Startpagina / Samenvattingen / hormoon stelsel / behandeling-hypofyse-therapie

Hormoon stelsel

41 belangrijke vragen over Hormoon stelsel

Hoe gebeurt de diagnose van een feochromocytoom?

klinisch: hoofdpijn, hartkloppingen, zweten

arteriële hypertensie

geschiedenis van aanvallen

dosering catecholamines in het bloed en urine verhoogd

CT/MRI of scintigrafie bijnieren

Waaruit bestaat de therapie van een feochromocytoom?

oorzakelijk: tumor wegnemen

indien niet mogelijk: medicamenteuze afremming van orhosympatisch zenuwstelsel

Wat is de oorzaak van bijnierschorsinsufficiëntie?

probleem in de bijnieren (primair): ziekte van Addison:

dubbelzijdige destructie

auto-immuunziekte

metastasen in beide nieren

infecties in beide bijnieren

probleem in hypofyse (secundair)

verminderde productie alle hormonen van bijnierschors

Wat zijn de symptomen van bijnierschorsinsufficiëntie?

- moeheid, zwakte

- hyperpigmentatie van huid en slijmvliezen (handpalmen, tandvlees)

tgv zeer hoge ACTH-secretie === probleem bijnier

- eetlustverlies, nausea en braken, gewichtsverlies

- hypotensie, tachycardie

- vrouw: uitval oksel-en pubisbeharing door tekort bijnierschorsandrogenen

uitlokken van Addison-crisis door stress (infectie, operatie, bloeding): te weinig aanmaak cortisol == abdominale pijn en braken, hypotensie, lage temperatuur, shock

=== dodelijk indien geen snelle behandeling met IV corticoïden en glucose

Hoe gebeurt de diagnose van bijnierschorsinsufficiëntie?

- klinisch (hyperpigmentatie)

- labo (probleem bijnier of hypofyse)

CT/MRI bijnieren en hypofyse

Waaruit bestaat de therapie van bijnierschorsinsufficiëntie?

- in de bijnieren:

== oorzakelijk: tumor verwijderen

== substitutietherapie: cortisol en aldosteron

- in de hypfyse

== oorzakelijk: tumor verwijderen

== substitutietherapie: cortisol

- bij addison crisis:

== infuus met cortisol, glucose

== dieet: eiwit-en koolhydraatrijk

== tijdelijke substitutietherapie opvoeren

Wat is hyperthyroïdie of thyreotoxicose?

Teveel aan T3 of T4

Graves Basedow:

- auto-immuun proces/aandoening (antistoffen worden gemaakt die de schildklier gaan stimuleren om meer hormonen aan te maken.

- frequent: vrouwen tussen 20-40 jaar

- aanwezigheid van Thyroïd Stimulerende Immunoglobulinen (TSI)

Wat is de oorzaak van hyperthyroïdie?

- in de schildklier zelf (primair)

=== graves basedow

=== toxisch adenoom

=== jodium teveel

- in de hypofyse (secundair): TSH verhoogd

- medicatie met schildklierhormoon

Wat zijn de symptomen van hyperthyroïdie?

- tachycardie

- diffuus vergrote schildklier (struma/kropgezwel)

- oogverschijnselen: lichtschuw, branderigheid, tranen, exoftalmie (oogbal naar voren geduwd)

- verhoogd metabolisme:

== vermagering ondanks goede eetlust

== nervostiats

== tachycardie, hartkloppingen

== zweten en warmte-intolerantie

== frequente defecatie

Wat is de therapie van Graves Basedow?

- thyreo-inhibitoren (voorkeur): blokkering synthese T3/T4

=== bijwerkingen: agranulocytose, allergische exantheem

- radioactief jodium per oraal onderdrukt de schildklier == minder schildklierhormonen aangemaakt

=== complicatie: hypothyroïdie

- heelkunde: subtotale strumextomie (mechnische of esthetische hinder

=== complicatie: hypothyroïdie

- oorzakelijk:

== hypofyse tumor verwijderen

== schildklierhormoonpillen stoppen

- oogverschijnselen:

=== symptomatisch: donkere bril, kunsttranen, afdekken ogen 's nachts

=== indien onvoldoende: behandeling met corticoïden

Wat is de oorzaak van hypothyroïdie?

te weinig T3/T4

- in de schildklier zelf

=== aangeboren/congenitale hypothyroïdie=== hielprik

=== ziekte van Hashimoto

=== jodium tekort

=== overmatige behandeling hyperthyroïdie

- in de hypofyse verlaagd TSH(vaak ook uitval andere hormonen: panhypopituïtarisme)

- bloeding, operatie

Wat zijn de symptomen van hypothyroïdie?

- verlaagd metabolisme: kouwelijkheid, traagheid, snelle vermoeidheid, droge huid en haar

- toename gewicht

- myxoedeem

- verhoogd cholesterol gehalte: snel ontstaan van artherosclerose

- bij kinderen: idem + groeiachterstand

- bij pasgeborenen: cretinisme (hielprik) idem + groeiachterstand + mentale achterstand

- niet verwarren met ouderdomsverschijnselen

- depressie

- beginnende dementie

Hoe gebeurt de diagnose van hypothyroïdie?

klinisch

labo onderzoek: T3/T4 en TSH, schildklierantistoffen, cholesterolgehalte is verhoogd

Waaruit bestaat de therapie van hypothyroïdie?

- indien mogelijk oorzakelijk

- levenslange therapie met schildklierhormoon

=== start met lage dosering

=== geleidelijk opvoeren

Wat is goitur of struma?

- vergroting schildklier

- hypo-,eu-, hyperthyreotisch

- diffuus, nobulair (1 knobbel)

- behandeling indien klachten (knobbels wel onderzoeken naar kwaadaardige cellen

- koude nodus (scintigrafie) = minder hardwerkende nodus, kan een carcinoom zijn

- punctie

- totale strumectomie indien carcinoom

Wat zijn de oorzaken en behandeling van thyroïditis?

- Oorzaken:

== (bacterieel: verzwakte afweer)

== viraal: na infectie bovenste luchtwegen

== auto-immuun: ziekte van Hashimoto

===== hoge titers antilichamen

===== soms in combinatie met andere auto-immuunziekte zoals pernicieuze anemie of ziekte van Addison

- behandeling:

== levenslange substitutietherapie schildklierhormonen

Wat zijn de bijschildklieren en welk hormoon produceren ze?

- 4 kleine orgaantjes aan de achterzijde van de schildklier

- productei PTH (parathormoon): regelt calciumgehalte samen met calcitonine en vit D: samenwerking darm, skelet en nieren

Wat is de oorzaak van hyperparathyroïdie?

- in de bijschildklieren (primaire vorm)

=== tumor

=== hyperplasie

- buiten de bijschildklier (secundair): hyperplasie bijschildklier

=== ten gevolge van hypocalcemie:

===== tekort vit D, chronische nierinsufficiëntie

=== ectopische productie van PTH

===== vb bronchuscarcinoom, nierkanker

- tertaire vorm: secundaire vorm waarbij bijschildklieren autonoom gaan functioneren

Wat zijn de symptomen van hyperparathyroïdie?

- bij primaire vorm, geen klachten

- hypercalcemie (veel calcium in bloed en veel uitscheiding calcium)

-polyurie, polydipsie

- nausea en braken, vermoeidheid

- constipatie, depressie en verwardheid

- verkalking in nieren en cornea

- niersymptomen

- nefrolithiasis: veel calcium in urine

- beendersymptomen

-osteopenie

Hoe verloopt de diagnose van hyperparathyroïdie?

- bloed: Ca2 + is verhoogd

=== PTH is verhoogd: primaire hyperparathyroïdie

- CT halsstreek of MRI, scintigrafie bijschildklieren

- halsexploratie

Hoe verloopt de behandeling van hyperparathyroïdie?

- behandeling van de hypercalcemie:

===== veel vocht geven

===== IV bifosfonaten: remming werking osteoclasten (om osteoporose te voorkomen)

===== corticoïden bij ectopische productie

- behandeling van de hyperparathyroïdie

===== primair/tertair: chirurgie

===== secundair: oorzakelijk, fosfaatbeperking in dieet

===== ectopisch: oorzakelijk

Wat is de oorzaak van hypoparathyroïdie?

- na ingreep op de schildklier

- idiopatisch

Wat zijn de symptomen van hypoparathyroïdie?

- variabel

- te wijten aan hypocalcemie:

==== paresthesieën (tintelingen), spierspasmen (tetanie)

==== epilepsie, depressie

==== calcificaties op afstand: ogen, hersenen; cataract

==== huidafwijkingen: brokkelige nagels, droge huid, eczeem, haaruitval

Hoe verloopt de diagnose van hypoparathyroïdie?

bloedonderzoek: Ca2 verlaagd, fosfaat verhoogd

PTH verlaagd

Hoe verloopt de therapie van hypoparathyroïdie?

- therapie:

=== vitamine D, individuele dosering

=== IV calcium: behandeling tetanie

Wat is de oorzaak van teveel voorkwabshormonen?

- adenoom

- meestal teveel van 1 hormoon:

===== groeihormoon

===== prolactine

===== ACTH

Wat zijn de symptomen van een teveel aan voorkwabshormonen?

- afhankelijk van de leeftijd van optreden:

== voor puberteit: gigantisme

== na puberteit: acromegalie

- oorzaken teveel prolactine:

== hypofyse adenoom

==== vrouw: menstruatiestoornissen, galactorroe (melkvloei)

==== man: impotentie, gynaecomastie

- medicamenteus

- fysiologisch

Hoe verloopt de diagnose van een teveel aan voorkwabshormonen?

- diagnose groeihormoon

=== verhoogde groeihormoonspiegel, glucosebelastingstest

=== MRI hypofyse

- diagnose prolactine

=== hoge prolactinespiegel

=== MRI hypofyse

Wat is de therapie voor een teveel aan voorkwabshormonen?

- behandeling teveel groeihormoon

== hypofyse adenoom behandelen

==== heelkunde

==== (bestraling)

- medicatie: onderdrukking hypofyse

- behandeling teveel prolactine

== oorzakelijk

== prolactinoom behandelen

==== heelkunde

==== radiotherapie

== medicatie

Wat is de werking van groeihormoon?

- stimuleert eiwitsynthese en aminozuurtransport

- lipolyse: verhoogt lipidemie

- bemoeilijkt glucosetransport: glykemie stijgt, stijging insuline

- stimuleert kraakbeengroei

Wat is een tekort aan voorkwabshormonen?

- selectief, tekort aan 1 hormoon: aangeboren defect

- globaal: tumoren

Wat zijn de symptomen van een tekort aan voorkwabshormonen?

Afhankelijk van soort hormooon dat tekort is:

- dwerggroei

- libidoverlies potentieverlies

-menstruele cyclus verstoord

- vermoeidheid, bleke huid, geen oksel-of pubisbeharing

- vrouw: amenorroe

- man: impotentie, libidoverlies

Hoe verloopt de therapie van een tekort aan voorkwabshormonen?

substitutie perifere hormonen

Wat gebeurt er als er ADH teveel is in het lichaam

Syndroom of Inappropriate ADH secretie: waterretentie en hyponatriëmie

- lage plasma-en hoge urineosmolariteit (concentratie)

oorzaken:

- hersenaandoening

- kleincellig bronchuscarcinoom: ADH-achtige stof

behandeling:

- oorzaak behandelen

- vochtbeperking

Wat zijn de oorzaken van te weinig ADH in het lichaam?

- hypofysaire-hypothalamaire vorm: echt tekort aan ADH (centrale of primaire vorm)

- schedelbasisfractuur

- chronische infectie schedelbasis

- tumor

- renale vorm: ongevoeligheid van de niertubili voor ADH

==== diabetes insipidus

Wat zijn de symptomen van ADH tekort in het lichaam?

- polyurie en polydipsie

- lage urine- en hoge plasmaosmolariteit (lage conc stoffen in urine, hoge conc stoffen in plasma)) == mensen moeten heel veel drinken (kunnen 6-10l uitplassen per dag)

Waaruit bestaat de therapie voor diabetes insipidus?

- hypfysaire-hypthalamaire vorm:

=== oorzakelijk

=== ADH via neusspray

=== renale diabetes insipidus

=== thiazide diuretica

Wat is de functie van de endocriene pancreas?

- direct na de maaltijd:

== glycemie stijgt

==== beta-cellen van de eilandjes van Langerhans geven het hormoon insuline af in het bloed

==== glucose gaat vanuit het bloed naar de cellen

==== in de levercellen: glucose wordt opgeslagen onder vorm van glycogeen: glucose === glycogeen

==== glykemie daalt

- op afstand van de maaltijd

== glykemie daalt

==== alpha cellen van de eilandjes van Langerhans geven het hormoon glucagon af in het bloed

==== in de levercellen wordt glycogeen omgezet in glucose en de glucose gaat naar het bloed: glycogeen == glucose

==== glykemie stijgt

Hoe verloopt de diagnose van diabetes mellitus?

- Glykemie bepalingen:

== willekeurig >11 mmol/l

== nuchter 2x > 6mmol/l

== GTT glucosetolerantietest: 75 g glucose

- monitoring: geglycolyseerde hemoglobine: Hb-A1c

== % Hemoglobine dat met glucose bezet is (4-6%)

== parameter voor glykemie gedurende de laatste 3 maanden

== streven naar < 53 mmol/mol

Hoe verloopt de therapie diabetes mellitus?

- glykemie binnen bepaalde grenzen proberen te houden (3,8-8mmol/l)

== regelmatig meten; glucometer

== dieet, vermagering indien obees

== insuline: kort-, middellang en langwerkende insuline

== orale antidiabetica voor DM type 2

- biguaniden (metformine) voorkeur; evenveel in combinatie met hypoglykemiërende sulfamiden, gliniden of DDP4- inhibitoren

Wat zijn de complicaties van diabetes mellitus?

- morbiditeit: microvasculair: retinopathie, nefropathie, neuropathie

== sensibele perifere polyneuropathie

== autonome neuropathie: orthostatische hypotensie, incontinentie, impotentie

== soms motorische uitval

mortaliteit: macrovasculair: coronair vaatlijden, perifeer vaatlijden, CVA

=== cataract

=== infecties

=== coma

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

hormoon stelsel

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding