De samenleving is een veld van tegengestelde krachten - Solidariteit vs strijd - Solidariteit & cohesie

12 belangrijke vragen over De samenleving is een veld van tegengestelde krachten - Solidariteit vs strijd - Solidariteit & cohesie

Feitelijke solidariteit = kenmerk maatschappij. Wat houdt solidariteit precies in?

Hetgeen wat een groep sterk maakt, een identiteit geeft.
Geen solidariteit = geen samenlevingsverband / sociale cohesie

Arbeidsdeling (bakker bakt brood, leerkracht geeft informatie, ...) --> veralgemeende afhankelijkheid. Wat betekent dit?

= verwijst naar vele netwerken waarvan iedereen deel uitmaakt & die noodzakelijk is om te overleven.

Wat is het mattheuseffect? Gebruik het onderwerp van hogere studies als voorbeeld

Gezinnen waarvan kinderen NIET naar unief kunnen door gebrek aan geld, betalen WEL mee belastingen voor de universitaire studies van andere kinderen uit rijkere gezinnen
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat houdt feitelijke solidariteit in?

Koude solidariteit = gaat om mechanismen id samenleving die leven makkelijker maken (bv elektriciteitsdienst, tramchauffeur, ...)

BV: sociale zekerheid: horizontale inkomensherverdeling (soms aan betalende kant, soms aan ontvangende kant)

Durkheim: typologie 'De la division du traivail social' --> waarover gaat dit? Geef het schema

geeft aan hoe sociale solidariteit id loop vh monderniseringsproces van aard verandert

==> 2 types samenleving: 

- traditionele samenleving = kleine arbeidsdeling met eenvoudige sociale structuur + mechanische solidariteit 

- complexe moderne samenleving = complexe arbeidsdeling + organische solidariteit

Wat is mechanische solidariteit? Licht toe waarom ze bij een bepaalde samenleving horen

ARBEIDSVERDELING:

  1. lage graad arbeidsverdeling
  2. homogene cultuur
  3. repressieve normen
  4. gemeenschapsbezit
  5. totemistische religie
  6. altruistische zelfdoding

-> Traditionele samenleving: mechanische solidariteit:

  • mensen met elkaar verbonden
  • geen individualiteit (beroepen overgedragen, huwelijken uitgezocht, vrienderkring = familie)
  • individ. en collectief bewustzijn vallen samen; versterkt door nationale staat & patriottisme -> conformisme

Wat is organische solidariteit? background-colorLicht toe waarom ze bij een bepaalde samenleving hoort

ARBEIDSVERDELING:

  1. complexe arbeidsverdeling
  2. verhoogd individualisme
  3. restitutieve normen
  4. privébezit & contractuele verhoudingen
  5. persoonlijke vormen godsedienstbeleving
  6. anomische of egoistische vormen van zelfdoding

-> Moderne samenleving: organische solidariteit

  • samenleving = menselijk lichaam; elk orgaan heeft functie
  • functies moeten samenwerken en op elkaar zijn afgestemd -> interdepentie
  • ieder = eigen plaats in systeem -> mensen afhankelijk
  • individuen werden complementair
  • collectief bewustzijn verloor greep
  • secularisatie: scheideing staat <-> godsdienst
  • vermijdt concurrentiestrijd
  • moeilijker maatschappelijke consensus & samenwerking organiseren
  • erosie burgerlijke solidariteitsvormen 

Wat betekent het collectief bewustzijn?

= conscience collective; som van verwacht handelen

= besef dat men samen een gemeenschap vormt en moreel verplicht is de eisen vd gemeenschap te eren. Aan dit bewustzijn ontleent individu zijn sociale identiteit!

Welke sociale fenomenen hebben traditionele vormen van solidariteit onder druk gezet?

individualisering
toenemende migranten = superdiversiteit / hyperdiversiteit: geen dominant cultuurpatroonarbeidsverandering: geen klassieke arbeidsverdeling; fabriekwerkers -> bedienden (kennismedewerkers)

Wat bedoelt men met een zuilengemeenschap? Welke evolutie is er ontstaan?

Vroeger: katholiek, liberaal of socialist voor het leven
1 zuil = welke school, krant, vakbond, politieke partij, ... 

Nu: 'shoppinggedrag' = rode vakbond, oranje mutualiteit, lichtblauwe krant & groene verkiezingen
Handelen = minder goed voorspeld --> emancipatiebewegingen & modernisering --> meer individuele vrijheid & gelijke behandeling

Alternatieve vormen van solidariteit ontstaan: nieuwe sociale bewegingen = netwerken vrienden & latrelaties. Welke gevolgen komen hieruit voort en welk risico vreest Durkheim?

Makkelijker relaties aangaan & dus ook verbreken --> toenemende broosheid sociale relaties (loopbaan, familie, vrienden, samenwonen, ...)

Verzwakte greep collectief bewustzijn --> maatschappelijke desintegratie & anomie

Wat is de 'donkere zijde' van solidariteit?

Solidariteit & cohesie maken groepen sterk MAAR sluiten leden vaak op (bv sektes)

Te sterke cohesie --> geringere mobiliteitskansen; bv. ontraden van hoge studies

Nationalisme --> identificatie met volksgemeenschap: kenmerken eigen gemeenschap = eigenschappen; andere gemeenschap = gebreken

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo