Overige jurisdictiebeginselen

23 belangrijke vragen over Overige jurisdictiebeginselen

Waarom spreken we van een BEPERKT personaliteitsbeginsel? Art. 5 en 7

Omdat er een eis van dubbele strafbaarheid geldt. Zie ook St. Vincent en de Grenadines.

Op basis waarvan beoordeel je rechtsmacht in een zaak?

Op basis van de tenlastelegging. Dit komt ook tot uitdrukking in St Vincent en de Grenadines. Er is gekozen om het VOORHANDEN HEBBEN VAN DRUGS tenlaste te leggen. Stel er was voor een ander delict gekozen, dan was er misschien wel een ander beginsel van toepassing!

Bedenk dus altijd dat je niet een oordeel over rechtsmacht kunt hebben over een gebeurtenis, los van de vraag wat staat er in de tenlastelegging.

Vier voorbeelden actief personaliteitsbeginsel

- NL'er pleegt moord in Belgie: moord is strafbaar in Belgie, hier een misdrijf -> NL heeft rechtsmacht.
- NL'se arts pleegt abortus in Spanje, daar strafbaar maar hier niet. -> Geen rechtsmacht.
- NL'er heeft seks met minderjarige meisjes op Filipijnen -> stel daar niet strafbaar, in NL wel, wat nu? -> ONBEPERKT NATIONALITEITSBEGINSEL! Art 7 lid 2 Sr.

NB: Zelfs als je later dmv naturalisatie Nederlander wordt, dan kan je vervolgd worden voor eerdere feiten. Art. 7 lid 2 Sr.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Ratio eis dubbele strafbaarheid en ratio achter geen eis van dubbele strafbaarheid

Ratio eis
Praktisch: er kan opsporing plaatsvinden op plaats delict.
Ethisch: als een feit niet strafbaar is waar het gepleegd is, is het niet fair om het hier te vervolgen.

Ratio geen eis
Het respect voor onze eigen belangrijke normen
Zorg voor berechting: Nederland wil geen vrijplaats bieden voor bijv. zedendelinquenten
Nakomen internationaal overeengekomen afspraak van bijv. mensenhandel
De eis van dubbele strafbaarheid wordt daarom niet gesteld bij bepaalde ernstigere delicten zoals bedoeld in art. 7 lid 2 Sr.

Artikel 8b Sr Afgeleide strafmacht

Je neemt de strafmacht over van een andere staat. Dit kan verschillende doelen hebben, maar altijd tbv goede rechtsbedeling (alle feiten in één proces is gewenst).

Afgeleide rechtsmacht op basis van een verdrag

Bedoeld wordt met name het EUROPEES VERDRAG INZAKE OVERNAME VAN STRAFVERVOLGING (EVOS).

Overdracht op basis van goede rechtsbedeling, art. 8 EVOS. Hierin staan de gevallen en gronden voor een verzoek aan een andere staat om een vervolging over te nemen.


Gevolg overdracht strafvervolging = staking en verval recht tot strafvervolging in verzoekende land, art. 877 SR.


Art. 2 EVOS: bevoegdheidsoverdracht
Art. 7 EVOS: eis van dubbele strafbaarheid in concreto

Art. 8c Sr (rechtsmachtbeginsel)

Beperkt personaliteitsbeginsel.

Strafmacht tav vreemdeling die zich in NL bevindt, ongeacht hoe kort of hoe lang! Dus vanaf het moment dat hij/ zij in NL komt. MITS op het feit 8 jaar staat en uitlevering is geweigerd, TENZIJ die weigering is gegrond op vervolgingsbeletsel (!!!) of geen uitlevering mogelijk is wegens ontbreken verdrag, mits sprake dubbele strafbaarheid.


Dit artikel is heel relevant mbt vluchtelingenstroom. Je hebt dan een geweigerde uitlevering nodig of een onmogelijke uitlevering, anders sta je met lege handen. In de praktijk dus geen goed vangnet!

Universaliteitsbeginsel in Sr (ongeclausuleerd en geclausuleerd)

Ongeclausuleerd: art. 208 Sr valsmunterij, art. 381 zeepiraterij, art. 4 sub c en e Sr.

Geclausuleerd: art. 2 lid 1 sub a WIM (dat verdachte zich in NL bevindt).


Ratio clausulering:
Vermijden van concrete positieve strafmachtsconflicten
Vermijden verstekvonnissen
Voorkomen verspilling schaarse middelen

Terugwerkende kracht rechtsmacht

Terugwerkende kracht is mogelijk. Dit kan in strijd zijn met de rechtszekerheid, art. 1 en 16 GW. Aanvankelijk had de regering gezegd: willen we niet, maar nu op teruggekomen. Er is een overgangsbepaling die zegt die terugwerkende kracht wrodt beperkt voor feiten die ttv het handelen strafbaar waren in het land waar zij zijn begaan.

‘De artt. 5, 7-3 en 8c zijn toepasselijk op feiten voor de wetswijziging gepleegd voor zover die feiten ttv het handelen strafbaar waren in het land waar zij zijn begaan.'

Eis van dubbele strafbaarheid - Sliedrecht

- Het feit moet ttv begaan naar het recht van de staat waar het gepleegd is strafbaar zijn.
- In hoeverre spelen de algemene voorwaarden voor strafbaarheid die in de delictsomschrijving zijn opgenomen een rol bij de beoordeling van strafbaarheid naar het recht van de staat waar het feit is gepleegd?
> Abstracte dubbele strafbaarheid: dan wordt bij de beoordeling van strafbaarheid alleen de buitenlandse DELICTSOMSCHRIJVING in acht genomen.
> Concrete dubbele strafbaarheid: dan wordt bij de beoordeling van strafbaarheid ook aandacht besteed aan bijv. VERVOLGINGSUITSLUITINGSGRONDEN.

Vooralsnog is ABSTRACTE DUBBELE STRAFBAARHEID voldoende.

St Vincent en de Grenadines - Sliedrecht

Met een op het grondgebied van een land begaan feit moet voor de toepassing van art. 5 lid 1 onder 2 Sr (oud) worden gelijkgesteld het feit dat op VOLLE ZEE aan boord van een ONDER DE VLAG VAN HET VREEMDE LAND VAREND SCHIP is begaan, en dat feit is strafbaar gesteld door dat vreemde land krachtens het vlaggebeginsel.

Nederlandse ambtenaren - Sliedrecht

Met Nederlandse ambtenaren in de zin van art. 6 (oud) Sr wordt bedoeld een door de NL overheid aangestelde ambtenaar. Niet ambtenaren met de NL nationaliteit die werkzaam zijn voor een buitenlandse staat.

Strafbaarheid militairen - Sliedrecht

Het is volkenrechtelijk algemeen aanvaard dat de staat zijn strafmacht uitstrekt over gedragingen van zijn militairen in het buitenland, art. 4 Wetboek Militair Strafrecht. Er is geen onderscheid meer tussen begane feiten IN en BUITEN dienstbetrekking.

Belangrijke verschillen tussen AFGELEIDE en UNIVERSELE rechtsmacht naast het verzoek om overname van strafvervolging door een originair bevoegde staat.

- De aanwezigheid van de verdachte wordt als uitdrukkelijke voorwaarde gesteld
- Vereiste dubbele strafbaarheid
- De in theorie bestaande samenhang met het niet-uitleveren en de strekking van afgeleide rechtsmacht die kan worden omschreven als VERONDERSTELDE SOLIDARITEIT.

Art. 8b (nieuw) Sr: algemene regel inzake afgeleide strafmacht

Naast dit artikel geldt als voorwaarde dat de strafvervolging van een vreemde staat is overgenomen op grond van een verdrag waaruit de bevoegdheid tot strafvervolging voor NL volgt. Geen bevoegdheid om de strafmacht van een internationaal gerecht over te nemen (Arrest Rwanda in NL)

Art. 552y Sv: doet afbreuk aan..

'De groede rechtsbedeling' door te bepalen dat een verzoek tot overname van strafvervolging moet worden AFGEWEZEN indien de verdachte een vreemdeling is die zijn vaste woon of verblijfplaats BUITEN NL heeft. Daarmee wordt voorkomen dat een verdachte die, zonder dat hij hier woont, toch al voor andere feiten in NL wordt berecht, tegelijkertijd voor buitenlands gepleegde feiten.

Immuniteit bij organisaties - Sliedrecht

Dit berust bovenal op verdragen, denk aan VN en EU. Deze immuniteit wordt FUNCTIONELE IMMUNITEIT genoemd. Is over het algemeen niet onbeperkt, tenzij een verdrag of protocol zegt dat het wel zo is.

Daarmee wordt bedoeld dat ze verband houden met het functioneren van de organisatie. Belangrijke verdragen bevatten wel algehele immuniteit zodat de organisatie in volledige onafhankelijkheid kan werken.

Uitgangspunt: immuniteit is volledig en onbeperkt, tenzij de toepasselijke regeling (verdrag, protocol) bepaalt dat het functioneel. is.

Immuniteit bij ambassades - Sliedrecht

Zijn geen stukje Nederland in het buitenland! Deze gebouwen zijn onschendbaar. Het mag niet worden doorzocht of iets in beslag genomen worden. Zie art. 30 Verdrag van Wenen.

Drie redenen voor wetswijziging

Doorzichtiger maken van de wet, steviger grondslag voor rm, verruiming mogelijkheden opsporing en vervolging internationale misdrijven

  1. Welke rechtsmachtbeginselenliggen ten grondslag aan extraterritoriale uitoefening van rechtsmacht?
  2. Welke drie uitgangspunten worden in dit wetsvoorstel gehanteerd?

  1. Actief en passief personaliteitsbeginsel, universaliteitsbeginsel en beschermingsbeginsel
  2. Versterking beschermende functie Ned. strafwet. Ingezetenen gelijk behandelen, vergroting toegankelijkheid van de regeling. Met meer nadruk op ernst feit en persoon van de dader

  1. Welke belangen zullen worden beschermd in artikel 4 Sr?
  2. Welke in artikel 5 Sr?
  3. Welke bijkomende voorwaarde geldt er bij artikel 5 Sr?
  4. Wie / welke goederen / worden in art. 5 beschermd?
  5. Wat is de kern van artikel 6?

d
  1. Bescherming gewichtige nationale belangen
  2. Bescherming individuele belangen
  3. Strafmax van 8 jaar en dubbele strafbaarheid
  4. De Nederlander, Nederlands ambtenaar, de Nederlands ingezetene en het Nederlands voertuig of vaartuig.
NB Het passief personaliteitsbeginsel is een enorme uitbreiding ten opzichte van de voorheen bestaande wetgeving. Zie voor de argumentatie MvT p. 15. 16.
5. Uitvoering geven aan verdragen

Linquenda

  1. Kon Nederland rechtsmacht uitoefenen op basis van het territorialiteitsbeginsel, vanwege het feit dat het delict werd gepleegd op een Nederlands schip?
  2. Welke territoriaal aanknopingspunt gold er voor de Noren?
  3. Was er sprake van een positief of een negatief jurisdictieconflict?

Linquenda
1. Nee, maar wel op basis van artikel 3 Sr. Dit vlaggebeginsel is een territorialiteitsfictie.
2. De Noorse visserijwateren, nl. Noorse economische zone van de Noordzee.
3. Positief: beide landen konden jurisdictie uitoefenen

De koning van Tonga maakte zich tijdens zijn bezoek aan Rotterdam schuldig aan wildplassen. Had hij daarvoor veroordeeld kunnen worden door de Rotterdamse rechter?

Op zich valt deze gedraging onder de Nederlandse strafmacht (art. 2 Sr). Die kan echter niet uitgeoefend worden indien Tonga een beroep doet op de immuniteit van zijn koning (staatshoofd geniet immuniteit, ongeacht het delict, zelfs indien het valt onder de WIM, art. 16).

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo