Startpagina / Samenvattingen / Hoofdstukken grondrechten / grondrechten-onderling-burgers

Betekenis en werking van grondrechten

6 belangrijke vragen over Betekenis en werking van grondrechten

Is de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (1948) een verdrag?

Nee, deze verklaring somt wel een aantal klassieke en sociale grondrechten op, maar is geen verdrag.

Zij heeft wel een zodanige status, dat een staat zich er moeilijk tegen uit kan spreken.

Kunnen grondrechten ook werken verhoudingen tussen burgers onderling?

Ja, voorzover grondrechten ten doel hebben om macht te beperken werken zij in beginsel ook tussen burgers onderling.

Wat kan men afleiden uit de staatsopvatting van Locke?

Locke ging er van uit dat ieder individu van nature zekere rechten heeft jegens ieder ander. De staat zag hij vooral als de instantie die in staat was de natuurlijke rechten van het individu op leven, vrijheid en eigenheid te beschermen.

Is er een verschil tussen grondrechten die werken tussen overheid en burger en grondrechten die tussen burgers onderling werken?

Ja, in een rechtsstaat is de overheid slechts bevoegd tot handelen voorzover het recht dat toelaat; deze doctrine gaat uit van geschreven grondwets- en verdragsteksten.

Voor de werking van grondrechten tussen (groepen) burgers onderling dient men echter tevens aandacht te hebben voor het karakter van rechtsbeginsel, dat de grondrechten ook hebben. Een ruimere interpretatie is dus mogelijk.

Wat houdt de term "behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet" in?

Daarmee wordt de wetgever in formele zin de bevoegdheid gegeven het betreffende grondrecht te beperken.

Bij de grondwetsherziening 1983 bepaalde de regering dat:

Alleen de wetgever in formele zin bepaalde vormen van uitoefening van een grondrecht of uitoefening in bepaalde omstandigheden strafbaar mag stellen, en dat
tegen een event. vervolging ogv strafbaarstelling beroep op een onafhankelijke rechter dient open te staan.

Stelt de Gw nog nadere eisen aan de uitoefening van bevoegdheid tot beperking van de grondrechten?

Nee, in de Gw niet, maar het EVRM doet dat wel. Zoals bijv. in art 10, 2e lid EVRM, waarin staat dat de beperking noodzakelijk dient te zijn in een democratische samenleving.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Hoofdstukken grondrechten | 9789069167350 | A J Nieuwenhuis, et al

Bekijk samenvatting