwerken van zintuiginformatie (vooral gevoel en gehoord)
Temporale kwabben spelen een rol bij specifiek geluid zoals taal en muziek en ook geheugen

Welke vier factoren beïnvloeden de rijping en gewichtstoename van de hersenen?

synaptogenese: in de eerste 8 maanden na de geboorte neemt het aantal dendrieten, die zorgen voor contact met andere zenuwcellen sterk toe
pruning: wegsnoeien: aantal dendrieten en synapsen neemt na de 8ste maand weer af tot 5-6 jarige leeftijd (visuele cortex)
myelinisatie: vergroot hersengewicht en -volume en verloopt in dezelfde volgorde als de vorming van ersenen
hormonen: puberbrein, moederrein

Waar bestaan de onderste hersenen (achterhersenen) uit?

Reptielenbrein (primaire functies), hersenstam (eerste verwerking van neurale informatie) , cerebellum ( alertheid, evenwicht en lichaamshouding)

Welke drie invloeden bepalen hoe de hersenen er van iemand uiteindelijk uit komen te zien?

ervaringsonafhankelijke plasticiteit: erfelijke aanleg
ervaringsverwachte plasticiteit: interactie tussen genetische aanleg en de verwachte omgevingskenmerken. De omgeving bepaald de input, deze input bepaalt welke verbindingen tussen zenuwcellen wordt verstevigd worden, welke niet gebruikt en weggesnoeid worden
ervaringsafhankelijke plasticiteit: interactie tussen genetische aanleg en de ervaringen die uniek zijn voor een individu. (meestal zelf gekozen)

Welke drie vormen van plasticiteit zijn er?

Ervaringsonafhankelijke plasticiteit: hersenontwikkeling die genetisch (prenataal) aangestuurd wordt (bijv. taal kan na 12e jaar niet meer aangeleerd worden)
Ervaringsverwachtte plasticiteit: interactie genetische aanleg en verwachtte omgevingskenmerken: omgeving bepaalt impuls die bepaalt welke verbindingen verstevigd of weggesnoeid worden
Ervaringsafhankelijke plasticiteit: interactie genetische aanleg en unieke ervaring van het individu

Waar bestaan de achterhersenen (=reptielenbrein) uit?

hersenstam (prikkels uit het lichaam komen hier via het ruggenmerg de hersenen binnen, gericht op overleven; ademhaling & hartslag)
cerebellum (dit deel reguleert oa alertheid, evenwicht en lichaamshouding)

Waar bestaan de middenhersenen (=zoogdierenbrein) uit?

Het limbisch systeem. Dit systeem kent verschillende structuren zoals de hippocampus (geheugenprocessen), de hypothalamus (voor gemotiveerd gedrag zoals plezier zoeken, maak ook slaap-waakritme en reguleren van de hormonen), de thalamus (alle zintuiginformatie, muv de geur) en de amygdala (regulering van emoties; vier v's: voeden, vechten, vluchten, vrijen).

Wat is een split-brain patiënt?

De hemisfeer (linker/rechterhelft) werkt zelfstandig en onafhankelijk, maar helften communiceren wel onderling. Bij split brain patiënten is de verbinding tussen de hersenshelften doorgesneden, waardoor ze los van elkaar functioneren zonder dat de patiënt dit bewust ervaart. Hieruit voortvloeiend tegenstrijdig gedrag wordt door linkerhelft eenduidig verklaard, waardoor de patiënt zich toch "baas in eigen brein" voelt

Waar bestaan de grote hersenen (=mensenbrein) uit?

De buitenste schil is de hersenschors (cortex). De hersenschors zit 'opgevouwen' in de schedel, te vergelijken met een walnoot. Er is een verdeling tussen de linker- en de rechterhersenhelft (hemisfeer). De twee hersenhelften communiceren met elkaar via het corpus callosum (=een 'snelweg' van zenuwvezels). Elke hersenhelft bestaat uit vier kwabben (frontaal, occipitaal, temporaal, pariëtaal) met gespecialiseerde functies.

Van welke drie invloeden is het afhankelijk hoe de hersenen er uiteindelijk uit komen te zien?

-ervaringsonafhankelijke plasticiteit -> de vorming van zenuwcellen, dendrieten en synapsen is genetisch aangestuurd
-ervaringsverwachte plasticiteit -> de interactie tussen genetische aanleg en verwachte omgevingskenmerken die bij een bepaalde tijd en cultuur horen. De omgeving bepaalt welke input (lezen, schrijven, lopen) de hersenen van een kind krijgen, deze input bepaalt vervolgens welke verbindingen tussen zenuwcellen verstevigd worden en welke niet gebruikt worden.
-ervaringsafhankelijke plasticiteit -> interactie tussen genetische aanleg en de ervaringen die uniek zijn voor een individu; bijvoorbeeld muziekles. Het zijn vaak ervaringen waar iemand zelf voor kiest.

De bovenkant van de hersenen zijn de grote hersenen. Dit wordt ook wel cerebellum genoemd. Hoe zit dit deel in elkaar?

De buitenste schil is de hersenschors. Dit is evolutionair gezien het jongste deel van de menselijke hersenen en maakt typisch menselijke kenmerken als taal, kunst, het nemen van complexe beslissingen en musiceren mogelijk.

Dit deel opgevouwen in de schedel.

Waar spelen de frontale hersenkwabben een rol bij?

De 'hogere functies' zoals persoonlijkheid, taal, planning en concentratie.

Een belangrijk kenmerk van de hersenen is de verdeling tussen de linker- en rechterhersenhelft. Hoe communiceren deze helften met elkaar?

Via het corpus callosum.

Waar spelen de pariëtale hersenkwabben een rol bij?

Het verwerken van zintuiginformatie, vooral gevoel en gehoor.

Welke vier factoren beïnvloeden (en worden beïnvloed door omgevingskenmerken) de rijping van de hersenen?

Na de geboorte groeien de zenuwcellen (vooral axonen). Deze rijping zorgt voor gewichtstoename. Dendrieten zorgen voor contact met andere zenuwcellen, iets wat we synaptogenese noemen. Na de achtste maand neemt het aantal synapsen en dendrieten weer af --> pruning.

De tweede verklaring van de rijping en gewichtsgroei van de hersenen zit, paradoxaal, in het afsterven van zenuwcellen en dendrieten. Zwakke cellen sterven af, waardoor sterke cellen meer de kans krijgen om te groeien.

Het proces van myelinisatie is het derde aspect. Myeline vergroot de snelheid van informatietransport in de zenuwcellen

Een vierde verklaring voor de rijping van de hersenen zijn hormonen.

Hersenen rijpen na de geboorte. Welke 4 factoren beïnvloeden de rijping van de hersenen?

Synaptogenese (ontstaan van verbindingen tussen cellen, hoogtepunt in de eerste 8 maanden van het leven)
Pruning (wegsnoeien van irrelevante verbingingen)
Myelinisatie (verbetert snelheid van doorgeven signalen)
Hormonen (beïnvloedt hersenontwikkeling, bijv in puberteit)

Plasticiteit kent ook grenzen. Wat is hier een voorbeeld van?

Hersenen kennen een bepaalde kritieke of gevoelige periode voor het leren van bepaalde vaardigheden. Denk hierbij aan taal: tussen de twaalf maanden en zes jaar ligt hiervoor de gevoelige periode.

Onze hersenen veranderen als gevolg van ervaringen die we opdoen. Hoe de hersenen van iemand er uiteindelijk uit komen te zien, is afhankelijk van 3 invloeden. Noem deze:

Ervaringsonafhankelijke plasticiteit (=genetische aanleg)
Ervaringsverwachte plasticiteit (=interactie tussen genetische aanleg + verwachte omgevingskenmerken; leren lopen, praten etc.)
Ervaringsafhankelijke plasticiteit (=genetische aanleg + unieke ervaringen; beroep, sport etc.)

Noem 3 verschillende functies van de linker- en rechterhersenhelft:

Links
Analytisch (breekt informatie op in kleine delen)
Verbaal
Positieve emoties

Rechts
Synthetisch (benadrukt grote gehelen)
Non-verbaal
Negatieve emoties

Van welke zintuiginformatie is geen sprake bij thamlamus?

geur

Het bespelen van een muziekinstrument wordt geregeld door ...

de grote hersenen: cerebrum

Wanneer vind 80% v/d aanmaak van dendrieten en synapsen plaats?

in de eerste 8 maanden

Wanneer is pruning voltooid?

op 5e/6e levensjaar

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Het palet van de psychologie | 9789046900109 | Jakop Rigter

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Biologische psychologie - Biologische theorieen - Hersenen

Biologische psychologie - Biologische theorieën over erfelijkheid en hersenen