Lz12: Hersenen en gedrag

11 belangrijke vragen over Lz12: Hersenen en gedrag

Wat zijn de basisfuncties van het zenuwstelsel?

  • Sensorische input: monitoren van interne- en externe omgeving
  • integratie: verwerken van de informatie en deze vaak integreren met de al opgeslagen informatie
  • motorische output: indien nodig maken effector organen de gepaste respons --> eenvoudige gedragshandeling (motorisch)

Hoe moeten we het zenuwstelsel zien in relatie tot het bouwplan?

Je bent opgebouwd uit 3 'buizen':
  • somatische schil (lichaam) (willekeurig)
    • somato-sensorische neuronen (ss)
    • somato-motorische neuronen (sm)
  • viscerale schil (mond tot anus) (autonoom)
    • viscero-sensorische neuronen (vs)
    • viscero-motorische neuronen (vm)
(Boven: perifeer zenuwstelsel)
  • coördinatie- en integratie schil; centrale zenuwstelsel; CNS (hersenen en ruggenmerg)

Hoe werkt de ontogenie CNS van vertebraten?

  1. Hersenen worden aangelegd als buis.
  2. Primaire indeling: uitbuikingen (hersenblaasjes) ontstaan
    1. prosencephanon (forebrain)
    2. mesencephanon (midbrain)
    3. rhombencephanon (hindbrain)
  1. Secundaire indeling: prosencephanon en rhombencephanon splitten + linker en rechter hersenhelft
    1. telencephanon
    2. diëncephanon
    3. mesencephanon
    4. metencephanon
    5. myelencephanon
In de wand gaan zich de hersenen ontwikkelen. Holte met hersenvloeistof (liquor) in het midden heet ventrikelholte.
  1. Breinstructuren
    1. cerebrale hemisferen
    2. (hypo) thalamus, hypo- en epifyse
    3. hersenstam (middenhersenen)
    4. hersenstam (pons) + cerebellum
    5. hersenstam (medulla oblongata) + medulla spinalis
  2. Ventrikel
    1. I & II
    2. III
    3. aquaduct
    4. IV
    5. canalis centralis
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is grijze en wat is witte stof?

Grijze stof:
  • cellichaam neuron
  • dendrieten
  • axon
  • oligodendrocyt (gliacel)
Witte stof:
  • géén cellichamen van neuronen
  • dendrieten
  • axon
  • oligodendrocyt
Let op: in het perifere zenuwstelsel neemt de cel van Schwann de taak over van de oligodendrocyt
  • inversie van grijze stof in de hersenen

Wat is de relatie tussen neuronen en gliacellen in het (CNS)?

Gliacel = verzamelnaam voor hulpcellen in het centrale zenuwstelsel
Er liggen veel meer gliacellen in de hersenen dan neuronen ong. 1:8
Cell van Schwann in het PNS
Gliacellen:
  • oligodendrocyt: doet hetzelfde als een cell van Schwann
  • bloedcapillair
  • astrocyt: stervormige cel; maken nauw contact met de bloedcapillair en cellichamen van de neuronen. Trekken nutrienten die nodig zijn voor het zenuwweefsel uit de bloedcapillair en geven de afvalstoffen af. Voeren de cellichamen van de neuronen en nemen hun afvalstoffen weg.
  • microgliacel: macrofaag. Deze snoeit in het neurale woud. Cellen die doodgaan en vervangen moeten worden worden gefagocyteerd door microgliacellen

Wat is het verschil tussen hersenbloedcapillairen en bloedvaten in het gewone lichaamsweefsel?

In normale bloedvaten zitten vrij grote contactpunten waar stoffen naar buiten en naar binnen kunnen.
In bloedvaten in het centraal zenuwstelsel zijn kleine openingen (tight junctions) en 'zuigen' astrocyten voedingsstoffen op en dumpen afval. Dus:
  • dichte capillairen
  • hulpcellen nodig om materiaal over te brengen
  • onderdeel van blood-brain-barrier (BBB)

Hoe zijn verder de hersenen beschermd?

  • Blood-brain-barrier (BBB)
  • Huid en bot
    • hoofdhuid
    • botvlies (periost)
    • bot
    • botvlies (endost)
  • Meninges of hersenvliezen
    • harde hersenvlies (dura mater)
    • spinnewebvlies (arachnoidea)
    • zachte hersenvlies (piamater)
    • falix ceribri (sikkelvormige voortzetting hersenvliezen tussen de hemisferen)
  • Cerebrospinale vloeistof
    • arachnoidale holte (bloedvaten en liquor)
    • bloedsinus in durameter met villus voor terugresorptie liquor

Hoe zijn de ventrikels, vaatvliezen, CSF en BBB met elkaar verbonden?

Ventrikels, vaatvliezen, CSF (cerebrospinal fluid) en BBB (blood-braib-barrier)
  • De ventrikels, centrale kanaal en subarachnoidale ruimte zijn gevuld met CSF of hersenvloeistof
  • CSF wordt aangemaakt in een vaatvlies of telachoroidea
  • BBB door tight junctions in capillairepitheel en epitheelcellen
  • functie: transport, voeden en beschermen van het CNS (brein drijft in het CSF)

Cerebrospinale vloeistof heeft een eigen circulatiesysteem in en rond de hersenen, met eigen functies. Hoe werkt te terugabsorptie? (het moet terug naar het bloed toe)

Liquor wordt aangemaakt in de vaatvliezen in de ventrikels
tela choroidea (vaatvlies) --> ventrikels en canalis centralis --> foramina (opening) 4e ventrikel --> sub-arachnoidale ruimte --> arachnoidale villi --> veneuze sinus

Welke functionele gebieden liggen in het cerebrale cortex?

Naar buiten gemigreerd
  • Frontale lob (motorische associatie en planning, persoonlijkheid, verbale communicatie)
  • centrale sulcus (groeve)
    • motorcortex
    • somatosensorische cortex
  • parietale lob (sensorische en propioceptische associatie interpretatie vormen & spraak)
  • occipitale lob (hogere visuele centra met visuele assosciatie)
  • temperale lob (auditieve centra en limbische assosciatie)

Samenvattend, wat is de functie van de hersenstam, limbisch systeem en de neocortex?

Hersenstam (instinctieve somatische brein):
  • vechten-vluchten
  • autonome functies
Limbisch systeem (non cognitieve domein):
  • basale emoties
  • geheugen (korte termijn, GPS)
Neocortex (cognitieve domein):
  • emoties over emoties
  • permanente geheugen
  • redeneren en rationaliseren
  • bewustzijn
  • taal
  • perceptie en associatie

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo