Inleiding in de wetenschappelijke psychologie

8 belangrijke vragen over Inleiding in de wetenschappelijke psychologie

Het onderzoeksprogramma is onderhevig aan methodologische regels.

Die Lakatos heuristieken noemt. de kunst om door methodisch onderzoek wetenschappelijke waarheid tevinden

De negatieve heuristiek houdt in dat wetenschappers de harde kern van het onderzoeksprogramma niet mogen verwerpen.

Als een wetenschapper dus een observatie doet die niet overeenkomt met de voorspelling van het onderzoeksprogramma, dan mag dit niet als een falsificatie van de harde kern worden gezien.

De positieve heuristiek bestaat uit instructies die voorschrijven hoe de wetenschapper veranderingen kan aanbrengen in de hulphypothesen, zodat de harde kern beschermd (onveranderd) blijft.

Op deze wijze kan het onderzoeksprogramma blijven voorbestaan als het met anomalieën wordt geconfronteerd en is het beter beschermd tegen mogelijke falsificatie.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Volgens Kuhn duidt de aanwezigheid van meerdere paradigma’s binnen een wetenschapsgebied er juist op dat een wetenschap nog in de preparadigmatische fase zit en dus nog geen echte wetenschap is.

Er is pas sprake van echte wetenschap, oftewel normal science, als het vakgebied wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van een enkel paradigma.

Een problem-shift is progressief als het onderzoeksprogramma:

(1) theoretische progressie boekt doordat ze nieuwe, onverwachte feiten voorspelt, of als ze

(2) empirische progressie boekt doordat ze empirisch bewijs van deze voorspellingen levert.

Een progressief onderzoeksprogramma moet volgens Lakatos bij iedere problem-shift in elk geval theoretische progressie boeken, en soms ook empirische progressie vertonen.

Lakatos spreekt over een degeneratief onderzoeksprogramma wanneer:

Een programma geen nieuwe feiten voorspelt, maar loopt juist altijd achter de feiten aan. Een onderzoeksprogramma dat alsmaar ad-hoc-hulphypothesen moet verzinnen om de harde kern te beschermen degenereert dus langzaam tot pseudowetenschap.

Kijkend naar de geschiedenis van de wetenschap stelt Lakatos echter ook dat het mogelijk is dat een onderzoeksprogramma tijdelijk een degeneratieve periode doormaakt en daarna weer opbloeit tot een volwaardig progressief programma.

Dit kan bijvoorbeeld als er nieuwe instrumenten worden uitgevonden die de voorspellingen van het kwakkelende onderzoeksprogramma verifiëren en het programma weer in een stroomversnelling brengen. Hierdoor kunnen we volgens de methode van Lakatos dus alleen achteraf bepalen of een programma degeneratief of progressief is.

De cognitieve psychologie en de neuropsychologie zijn twee voorbeelden van succesvolle onderzoeksprogramma’s binnen de huidige psychologie

De harde kern van de cognitieve psychologie betreft de aanname dat het brein een informatieverwerkingssysteem is.
De cognitieve psychologie probeert de interne functionele architectuur van mentale processen te begrijpen en in kaart te brengen door ze te ontleden in verschillende informatieverwerkingsstappen.


De harde kern van de neuropsychologie betreft de aanname dat hersenprocessen, van neurale activiteit tot aan de werking van grote neurale netwerken, een volledige verklaring kunnen bieden voor psychologische functies, zoals perceptie, geheugen en bewustzijn.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo