Systeemtheorie - Systeemtheorieën - De strategische stroming in de gezinstherapie

43 belangrijke vragen over Systeemtheorie - Systeemtheorieën - De strategische stroming in de gezinstherapie

Wat houdt de strategische stroming Palo Alto Groep in?

Het gaat uit van communicatiepatronen binnen systemen. Ze stellen geen diagnoses. Een psychische stoornis is geen kenmerk van een individu, maar van een systeem.

Wanneer en waar ontstond de strategische stroming?

Eind jaren '50, begin jaren '60 in Palo Alto (een plaats bij San Francisco) in de Verenigde Staten. Een groep wetenschappers (de bekendste zijn: George Bateson, Jay Haley, Paul Watslawick) had kritiek op het ding-denken in de psychiatrie.

Wat is 'de pragmatische aspecten van de menselijke communicatie'?

  • Een boek
  • Watzlawick , beavin & jackson.
  • 1970
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Vertel kort iets over de strategische stroming in de gezinstherapie

• Ontstond eind jaren vijftig, begin jaren zestig in de VS
• Vooral de theorie van Watzlawick is invloedrijk.
• Combineert systeem- theoretische opvattingen met communicatietheorie
– Richt zich vooral op interne wetmatigheden van een systeem
– Door communicatie gelijk te stellen aan gedrag wordt het formele karakter ervan benadrukt

Hoe ziet de systeemtheorie een psychische stoornis?


Die moet opgevat worden als een kenmerk van een systeem (bijvoorbeeld een gezin).
deze combinatie van communicatietheorie en systeemdenken is kenmerkend voor de strategische stromingen binnen de gezinstherapie

De strategische stroming ontstond eind jaren vijftig, begin jaren zestig van de vorige eeuw in de VS in Palo Alto. Een groep wetenschappers had kritiek op het ding-denken in de psychiatrie. Waaruit bestond deze kritiek?

  • zij wezen het gebruik van psychiatrische classificaties ('stempeltjes') van de hand
  • zij waren van mening dat de toenmalige individuele hulpverlening patiënten te geïsoleerd van hun omgeving opvatte (ivm opnames)
    • Gregory Bateson, vertegenwoordiger van de Palo Alto groep, vond dat een psychische stoornis niet moest worden opgevat als een kenmerk van een individu, maar als een kenmerk van een systeem

Hoe is een systeem te definiëren?

Een systeem is te definiëren als een samenstel van elementen met bepaalde eigenschappen en de relaties tussen de elementen.

Wat betekent equifinaliteit en multifinaliteit?

Equifinaliteit--> verschillende begin, maar dezelfde resultaat
Multifinaliteit--> hetzelfde begin, maar andere resultaat

Wat wordt verstaan onder een systeem in de systeemtheorie?

Zowel een persoon als een gezin, een team, een organisatie en een maatschappij. Oftewel een samenstel van elementen met bepaalde eigenschappen en de relatie tussen die elementen

Wat wordt in het systeemdenken benadrukt?

De wisselwerking tussen systeem en omgeving. Wat als systeem benoemd wordt, hangt af van waar de aandacht op gericht wordt.

Wat is de definitie van een systeemtheorie?

Een samenstel van elementen met bepaalde eigenschappen en de relaties tussen elementen.

Welke twee principes zijn uit het begrip totaliteit af te leiden?

- Het principe van niet-optelbaarheid betekent dat een systeem niet is te definiëren als een optelsom van de onderdelen.
- Het principe van niet-eenzijdigheid betekent dat er binnen een systeem geen eenzijdige relaties zijn.

Watzlawick: eigenschappen van een open systeem: regels

  • functioneren van individuele leden van een groep (elementen van een systeem) kan alleen maar begrepen worden vanuit de regels en het proces van het systeem
  • in een systeem zijn regels belangrijker dan de spelers
  • een gezin of groep is een regel geleid systeem. (elementen hoeven niet perse kennis te hebben van de regels, kan wel)
  • Patronen (steeds terugkerende manieren van communciatie) die een regel tot uitdrukking laten komen

Wat is het verschil tussen positieve en negatieve feedback?

Positieve feedback bevordert de ontwikkeling van een systeem of subsysteem. Negatieve feedback remt de ontwikkeling. Negatieve feedback vindt plaats als het systeem uit evenwicht (ook wel homeostase genoemd) dreigt te raken en heeft een conserverend doel: de stabiliteit en het oude (de status-quo) behouden.

Wat zijn de 5 kenmerken van communicatietheorie?

1. De onmogelijkheid om niet te communiceren
2. Een interactie betekent altijd betrokkenheid (inhoud, betrekking)
3. Interpunctie( lineair causaliteit staat centraal. Mensen denken vanuit oorzaak en gevolg.= interpunctie, interpuntieproblemen)
4. Mensen kennen 2 vormen van communicatie: Digitale(verbale) en Analoge(non-verbale)
5. Interacties kunnen gebaseerd zijn op gelijkenheiden of op verschil (symmetrische of complementair)

Wat zijn de 5 kenmerken van communicatietheorie?

1. De onmogelijkheid om niet te communiceren
2. Een interactie betekent altijd betrokkenheid (inhoud, betrekking)
3. Interpunctie( lineair causaliteit staat centraal. Mensen denken vanuit oorzaak en gevolg.= interpunctie, interpuntieproblemen)
4. Mensen kennen 2 vormen van communicatie: Digitale(verbale) en Analoge(non-verbale)
5. Interacties kunnen gebaseerd zijn op gelijkenheiden of op verschil (symmetrische of complementair)

Wat betekent het begrip equifinaliteit?

Met het begrip equifinaliteit (eenzelfde eindtoestand) geeft men aan dat een systeem vanuit uiteenlopende begintoestanden eenzelfde eindtoestand kan bereiken.

Welke stroming hoort bij wisselwerking en onderlinge relaties of regels?


Strategische stroming

Uit welke vijf onderdelen bestaat het systeemdenken volgens Watzlawick?

- regels
- totaliteit
- feedback en evenwicht
- equifinaliteit en multifinaliteit
- kalibrering en trapfuncties

Welke stroming hoort bij groep = regelgeleid systeem?


Strategische stroming

Wat betekent het begrip totaliteit, toegepast op een sociaal systeem?

Dit begrip betekent dan dat het gezin niet te definiëren is als een optelsom van de kenmerken van de afzonderlijke gezinsleden. Het gezin is een georganiseerd geheel met eigen regels.

Wanneer is sprake van een interpunctie probleem?

als dezelfde werkelijkheid door twee personen verschillend verklaard wordt

Uit het begrip totaliteit zijn twee principes af te leiden. Welke en wat betekenen ze?

Niet-optelbaarheid: dit betekent dat een systeem niet te definiëren is als een optelsom van de onderdelen
Niet-eenzijdigheid: dit betekent dat er binnen een systeem geen eenzijdige relaties zijn

In welke vijf stellingen is de communicatietheorie verwoord?

  • De onmogelijkheid om niet te communiceren
  • Inhouds- en betrekkingsniveau van de communicatie
  • Interpunctie
  • Digitale en analoge communicatie
  • Symmetrische en complementaire interactie

Watzlawick: eigenschappen van een open systeem: feedback en evenwicht

  • sociale systemen houden zichzelf in stand door middel van informatie, Watzlawick ziet informatie als uitwisselen van communicatie: feedback
  • feedbackmechanismen hebben geen begin en eind en zijn circulair
  • je hebt positieve en negatieve feedback

De verklaring voor het functioneren van een systeem zoekt Watzlawick bij de cybernetica. Welke 2 begrippen zijn hieruit afkomstig?

  • feedback
  • evenwicht

Wat is volgens Watzlawick kalibreren?

Het afstellen van een bepaald systeem op een bepaald evenwicht door circulaire feedback processen

Watzlawick: eigenschappen van een open systeem: equifinaliteit en multifinaliteit

  • onvoorspelbaarheid van het eindresultaat van en ontwikkelingsproces
  • equifinatiliteit: vanuit uiteenlopende beginsituaties eenzelfde eindtoestand
  • multifinaliteit: eenzelfde start kent verschillende eindsituaties

Hoe vat Watzlawick symptomen van een psychische stoornis op?

Omdat Watzlawick uitgaat van de stelling dat gedrag hetzelfde is als communicatie, vat hij symptomen van een psychische stoornis op als een vorm van analoge communicatie.

Watzlawick: eigenschappen van een open systeem: Kalibrering en trapfuncties

  • elk open systeem dat enige tijd functioneert komt op een gegeven moment in evenwicht (homeostase)
  • kalibrering: het afstellen van een open systeem op een bepaald evenwicht. Door circulaire feedbackprocessen
  • Trapfunctie: het overschakelen op een ander evenwicht (bij gewijzigde omstandigheden)

Wat kenmerkt de strategische stroming gezinstherapie?

Een combinatie van de communicatietheorie en systeemdenken. Watzlawick wees, net als de humanistische psychologie, classificatie ("stempels") af, die deden geen recht aan de complexiteit van de stoornis. Een psychische stoornis was niet zozeer een kenmerk van een individu, maar van een systeem

In welke 5 stellingen is de communicatietheorie verwoord?


  • De onmogelijkheid om niet te communiceren.
  • inhouds- en betrekkingsniveau van de Communicatie: inhoud zijn de woorden; de manier waarop uitgesproken is het betrekkingsniveau
  • interpunctie; het aanbrengen van een oorzaak en een gevolg.
  • Digitale - en analoge communicatie; taal- en nonverbale communicatie
  • Symmetrische en complementaire interactie. Systemisch is op basis van gelijkheid. Complementair op basis van ongelijkheid

Watzlawick: eigenschappen van een open systeem: communicatietheorie

  • Informatie is communicatie bij Watzlawick.
  • Communicatie is interactie tussen twee of meer mensen en gaat om observeerbare interacties in het hier-en-nu.
  • Communicatie = gedrag opgevat en omvat meer dan taal

Wat zijn equi- en multifinaliteit?

Equifinaliteit: Verschillende beginstadia kunnen leiden tot het zelfde eindstadium
Multifinaliteit: Het zelfde startpunt kan eindigen in verschillende eindstadia

Wat kun je vertellen over de systeemtheorie van Watzlawick?

• Het belangrijkste kenmerk van een sociaal systeem zijn de regels
– Een gezin is een regelgeleid systeem
– De regels zijn belangrijker dan de poppetjes

• Totaliteit: het geheel is meer dan de som der delen
– Niet-optelbaarheid
– Niet-eenzijdigheid
• Systeem wordt bestuurd door feedback
Positieve feedback: bevordert de ontwikkeling van een (sub)systeem
Negatieve feedback: remt de ontwikkeling van een (sub)systeem
• Eindresultaat van een systeemproces is niet te voorspellen
– Equifinaliteit
– Multifinaliteit
• Een systeem streeft naar evenwicht (homeostase)
Kalibrering (afstellen van een systeem)
Trapfunctie (overschakelen naar een nieuw evenwicht)

Hoe ziet Watzlawick communicatie?

Communicatie is interactie tussen twee of meer mensen en gaat om observeerbare interacties in het hier-en-nu. Watzlawick bestudeert communicatie op het gedragsniveau.

Wat bedoelt Watzlawick met het inhoudsniveau van communicatie?

De woorden die iemand uitspreekt (de inhoudelijke boodschap).

Wat bedoelt Watzlawick met het betrekkingsniveau van communicatie?

De manier waarop woorden worden uitgesproken. Dit is bepalend voor de betekenis, gevoelswaarde en het effect van de inhoudelijk boodschap.

Wat bedoelt Watzlawick met digitale communicatie?

Daarmee doelt hij op de taal. Hij gebruikt het begrip digitaal om uit te drukken dat talige communicatie oneindig veel mogelijkheden heeft om informatie uit te drukken.

Wat bedoelt Watzlawick met analoge communicatie?

Het slaat op de niet-talige (non-verbale) communicatie, zoals de lichaamstaal, de intonatie van de stem en de context waarin de communicatie plaatsvindt.

Wat bedoelt Watzlawick met een symmetrische interactie?

Een symmetrishe interactie is gebaseerd op gelijkheid van de partners. Er is sprake van een spiegelbeeld. De één zegt A en de ander zegt B.

Wat zijn kenmerken van het betrekkingsaspect? (4)

  • kwalificaties, aanwijzingen, sfeer
  • oneindig veel variaties
  • vult inhoudsaspect verder in
  • hiërarchisch hoger dan inhoudsaspect

Wat probleem kan ontstaan bij digitale en analoge communicatie?

vertaalprolemen

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo