De verlichte ambities

13 belangrijke vragen over De verlichte ambities

Tijdens de verlichting komt er kritiek op de chronologische geschiedschrijving, hoe beschouwden verlichte schrijvers deze manier van geschiedsschrijving

Een opeenstapeling van onderling niet gerelateerde feiten

Volgens Voltaire diende goede geschiedschrijving onderscheid te maken tussen belangrijke en onbelangrijke zaken en moest het alleen aan de belangrijke zaken aandacht besteden, waaruit bestond dat onderscheid

Historische figuren, handelingen en gebeurtenissen ontleenden hun belang aan de relatieve plaats die ze innamen in het grotere, samenhangende verhaal.

Welk verhaal bedoelde Voltaire

De geschiedenis van de mensheid en van de vooruitgang welke gekenmerkt werd door toenemende vrijheid en beschaving
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

De verlichting geloofde sterk in de maakbaarheid van de mens en de maatschappij, welke bijdrage moesten cultuur en geschiedenis leveren

Opvoeding, verbetering en beschaving van de mens als maatschappelijk wezen, de kennis van de geschiedenis diende nuttig te zijn

Dit zoeken naar causaliteit leidde dat ook verklaringen buiten politieke, militaire en dynastieke geschiedenis moest worden gezocht, op welke terreinen nog meer

  • impact van geografische en klimatologische omstandigheden
  • economische ontwikkelingen
  • karakter van volkeren en naties

Wat wordt bedoeld met wijsgerige geschiedschrijving

Geschiedschrijving die zich niet alleen tot de feiten beperkt maar ook een wijsgerig element aan de behandeling van deze feiten toevoegd.

Het werk van historicus en publicist Jan Wagenaar (1709-1773) vertoonde kenmerken die men ook in het werk van andere verlichte buitenlandse historici kon vinden, welke

  • vrijheid is hoofdonderwerp van de nationale geschiedenis
  • kritische omgang met oorsprongsmythen
  • afstand nemen van christelijke heilsperspectief
  • afwijzing van autoriteitsargumenten
  • geschiedenis van het volk i.p.v de vorst

Waardoor werd de geschiedschrijving van Elie Luzac, zoals in Hollands rijkdom (1780-1783) gekenmerkt

  • omgang met geschiedenis is normatief en moreel
  • onderschikking van historische gegevens aan betoog en pragmatische bedoelingen

Waar ging het betoog tussen Wagenaar en Luzac wat betreft de geschiedschrijving over

Wagenaar verwijt Luzac een minachting voor het werk van de 17-de eeuwse geschiedschrijvers

Wat verweet Luzac de philosophes

Een aantal philophes lieten zich minachtend uit over het werk van de 17-de eeuwse geleerden.

De vraag of Wagenaar en andere historici verlicht waren is ook nu nog moeilijk te beantwoorden, dat is niet verwonderlijk omdat veel auteurs buiten Frankrijk de verlichting als filosofische stroming afwezen, waarom

In Frankrijk had antropocentrisme geleid tot een antikerkelijke reactie en tot een radicale vorm van Verlichting.

Het historische werk van Voltaire werd in Nederland vrij algemeen afgewezen, het werk van andere verlichte philosophes en geschiedschrijvers zoals William Robertson werd veel meer geloofd en gevolgd. Hoe kan men dergelijk verklaren

De eigen aard van de Nederlandse Verlichting die gematigd en christelijk was, en ernaar streefde rede en openbaring met elkaar te verzoenen

In de kritiek van Wagenaar en anderen t.a.v. de filosofische geschiedschrijving (weinig empirisch, weinig gebruik van feiten en bronnen) openbaarde zich het verschil tussen geschiedbeoefenaar en geschiedschrijver, wat is het verschil

Essentie van de omgang van het verleden is voor:
  • geschiedbeoefenaar methodologische en kritische zoektocht naar de historische werkelijkheid
  • geschiedschrijver meer gericht op resultaat onderzoek en de conclusies die men daaruit kan trekken

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo