De drie B' s; belanghebbenden

20 belangrijke vragen over De drie B' s; belanghebbenden

Wat wordt bedoeld met actio popularis?

Iedereen mag opkomen tegen een besluit, ook al raakt dat besluit de betrokkene in het geheel niet.
  • dus bijvoorbeeld een voetbalveld dat in een studentflat veranderd --> ook iemand die er bijv.  maar 2x in de maand langsfietst mag hier iets van zeggen

Waarom kan actio popularis voordelig zijn?

  • Iedereen kan tegen een besluit opkomen en eraan bijdragen dat besluiten rechtmatig zijn
  • Zo kan de bestuursrechter dus altijd toetsen of het besluit wel deugdelijk genomen is

Waarom kan actio popularis nadelig zijn?

Er is altijd wel iemand niet iets met iets. Als iedereen kan procederen, kan het best zijn dat ons rechtssysteem verstopt raakt en het bijv. Wel 10 jaar duurt voordat je terecht kan bij de bestuursrechter.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat wordt bedoeld met " alleen geadresseerden van een besluit mogen daartegen opkomen" ?

Geadresseerden -> naam van degene die boven het besluit staat

Hoe kan het systeem met alleen geadresseerden voordelig werken?

Als je bijv. Afwijzing tot uitkering krijgt, staat jouw naam bovenaan de brief en kan je hier zelf iets aan doen.

Hoe kan het systeem met alleen geadresseerden nadelig werken?

Bijv. Bij bouw studentenflat;

  • Alleen projectontwikkelaar vraagt bouw aan
  • De omwonenden zijn echter niet de geadresseerden van het besluit, en zouden hier dus geen rechtsbescherming tegen hebben terwijl er wel een grote flat in hun achtertuin wordt gebouwd

Conclusie; (awb-)wetgever heeft besloten dat belanghebbende is;

Iedereen met een 'feitelijk' belang bij een besluit is de belanghebbende.
  • Jij moet geraakt worden door het besluit dat genomen is

Art. 1:2 lid 1 Awb; "Onder belanghebbende wordt verstaan; degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken.

" Wie is 'degene' ?

  • Natuurlijke personen
  • Rechtspersonen
  • Andere entiteiten, zoals een rechtspersoon in oprichting of informele (wijk)vereniging (burgers uit bepaalde wijk die rechtspersoon willen oprichten of al informele dijkvereniging zijn maar nog nooit bij notaris langs zijn geweest (ook best logisch want als je bijv. Buurtfeest wilt geven ga je dat niet helemaal doen)), mits;

Je hebt dus ook andere entiteiten die onder 'degene (art. 1:2 lid 1 awb) kunnen vallen. Deze personen zijn geen natuurlijke personen, maar ook geen rechtspersonen.

Zij kunnen belanghebbende zijn, mits;

(ze checken dus eigenlijk of die buurtvereniging bijvoorbeeld wel echt bestaat);
  1. er een ledenbestand is;
  2. het om een organisatorisch verband moet gaan dat is opgericht voor een bepaal doel, zodat sprake moet zijn vaan een regelmatige ledenvergaderingen, een bestuur en een samenwerking die op enige continuïteit is gericht;
  3. de organisatie als een eenheid dient deel te nemen aan rechtsverkeer (bijv. Op Facebook naam van de buurtclub)

Art. 1:2 lid 1 Awb; "Onder belanghebbende wordt verstaan; degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken.

Wat wordt bedoeld met 'wiens belang rechtstreeks' ?

  • De geadresseerde van een besluit is altijd belanghebbende (bijv. Degene aan wie een uitkering wordt toegekend)
  • Maar voor andere is dat soms minder duidelijk (bijvoorbeeld voor omwonenden bij studentenflat);
    • waar is de grens?
    • OPERA-criteria

Waar is de grens voor de anderen waarbij het soms minder duidelijk is (bij de woorden 'wiens belang rechtstreeks' (art. 1:2 lid 1);

Vijf cumulatieve OPERA-criteria;
  1. Objectief
  2. Persoonlijk
  3. Eigen
  4. Rechtstreeks
  5. Actueel

Wat wordt bedoelde met OPERA-criteria 1; Objectief belang?

  • Staat tegenover subjectief belang
  • Objectieve belangen kunnen zowel zijn;
    • Financiële belangen (bijv. Huis wordt minder waard, als (dit is meetbaar en aantoonbaar dus objectief)
    • Immateriële belangen  (bijv. Prettige leefomgeving of hinder, parkeeroverlast) --> ook dit zijn objectieve belangen want dit kan worden gemeten of berekend

Wat wordt bedoeld met oPera-Criteria 2; Persoonlijk belang?

Persoonlijk belang; het belang van een persoon of entiteit moet zich in voldoende mate onderscheiden van andere personen die ook gevolgen van het besluit zullen ondervinden.

--> Voorbeeld boek;
  • Cameratoezicht op een industrieterrein;
  • als je op dat terrein woont of werkt ben je belanghebbende, maar als je alleen maar passeert dan heb je onvoldoende onderscheidend belang ten opzicht van andere passanten
  • Er moet dus iets zijn wat jou onderscheidt; bijv. Wonen of werken

Waarbij wordt dan gekeken (bij of het gering is en of je er dan belanghebbende bent)? (uitspraak mestbassin Mechelen)

Factoren;

  • afstand tot
  • zicht op
  • planologische uitstraling van milieugevolgen (o.a. Geur, geluid, licht, trilling, emissie, risico (bijv. Explosiegevaar) van de actviteit die het besluit toestaat, waarbij die factoren zo nodig in onderlinge samenhang worden bezien.
  • Ook aard, intensiteit en frequentie an de feitelijke gevolgen kunnen van belang zijn.

Naar welke casus moet worden gekeken als je wilt kijken of je als concurrent mag procederen bij de bestuursrechter (oPera-criteria)?

  • Uitspraak minicamping "De Heksenketel" (AAJ)
  • Geschil;
    • Twee campings in Zeeland; Agravorst vs Heksenketel
    • Agravors; Zijn concurrent (heksenketel) had de speelelementen op het verkeerde terrein gebouwd (daar mocht volgens bestemmingsplan niks gebouwd worden). Agravors zei dat door de verkeerde bouwplannen hij hierdoor klanten zou verliezen die naar Heksenketel zouden gaan
      • Dus alle speeltoestellen moesten afgebroken worden
  • RvS; wanneer ben je nou concurrent van elkaar?
    • Versoort het besluit de concurrentieverhoudingen? Is dit iets wat concurrentie tussen twee ondernemers kan veroorzaken.

Wat wordt bedoeld met het vierde opeRa-criteria; Rechtstreeks Belang?

Direct belang; het belang mag niet afgeleid zijn
  • Dus belang mag niet indirect geraakt worden, zoals bij een contractuele relatie (huurovereenkomst, arbeidsovereenkomst)
    • Als bijv café afwijzing krijgt voor drankvergunning mag hij zelf wel procederen (hij is mits de geadresseerde), maar mag drankleverancier Heineken dan ook procederen omdat zij bijv. Minder kunnen verkopen?
      • Nee; afgeleid belang uit contractueel belang

Wat wordt bedoeld met vijfde operA-criteria; Acuteel belang?

Vrees voor onzekere toekomstige ontwikkelingen die het gevolg zouden kunne zijn van een besluit geven geen belang.

!!Let op; het maakt hier bijvoorbeeld niet uit of het gebouw al is gebouwd op niet. Bij de oefenvragen stond er bijvoorbeeld een mevrouw die vreesde voor geluidsoverlast doordat er een vergunning was goedgekeurd voor het bouwen van een bouwmarkt. In dit geval is er wel sprake van actueel belang (want het staat buiten twijfel dat zodra de bouwmarkt opegnaat zij daarvan overlast ondervint; dit is dus geen onzekere toekomstige gebeurtenis)

Wat zijn collectieve belangen?

Gaat om bundeling van individuele belangen.

    • Bijv. Bewonersorganisatie of winkeliersvereniging
    • Als je als winkelier kan zeggen; er is een winkeliersverenging die namens iedereen procedeert, ipv 10 winkeliers die individueel iets moeten instellen

Aan welke eisen van welke uitspraak moet je voldoen om een stichting of vereniging (rechtspersoon) voldoen? ALGEMEEN BELANG

Uitspraak Stichting Openbare Ruimte (AAJ)
  • Uitspraak ging om agrarisch varkensbedrijf dat wou uitbreiden
  • had vergunning aangevraagd op de grond van een natuurbeschermingswet en deze gekregen
  • Stichting openbare ruimte wou deze uitbreiding tegenhouden
  • De vraag was nu of deze stichting hierover kon procederen
  • RVS: kijkt naar twee criteria om dit te beoordelen
    • want stichting is een rechtspersoon, maar komen zij ook wel op voor een collectief belang?

Conclusie;
algemeen en collectieve belangenorganisaties zijn belanghebbende als aan de volgende criteria wordt voldaan;

  1. Rechtspersonen
  2. Algemeen of collectieve belangen
  3. Op basis van specifieke doelstelling ('in het bijzonder') die zij behartigen blijkens;
    • hun statutaire doelstelling en
    • hun feitelijke werkzaamheden


+ daarnaast nog toetsen aan de rest van OpeRA;
Objectief, rechtstreeks, actueel

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo