Startpagina / Samenvattingen / Het palet van de psychologie / persoonlijk-ruimt-afstand

Biologisc - De theorie over ruimte gebruik - Persoonlijke ruimte

31 belangrijke vragen over Biologisc - De theorie over ruimte gebruik - Persoonlijke ruimte

Wie is Edward T. Hall?

Hij was een Amerikaanse cultureel-antropoloog die met de theorie van de persoonlijke ruimte kwam, waarin hij voort bouwde op onderzoek uit de ethologie.

Wie was Edward T. Hall (1914-2009)?

Hij was een Amerikaanse cultureel-antropoloog. In 1966 verscheen zijn boek "The hidden dimension". Dit boek is een belangrijk moment in de theorievorming over persoonlijke ruimte (personal space).

Wat zijn de kenmerken van de persoonlijke ruimte binnen de omgevingspsycholgie?

Onzichtbaar
Overal aanwezig: we dragen het mee met ons mee
Het regelen van afstand en nabijheid ten opzichte van andere mensen

Meestal onbewust proces
Functie:
• Veiligheid&bescherming
• (Non-verbale)communicatie
• Reductievanstress
Uiteindelijke vormgeving wordt beïnvloed door leerervaringen en andere invloeden

Hoe luidt de theorie over persoonlijke ruimte?

Intieme zone
• Intieme contacten. De ander is te ruiken en te voelen

Persoonlijke zone
• Contact en met goede relaties. De ander is heel goed te zien. Vooral spraak, maar de ander is nog aan te raken
Sociale zone
• Onpersoonlijke relaties.
Spraak is toereikend
Publieke zone
• Officiële situaties.
Gebaren ter ondersteuning van spraak zijn soms nodig

Welke vier lagen van persoonlijke ruimte onderscheidt Hall?

Intieme zone: intieme contacten, maar ook sommige contactsporten. Erg bewust van zintuigindrukken (, zachte stem, tast als communicatiemiddel)
persoonlijke zone: contacten tussen goede vrienden en verwanten. Minder overweldigende zintuigindrukken (spraak als communicatiemiddel, aanraken is mogelijk)
sociale zone: onpersoonlijke, formele en zakelijke contacten. Ander is minder goed te zien, aanraken niet mogelijk, normale luidheid bij spraak
publieke zone: bijvoorbeeld collegezaal of theater. Stem moet duidelijk zijn en soms versterkt. Gebaren moeten duidelijk en overdreven zijn

Wat is "persoonlijke ruimte"?

Volgens Edward Hall is dit de afstand die dieren van een zelfde soort in acht nemen om hun onderlinge relaties te regelen. Als de onzichtbare grenzen geschonden worden, worden ze zichtbaar gemaakt. Dit is een onbewust proces, welke de functies veiligheid en non-verbale communicatie hebben. Het ontstaan van persoonlijke ruimte is een leerproces, dit is niet aangeboren. Het is een verinnerlijking van culturele normen

Welke individuele kenmerken zijn van invloeden op het omgaan met de persoonlijke ruimte?

Leeftijd: culturele normen over persoonlijke afstand waarschijnlijk niet aangeleerd voor 6de jaar. Vanaf ongeveer 12 jaar, volwassen afstand
Sekse: vrouwen over het algemeen minder afstand als mannen, vooral bij dichtbij laten komen en minder bij dichtbij komen. Verschil groot bij vrouwen wat betreft vriendelijk/agressief
(sub)cultuur: persoonlijke afstand bevat een boodschap die per cultuur kan verschillen
Persoonskenmerken:persoonskenmerken en/of psychische stoornissen zijn van invloed.
Persoonskenmerken: Interne (mensen dichterbij) of externe (meer afstand) locus of control
stoornissen: down moet afstand leren bewaren, Tourette grote afstand, psychotisch grote afstand...(283)

Wat ontdekten belangrijke ethologen in de jaren '50 in een onderzoek naar het gebruik van persoonlijke ruimtes?

Zij ontdekten dat de afstanden die dieren ten opzichte van elkaar innemen verschillende gradaties kennen. Elke gradatie correspondeert met bepaald gedrag, zoals vluchten of sociale toenadering.

Hoe ontstaat een persoonlijke ruimte?

Leer- en socialisatieprocessen spelen een grote rol bij het ontstaan van persoonlijke ruimte, deze is niet aangeboren. Je hebt een aangeboren mogelijkheid, maar komt pas tot de ontwikkeling bij waarnemen en imitatie.

Belangrijke ethologen m.b.t. onderzoek naar persoonlijke ruimtes? (2)

Niko Tinbergen en Konrad Lorenz

Hoe ontwikkelt iemand zijn eigen persoonlijke ruimte?

Jonge kinderen hebben nog geen vaste regels voor persoonlijke ruimte, deze moeten ook geleerd worden. Als ze ouder zijn verinnerlijken ze de culturele normen over persoonlijke ruimte, waardoor dit automatisch gaat.

Wat zijn mogelijke reacties op het schenden van persoonlijke ruimte

vluchtreactie: weg lopen, stappen opzij zetten om afstand te vergroten
compensatiereactie: vluchten niet mogelijk (drukke trein). Doel om zo min mogelijk betrokkenheid te tonen met de persoon die de persoonlijke ruimte schendt.

verschillen tussen man en vrouw
psychische stoornissen kunnen verergeren

Hoe is de leeftijd op invloed van de persoonlijke ruimte?

Voor het 6e levensjaar is de culturele norm betreft afstand nog niet aangeleerd, de omgang met persoonlijke ruimte verschilt dan nog per keer/handeling. Vanaf 12 jaar wordt de "volwassen" afstand in acht genomen.

Met de persoonlijke ruimte regelen mensen hun onderlinge afstanden. Dit dient meerdere functies, welke? (3)

het biedt veiligheid en bescherming. Een buffer om ongewenste toenadering tegen te gaan

(non-verbale) communicatie, je zendt een boodschap uit

het voorkomt dat we overstelpt worden met te veel informatie. Overstimulatie kan een bron van stress zijn

Welke vier zones van persoonlijke ruimte zijn er?

Intieme zone: intieme contacten als vrijen en knuffelen, maar ook bepaalde contactsporten als worstelen of judo.
Persoonlijke zone: armlengte, contacten tussen goede vrienden en verwanten.
Sociale zone: onpersoonlijke, formele en zakelijke contacten
Publieke zone: situaties waarin er bijvoorbeeld een spreker en een publiek is, er is sprake van grote afstand.

Wat zijn gebruikelijke reacties op het schenden van de persoonlijke ruimte?

Vluchtreactie (weglopen/stap opzij), compensatiereactie (ander niet aankijken, lichaam afwenden of kleiner maken)

Wat gebeurt er als iemand een andere grote persoonlijke ruimte heeft dan jij?

Dan kan er miscommunicatie ontstaan. Je interpreteert het gedrag dan verkeerd.

Hall onderscheidde 4 zones in de persoonlijke ruimte van mensen:

Intieme zone (vrijen, knuffelen)
Persoonlijke zone (goede vrienden/verwanten)
Sociale zone (formeel/zakelijk)
Publieke zone (spreker-publiek)

Hoe is de leeftijd van invloed op hoe men omgaat met de persoonlijke ruimte?

Jonge kinderen hebben steeds een andere persoonlijke ruimte, wisselt snel. Vanaf vijf jaar neemt de persoonlijke ruimte steeds iets toe, je word groter. Vanaf de adolescentie is deze gelijk met volwassenen. Van jongere kinderen word eerder geaccepteerd als ze te dichtbij komen.

Er zijn een aantal kenmerken die van invloed zijn op het omgaan met de persoonlijke ruimte. Wat zijn de individuele kenmerken?

Leeftijd
Sekse
(Sub)cultuur
Persoonskenmerken

Hoe is de sekse van invloed op hoe men omgaat met de persoonlijke ruimte?

Een vrouw laat iemand dichter bij haar komen dan een man, maar blijft zelf op grotere afstand dan een man. Twee vrouwen staan dichter bij elkaar dan twee mannen. In een veilige situatie komen vrouwen dichterbij dan mannen, in een onveilige situatie blijven ze verder weg dan mannen.

Hoe is de leeftijd op invloed op hoe men omgaat met de persoonlijke ruimte?

De omgang met de persoonlijke ruimte kent een leeftijdsontwikkeling. Niet alleen bij kinderen vindt een ontwikkeling plaats in het 'afstand innemen', ook volwassenen reageren verschillend op jonge en oudere kinderen.

Hoe zijn de persoonskenmerken van invloed op hoe men omgaat met de persoonlijke ruimte?

Mensen die het idee hebben zichzelf en de omgeving in controle te hebben, laten mensen dichterbij komen. Mensen die intern gericht zijn laten ze dichterbij komen dan mensen die extern gericht zijn. Gewelddadige mensen en mensen met het syndroom van Gilles de la Tourette hebben een grote persoonlijke ruimte, manische patiënten schenden de ruimte van anderen.

Wie is er gekoppeld aan de indeling van persoonlijke ruimtes?

Hall

Hoe is de (sub)cultuur van invloed op hoe men omgaat met de persoonlijke ruimte?

In alle culturen zijn de vier zones terug te vinden, maar ze verschillen in omvang. Mensen uit mediterrane en Arabische culturen staan dichter bij elkaar, hebben meer oogcontact en raken elkaar meer aan dan mensen in Europa en de VS.

Er zijn een aantal kenmerken die van invloed zijn op het omgaan met de persoonlijke ruimte. Wat zijn de omgevingskenmerken?

In onderzoek naar de invloed van omgevingskenmerken moet altijd rekening gehouden worden met het verschil tussen 'objectieve' kenmerken en de subjectieve beleving daarvan.

we nemen meer afstand van iemand die zich dreigend of agressief gedraagt

we nemen meer afstand van iemand die we als 'anders' zien, bv iemand met een handicap of uit een andere cultuur

in situaties waar je makkelijk weg kunt komen laat je iemand dichterbij komen, bv op straat of midden in een kamer

Wat zijn de reacties (2) van mensen als zij de afstand tussen zichzelf en een ander als onprettig ervaren?

Vluchtreactie -> volgt als iemand ongewenst de persoonlijke ruimte van een ander betreedt.
Compensatiereactie -> als "vluchten" niet meer kan. Het doel is om zo min mogelijk betrokkenheid te tonen met de persoon die de persoonlijke ruimte schendt.
Voorbeelden: geen oogcontact zoeken, zichzelf klein maken of het lichaam afwenden.

Wat doen mensen als ze het onprettig vinden als iemand te ver weg staat?

Dan zullen ze proberen dichterbij te komen, te roepen, oogcontact zoeken of non-verbale signalen uitzenden.

Welke zone hoort er bij: 45-75; 75-125 cm?

persoonlijke zone

Waar hoort persoonkenmerken -> locus of control bij?

Individueel kenmerk m.b.t. persoonlijke afstand

Wat is het onderscheid tussen interne/externe locus of control? (2)

intern: je bepaalt zélf je gedrag
extern: omstandigheden bepalen gedrag

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Het palet van de psychologie | 9789046900109 | Jakop Rigter

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Biologisc - De theorie over ruimte gebruik - Persoonlijke ruimte

Biologisc - De theorie over ruimtegebruik