Antigeenpresentatie en herkenning

12 belangrijke vragen over Antigeenpresentatie en herkenning

Waarin verschillen het aangeboren (innate) en verworven (adaptive) immuunsysteem?

- wijze van herkenning van micro-organismen: aangeboren herkent een specifiek patroon, maar dit is maar een aantal patronen. Bij het verworven immuunsysteem zijn er veel meer patronen en zijn zij veel specifieker.
- celtypen: het aangeboren immuunsysteem bevat de fagocyten, dendrieten en NK-cellen en het verworven immuunsysteem bevat de T- en B-lymfocyten
- betrokken moleculen
- manier van onschadelijk maken: cellen van het verworven immuunsysteem kunnen bijvoorbeeld niet fagocyteren.

Waarom heb je niet genoeg aan je aangeboren immuunsysteem?

- het aangeboren immuunsysteem komt zeer snel in actie en kan een ziekteverwekker enigszins in toom houden. Toch is dit vaak niet voldoende
- Je hebt het verworven immuunsysteem nodig om de infectie volledig op te ruimen en om herhaling te voorkomen (geheugen). Vaccinatie is hierop gebaseerd
- de grote diversiteit aan micro-organismen zorgt ervoor dat immuniteit ontzettend veel systemen heeft om al deze micro-organismen aan te vallen.
- soms lukt het voor het aangeboren immuunsysteem niet helemaal om de ziekte verwerker op te ruimen dan heb je dus ook een ander systeem nodig om dat te doen.

Wat zijn T- en B-lymfocyten?

Dit zijn witte bloedcellen
- de antigeenreceptoren van een B-lymfocyt zijn membraangebonden antilichamen. MIg = Membraangebonden ImmunoGlobulinen. De verbinding tussen antigeen en antistof is direct.
- de antigeenreceptoren van een T-lymfocyt worden T-celreceptor genoemd. TCR. De T-celreceptor kan alleen eiwitantigenen herkennen op de celmembraan, terwijl de antigeenreceptoren van B-lymfocyten bijvoorbeeld ook proteoglycanen of polysachariden  kan herkennen.
- eiwitantigenen (voor TCR) worden aangeboren door MHC. Dit is het Histocompatibility Complex. Het systeem van MHC wordt gebruikt om te kijken of je donor kan zijn. Bij de mens wordt MHC HLA genoemd (human leukocyte antigens).
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is het verschil tussen mIg en TRC?

MIg heeft eiwitten, polysachariden en lipiden als antigenen en TRC heeft eiwitten als antigenen.
mIg heeft een directe antigeenherkenning (vrij, oplosbaar antigeen) en TRC bindt uitsluitend met eiwitten gepresenteerd door MHC-moleculen oppervlakte APC-cellen.
Bij mIg wordt het membraan Ig dat herkend wordt ook uitgescheden (effectorcel) en TRC kan alleen herkennen en activeren, heeft geen effectorfuncties.

Wat is MHC klasse II?

- extracellulaire domeinen lijken erg op immunoglobulinen
- de genen die betrokken zijn bij het bepalen van jouw specifieke MHC zijn HLA-DP, HLA-DQ en HLA-DR
- MHC Klasse II complex is alleen te vinden op antigeen presenterende cellen, dus in tegenstelling tot MHC klasse I niet op vrijwel iedere cel in het lichaam.
- MHC klasse II wordt gebonden door T-lymfocyten die CD4 positief zijn (CD4+). Dit zijn voornamelijk T-helper cellen.

Wat zijn MHC genen?

- super hoge mate polymorfisme, dus ontzettend grote variabiliteit in de bevolking. Er zijn bijna geen twee personen op aarde met een identiek MHC
- De variabiliteit bevindt zich vooral in de bindingsplaats voor het antigen (groeve) en dit heeft een hele grote invloed op de peptiden die gepresenteerd kunnen worden.
- de variabiliteit is belangrijk, want er is ook zo'n grote variabiliteit in micro-organismen
- je krijgt van beide ouders een gedeelte, grote variatie. Dit is omdat alle antigenen goed gepresenteerd moeten worden, dat kan alleen met veel verschillende genen, omdat er ook veel variabiliteit is in ziekteverwekkers.

Wat is het verband tussen MHC en T-lymfocyten?

- CD4+ herkent MHC-klasse II -> zij leveren hulp
- CD8+ herkent MHC-klasse I -> cytotoxische T-lymfocyten, ze doden geïnfecteerde cellen
- T-lymfocyten kunnen alleen geactiveerd worden als antigeen in combinatie met MHC herkennen.

Hoe gaat de binding van peptiden aan MHC?

- de groeve van een MHC-molecuul kan een peptide tegelijk binden. Dit hoeft niet per se maar eenzelfde soort peptide te zijn. Binding met verschillende soorten peptiden is mogelijk. De binding van peptiden is dus niet erg selectief.
- MHC klasse I kan kleinere peptiden (7 tot 9 aminozuren) binden dan MHC klasse II (15 aminozuren)

Hoe gaat de herkenning van MHC?

- als peptide X in combinatie met HLA-A wordt herkend door een T-lymfocyt, kan diezelfde T-lymfocyt het peptide X niet in combinatie met een ander HLA-molecuul herkennen
- een ander T-lymfocyt kan die andere combinatie wel herkennen
- deze selectiviteit is het resultaat van selectieprocessen in de thymus
- CD4+ en CD8+ binden aan het constante deel van de MHC klassen

Wat zijn de MHC moleculen kort samengevat?

- presenterende peptide-antigeen aan T-lymfocyten
- drie functionele domeinen van het MHC-molecuul
   - de bindingsgroeve waar het peptide in past en die contact maakt met de T-cel receptor
   - variabele delen die ook in contact staan met de T-cel receptor
   - constante domeinen waaraan CD4 of CD8 kan binden
- klasse I bevindt zich op vrijwel iedere cel
- klasse II bevindt zich op antigeen-presenterende cellen

Hoe gaat de herschikking van de B-lymfocyt?

- herschikken van de genen vindt plaats tijdens de vorming van B-lymfocyten in het beenmerg
- bij differentiatie is IL-7 noodzakelijk voor de B-lymfocyten
- eerst wordt de zware keten herschikt en vervolgens wordt de lichte keten hergeschikt.
- onrijpe B-lymfocyten laten alleen nog maar mIgM tot expressie komen, later kunnen dit ook andere membraangebonden immuunglobulinen worden.

Hoe gaat de vorming van T-lymfocyten?

- de thymus is een primair lymfoïde orgaan. Hier worden de naïeve T-lymfocyten gerijpt
- IL-7 en IL-2 (geproduceerd door de stromale cellen in het beenmerg) zijn belangrijk voor de proliferatie (vermeerdering van T-lymfocyten. Het zijn belangrijke signaalfactoren

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo