Autonome zenuwstelsel

27 belangrijke vragen over Autonome zenuwstelsel

Wat is de verhouding tussen de sympathicus en de parasympathicus?

Hebben vaak tegengesteld effect op targetorganen.
Bij speekselklieren niet.

In welke hersenkern komt viscero-sensibele informatie (bloeddruk, O2, smaak, rekking, etc.) binnen?

Bij de nucleus tractus solitarius

Hoe is de organisatie van het sympathische- en parasympathische systeem?

Zie afb.

In de huid is er een uitzondering:
Ipv adrenaline --> acetylcholine
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Waar heeft het parasympathische systeem de meeste invloed op?

Op anabole functies.
Werkt volgens het principe rest en digest

Waar heeft het sympathische systeem de meeste invloed op?

Op katabole functies
Werkt volgens het principe flight or fight

Wat voor invloed heeft de sympathicus op hart en bloedvaten?

  • Vasocontricterend respons op de vaten
  • Verhoging hartfrequentie en slagkracht

Hoe krijg je een (relatief lang) vasoconstricterend respons in de bloedvaten?


M.b.v. Co-transmissie

  • Adrenaline bindt aan alfa1-adrenerge receptoren
  • activeert het G-eiwit Gq
  • zorgt ervoor dat fosfolipase C actiever wordt
  • IP3 wordt gevormd en bindt aan SR
  • Ca-kanaal van SR open --> ca naar cytosol


  • ATP bindt aan purine-receptor (ligandgestuurd ion-kanaal
  • --> snelle depolarisatie door ca en na


  • Neuropeptide Y bindt op Y1-receptor
  • Ca omhoog


Elk neurotransmitter zorgt ervoor dat ca omhoog gaat, maar ze doen het elk op een andere kinetiek --> relatief lang aanhoudende contractie

Hoe gaat vasodilatatie door parasympathische innervatie?

  • Parasympathische axon geeft acetylcholine af
  • Bindt aan receptor op epitheel
  • ontstaat door G-eiwit etc. IP-3
  • Door IP-3 ca-concentratie omhoog
  • NOS --> NO
  • NO diffundeert van epitheel naar gladde spiercel
  • GC wordt geactiveerd
  • GTP --> cGMP
  • --> relaxatie en [ca] minder

Hoe kan de vasodilatatie in bijv. Penis bevorderd worden?

  • Door afbraak van cGMP te remmen.
    • --> zorgt voor een blijvende relaxatie en lage [ca]
  • Sildenafil heeft deze uitwerking (Viagra)

Waar is in het autonoom zenuwstelsel is er vaak sprake van co-transmissie?

In de postganglionaire vezels
Hier kan een varicositeit verschillende neurotransmitters afgeven.

Hoe gaat de sympathische innervatie van het hart?

  • Vezel vanuit thoracale vertebrae
  • Pre-ganglionair --> post-ganglionair in grensstreng
  • --> pacemakercellen en hartcellen

Wat voor effect heeft de sympathische innervatie op de hartcellen?

Een positief inotroop effect --> versterkt contractiekracht
Toename hartfrequentie

Wat is de functie van plexus cardiacus?

Doorvoergang vezels?
Staat in ZO --. Checken!

Wat zijn de parasympathische effecten op de SA-knoop?

Zie afb.

A - duurt langer voordat het de treshold heeft bereikt
B - meer gepolariseerd --> duurt langer voordat de potentiaal voorbij de treshold komt
C- Moeilijker maken actiepotentiaal

Wat zijn de sympathische effecten op de SA-knoop?

  • Heeft geen effect op ka-kanalen
  • noradrenaline (minder mate: adrenaline)  op B1-adrenerge receptoren

Wat is het verschil tussen de innervatie van de sympathicus en de parasympathicus?

  • Sympathicus innerveert op de knopen en hartcellen
    • toename frequentie en contractiekracht
  • Parasympathicus innerveert alleen op knopen
    • afname frequentie

Hoe heeft de parasympathicus een fysiologische invloed op een cardiomyocyt?

Door te werken op:
  • pompen
  • kanalen
--> Versterkte werking op ca

voor eventuele uitgebreidere uitwerking --> slim studeren

Wat zijn de sensoren in het cardiovasculaire systeem?

Zie afb.

Hoe functioneren de baroreceptoren?

  • Bevinden zich sinus caroticus en aortaboog
  • Lopen mee met N. 9 en N. 10
  • meten de rekkingsgraad van vaatwand
  • --> bij grotere uitrekking --> geactiveerd

Hoe wordt de bloeddruk lager wanneer de barpreceptoren een verhoogde rekkingsgraad waarnemen?

Door de sympaticus te remmen en de parasympathicus te stimuleren
  • In de medulla, in nucleus tractus soliatarii naar andere gebieden een negatief respons sympathicus
  • heeft invloed op hart én bloedvaten
    • --> verlaging hartprestatie en vasodilatie
    • --> weer lagere bloeddruk

Wat ontstaat er wanneer de baroreceptoren niet goed functioneren?

  • Bij hoge bloedruk geen stimulering parasympathicus en remming sympathicus
  • Bij lage bloeddruk geen remming parasympathicus  en geen stimulering sympathicus

--> bij houdingsveranderingen geen snelle aanpassingen plaatselijke bloeddruk--> orthostatische hypotensie --> duizelig/ flauwvallen etc.

Welke 2 soorten volumereceptoren zijn er?

  • A-type vezels in rechteratrium: activeren bij atriale contractie tijdens de P-top
  • B-type vezels in vena cava inferior en superior: raken steeds meer geactiveerd tijdens vulling atria


Wat is de functie van de volumereceptoren?

  • Meten input hart
  • Meten hoeveel vloeistof er in het veneuze stelsel
    • = centrale veneuze druk
    • = een maat van hoeveel vocht er in de circulatie loopt.

Wat gebeurt er bij een activatie van B-vezels?

Leidt tot een hogere hartfrequentie en vasodilatatie niertarteriën --> meer vocht uitplassen

Wat zijn dysautonomische aandoeningen? Voorbeelden?

Het zijn ziektes die ingrijpen op het autonoom zenuwstelsel
  • AZC degeneratie --> multiple system atrophy (MSA, Shy-Drager syndroom)
    • symptomen
      • incontinentie (door sphincter blaas)
      • orthostatische hypotensie (snel flauw vallen)
      • impotentie (erectiestoornis doordat parasympatische vezels niet goed werken)
      • Verlies transpiratievermogen
      • Bewegingsstoornissen (problemen basale ganglia)


Hoe kan een vergiftiging met cholinesteraseremmer voorkomen?

Door zenuwgassen en (organofosfaat) insecticiden
Parasympathicomimeticum

Wat zijn de symptomen van vergiftiging cholinesteraseremmers?

Zie afb.

--> minder acetylcholine afgebroken --> verhoogde werking parasympathicus.


De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo