Codeficatie en het Romeinse recht - Keizer Justinianus - Codex Justitianus

Question

Wat was het briljante plan van Tribonianus, lid van de commissie die de codex moest samenstellen?

Answer 1

hij codificeerde het juristenrecht in de digesten.

Answer 2

De Codex Gregorianus is niet als codificatie te beschouwen. Gregorianus was een verzamelaar die zoveel mogelijk stukken uit deze periode heeft verzameld en gebundeld. De codex had dus geen officiele autoriteit.

Answer 3

Voor de rechtbank mochten slechts de meningen van Papinianus, Ulpianus, Paulus, Modestinus en Gaius worden aangehaald. Liepen de meningen over een juridisch vraagstuk uiteen dan gold die van de meerderheid, bij het staken van de stemmen gaf de opinie van Papinianus de doorslag

Answer 4

codex gregorianus

codex Hermogenes

codex theodosianus

Answer 5

1. Codex Gregorianus
= constituties bijeen van 196 - 297

2. Codex Hermogenianus
= rescripten bijeen van keizer Diocletianus (291 - 295).

NB. dit zijn prive-verzamelingen en dus NIET uitputtend want ze missen autoriteit!

Answer 6

in principe niet, alleen het juristenrecht werd geaccepteerd.

hierdoor kreeg de rechtsregel die tot 1 persoon gericht was algemene werking en de constituties zonder datum werden op als eerste opgenomen, de meest nieuwste titel werd steeds als laatste genoteerd.

Answer 7

Met behulp van de regel:
"lex posterior derogat lex priori" (= latere wet zet eerdere wet opzij).

Wel was het moeilijk onderscheid te maken tussen:
- regels die ten opzichte van alles gelden;
- regels die ten opzichte van 1 gelden.

Answer 8

Het woord codex, dat men tegenwoordig algemeen aan een wetboek verbindt, betekende in de oudheid 'boek'. Een codex kan ook een niet-juridische inhoud hebben. Met het woord duidde men aan, dat het geschrevene niet op een rol was aangebracht, maar op bij elkaar gebonden bladen. Aanvankelijk schreven de Romeinen op rollen, volumina, die het nadeel hadden dat men moeilijk een bepaalde passage even kon opzoeken.

Codex betekende oorspronkelijk boomschors.

Answer 9

Ook de Griekstalige inwoners in het Romeinse rijk beschouwden zich niet als Grieken maar als volbloed Romeinen. Daarom was de officiële taal van het bestuur net als de taal van het leger die van het oude Rome, het Latijn. Dit verklaard dat de wetgeving van Justitianus voor het grootste deel is geschreven in het Latijn.

Answer 10

1. zelfde werk als bij Codex Theodosianus:

ook hier rechtskracht voor iedere opgenomen constitutie afzonderlijk gewaarborg;
lex posterior-regel van toepassing.

2. ook een oplossing voor 2 problemen mbt. juristenrecht als afzonderlijke rechtsbron:

rechtsregels mbt bepaalde persoon/voor ene geval gelden, kregen algemene werking;
Const. Haecc: mbt constituties zonder datum: bepaalde regels van zo'n constitutie werden opzijgezet door soortgelijke bepalingen van constituties die later in de titel warden geplaatst.

Answer 11

Codex betekent van oorsprong gewoon boek; bijeengebonden vellen in plaats van een rol papier. Keizer Justinianus gebruikt het woord constituties als vervanging van het woord Codex.