Codificatie en het natuurrecht - Positivisme en natuurrecht

21 belangrijke vragen over Codificatie en het natuurrecht - Positivisme en natuurrecht

Wat wordt volgens het epicurisme onder recht verstaan?

Een van overheidswege gesteld gedragsvoorschrift, dat door dezelfde overheid van een sanctie is voorzien

Welke opvatting huldigt Horatius in de tekst over de herkomst van het recht?

De dichter Horatius werd ingehuurd om het nieuwe denken in gang te zetten. Het recht wordt gevormd niet op grond van een denkbeeldig, idealistisch natuurrecht, maar op grond van zeer tijdgebonden utiliteitsoverwegingen (naar het nut van die tijd). Men zag het recht niet zoals de Stoa had gedaan als een beleidsinstrument waardoor de samenleving tot rust kon worden gebracht.

 

Deel antieke rechtsfilosofie beheerst door meningsverschil over:

Karakter van het recht (Epicureische school vs Stoa).
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe verhoudt de stoïsche leer zich tot het natuurrecht?

er is een geheel van rechtsregels dat onafhankelijk is van tijd en plaats of sanctionering door een overheid. beide gaan uit van de intrinsieke waarde, rationele waarde van het recht. beide hanteren een materieel rechtsbegrip. recht is wat inhoudelijk conform is aan de menselijke rede.

Epicureische school (inhoud en aanhangers)

Inhoud:
Oerstaat mens was staat van oorlog van allen tegen allen -> ondraaglijke toestand want in strijd met 'natuurlijke" menselijke gemakzucht -> dus vrijwillige onderwerping aan overheidsgezag. Positivistisch rechtsbegrip.

Aanhangers:
  1. Epicurus (342 - 271 vChr.)
  2. Thomas Hobbes (1588 - 1679)
  3. Jeremy Bentham.

Wat is het meningsverschil van aanhangers Epicurische school en de stoa?

Epicurisch: overheidsgezag en daarmee bestaan van recht was enkel nodig om natuurlijke gemakszucht van de mens te bevredigen. Het is formeel van aard, het gaat om de herkomst. Wat er inhoudelijk instaat is plaats en tijd gebonden. Dus geen materieel gegronde (naar inhoud beoordeelde) gedragsvoorschriften. = positivistisch rechtsbegrip.

Stoa: Recht dient ook op zijn rechtsvaardigheidsgehalte te worden getest. De maatstaaf moet zijn de natuurlijke rede (ratio) wat door redenering te vinden is. Het gaat dus om inhoudelijke, rationele waarde; materieel rechtsbegrip.

Naar welke maatstaf dient het 'recht' naar mening van Cicero gemeten te worden?

Die maatstaf zou de mens in zichzelf kunnen vinden en wel in de hem natuurlijk aangeboren, door God ingegeven rede, ratio, die de mens voorschrijft wat recht is; wat hij moet doen en wat hij moet nalaten. ‘Recht’ is de natuurlijke rede zelf. Het recht is niet iets dat eerst geldt wanneer het door een overheid als zodanig is voorgeschreven, niet iets dat door mensen wordt gemaakt, maar het is een natuurlijk gegeven dat men in zichzelf, door redenering, kan vinden.

Door de bemiddeling van welke Romeinse wijsgeer, staatsman en redenaar is de stoïsche rechtsleer voornamelijk overgeleverd? 

Marcus Tullius Cicero (106-43 v. Chr.)

Stoa (=zuilengalerij v stad Athene)

Inhoud:
Tegen beschouwing van filosoof Epicurus.

Aanhangers:
  1. Zeno (300 vC)
  2. Cicero (106 - 43 vC)

Van welke aard zijn het epicureische en stoïsche rechtsbegrip? 

epicureische is formeel en stoische is materieel van aard

Welk meningsverschil heerste er tussen de Epicureische school en de Stoa?

  • Epicurus: koppelt het ontstaan van het recht aan dat van een overheidsgezag. Formeel van aard.
  • Stoa: onder het begrip 'recht' kan niet alleen worden verstaan wat een toevallige overheidsinstantie voorschrijft: het recht dient ook inhoudelijk te worden beoordeeld op zijn rechtvaardigheidsgehalte. Materieel van aard.

Wat is de filosofie van de Stoa?

Recht is niet alleen wat een overheidsinstantie voorschrijft. Het moet ook inhoudelijk beoordeeld worden op zijn rechtvaardigheidsgehalte (Cicero, 106-43 vChr). Maar naar welke maatstaf wordt de inhoud gemeten? De maatstaf zit in de mens, het is de aangeboren ratio. De mens weet wat recht en wat onrecht is. Recht is de hoogste rede, die door de natuur is ingeplant, die datgene gebiedt dat gedaan moet worden en het tegendeel verbiedt.

Hoe denkt Thomas Hobbs (1588 - 1697) over mensen in een samenleving?

Volgens Thomas Hobbs is de oerstaat van de mens een staat van oorlog van allen tegen allen. Maar omdat dit niet past bij de natuurlijke luiheid van de mens en zijn wens om in rust te genieten van zijn eigendom, onderwerpt hij zich vrijwillig aan een gekozen gezag en diens voorschriften.

Licht de Epicurische rechtsleer toe.

Deze leer sluit aan bij de filosofie van Hobbs. Er is geen ander recht dan het recht dat van overheidswege gesteld wordt. Recht is wat de soeverein voorschrijft. Het is een formeel rechtsbegrip. Recht wordt beoordeeld op de herkomst, niet op inhoud. De overheid die de regels stelt en overtreding sanctioneert, laat zich leiden door het nut (utilitas).

Wat is utilitas (Bentham)?

Volgens Bentham dienen regels om het grootste geluk voor een zo groot mogelijke groep te bereiken. Het recht is het middel. De vraag hoe dit te bereiken is, is een materiele vraag omdat de inhoud van de regel plaats en tijd gebonden is. Recht is een soort van afspraak die men in het maatschappelijk verkeer steeds weer opnieuw maakt om te voorkomen dat men benadeelt of zich laat benadelen. 

Welke leer ziet het recht als beleidsinstrument?

De epicurische; het is een middel om rust in de samenleving te brengen. De gedachte is dat de mens zich niet van onrechtmatig gedrag onthoudt omdat hij geen aangeboren inzicht over goed en fout heeft, maar omdat hij de sancties, die op de overheidsregels staan, wil vermijden.

Wanneer stierf Thomas Hobbes?

1697

Wat wordt volgens de stoïsche rechtsfilosofie onder recht verstaan

Overheidsvoorschriften alsmede een inhoudelijke beoordeling van het rechtsvaardigheidsgehalte van de voorschriften. 

Waaraan dankt de Stoa haar naam?

aan de zuilengalerij die de stadsregering van Athene in of omstreeks 300 v Chr. aan de wijsgeer Zeno ter beschikking had gesteld

Wat houdt volgens de epicureische wijsbegeerte het begrip recht in?

'Recht'is, kortom, wat de in een baalde samenleving tot wetgeving bevoegde overheidsinstantie voorschrijven en afdwingen

Door wie is de bemiddeling van de stoische rechtsleer overgelerverd?

Marcus Tullius Cicero

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo