Invloed van Hegel op de hedendaagse filosofie

15 belangrijke vragen over Invloed van Hegel op de hedendaagse filosofie

Welke strijd ontbrandde kort na de dood van Hegel?

Een heftige strijd over de implicatie van zijn filosofie voor de christelijke religie.

Welke twee partijen waren er?

Rechts-hegelianen hielden staande dat het speculatief idealisme van Hegel goed kon worden verzoend met centrale elementen uit de christelijke geloofsleer.
Links-hegelianen vonden in zijn filosofie juist argumenten om de evangelies en in het bijzonder het leven van Jezus op historisch-kritische wijze te begrijpen en te bestempelen als religieuze mythen; de waarheid van de christelijke religie kon volgens deze denkers alleen door de filosofie worden begrepen, met als onvermijdelijke consequentie dat de religie was gedoemd te verdwijnen.

Wie heeft zich korte tijd bij de godsdienstkritiek en de historische benaderingswijze van de links-hegelianen aangesloten, hoewel zijn kritiek op Hegel van meet af aan origineler, fundamenteler en vooral veel invloedrijker was.

Karl Marx.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat boeide Marx in Hegel?

Het allesomvattende en tevens dynamische karakter van diens geschiedenis- en maatschappijvisie.

Welke drie kenmerken vertoont de geschiedfilosofie van Hegel?

Ze is progressief, dialectisch en wetmatig. Marx integreert deze kenmerken in zijn eigen denken.

Waar heeft Marx zich altijd zeer scherp tegen afgezet?

Het door hem 'utopisch' genoemd socialisme, zoals bijvoorbeeld door Proudhon werd voorgestaan. Hij noemt zijn eigen socialisme daarentegen 'wetenschappelijk': het is niet gebaseerd op een morele aanklacht tegen de bestaande orde, maar analyseert de autonome wetmatigheid van de geschiedenis.

Waarin zit de oorsprong van de tegenstelling tussen Hegel en Marx?

In een verschillende begrip van de werkelijkheid. Hegel begrijpt de werkelijkheid als een zelfmanifestatie van de geest. Marx veronderstelt dat de ontwikkeling van de werkelijkheid niet door de geest bepaald wordt, maar door sociaal-economische factoren, zoals de wijze waarop goederen worden geproduceerd en de sociale verhoudingen die daaruit voortvloeien.

Wat drijft de geschiedenis volgens Marx?

De sociaal-economische realiteit en niet de geest.

Hoe kan de houding van Marx tegenover de filosofie van Hegel worden samengevat?

In de typering van zijn denken als een 'historisch materialisme'.
De eerste term (historisch) verwijst naar hun belangrijkste punt van overeenkomst: de werkelijkheid is niet statisch, maar ontwikkelt zich progressief en dialectisch.
De tweede term (materialisme) geeft het fundamentele verschil tussen beide denkers aan: volgens Marx wordt de geschiedenis niet door de geest aangedreven, maar door de ontwikkeling van de materiële levensomstandigheden.

Hoe kunnen de overeenkomsten en verschillen tussen de filosofie van Hegel en die van Marx worden geïllustreerd?

Aan de hand van de notie vervreemding.

Wat dient filosofie volgens Marx te analyseren?

De vervreemding om de mens daarvan te bevrijden.

Wat is de mens volgens Hegel niet meer?

Geen geïsoleerd object meer in de filosofie. Maar een wezen dat in een voortdurende wisselwerking staat met de hem omringende wereld: de mens vormt de wereld om tot een cultuurwereld, maar wordt omgekeerd ook zelf door die wereld gevormd, aangezien deze zijn bestaanswijze bepaalt.

Hoe moet deze wisselwerking tussen mens en wereld ook worden begrepen?

Als een historisch proces. Vooral als het gaat om de wisselwerking tussen de mens en zijn geestelijke, culturele wereld.

Wat is een belangrijke twistvraag tussen Hegel en Marx?

Of de wisselwerking tussen de mens en zijn wereld primair wordt bepaald door de absolute idee of door de materiële levensomstandigheden.

Wat is van blijvende betekenis geweest voor het hedendaagse denken over de mens?

Het inzicht van Marx dat allerlei sociaal-economische factoren de mens fundamenteel bepalen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo