Middeleeuwen en rederijkers - Literatuur in de middeleeuwse nederlanden
12 belangrijke vragen over Middeleeuwen en rederijkers - Literatuur in de middeleeuwse nederlanden
Wat bemoeilijkt de omschrijving middeleeuwse Nederlandse teksten?
Weinig mensen in de ME konden schrijven/lezen, tegen eind ME konden meer mensen dat, maar lezen meer statussymbool dan tijdverdrijf.
Boeken hand geschreven, dus veel minder boeken en minder overgeleverd. Elk middeleeuws boek is van onschatbare waarde, belangrijkste bron over ME leef- en denkwereld.
Aanvankelijk in Latijn geschreven, gangbare schrijftaal. Nederlands volkstaal.
De afbakening van de middeleeuwen als tijdperk is vanuit historisch oogpunt al moeilijk, nog ingewikkelder is het om een enigszins bevredigende omschrijving te geven van wat precies middeleeuwse Nederlandse teksten zijn. Hoe wordt dat bemoeilijkt?
- de taal zelf als
- door de beschikbaarheid van teksten
Beschikbaarheid van teksen ligt geheel anders in de middeleeuwen als nu.
-> boeken werden in een moeizaam en tijdrovend proces met de hand geschreven.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Hoe ging de omslag naar het Frans?
Geleidelijk aan werd kennis van de volkstaal een vereiste vanwege de communicatie tussen hof en volk. Nederlands kreeg in eigen adellijke kringen meer status en verdrong uiteindelijk het Latijn en het Frans.
Tijd was ook toen al geld, zodat alleen maar rijke mensen boeken konden kopen
Boeken zijn de belangrijkste bronnen voor informatie over de middeleeuwse leef- en denkwereld
Hoe verliepen de grenzen binnen Europa?
De Nederlanden waren een conglomeraat van klerikale en adellijke bezittingen. Qua grondgebied was het ong. huidige Nederland + Vlaanderen. Afscheiding begon in 16e eeuw, Noordelijke Ned. en Zuidelijke Ned.
Taal/dialect veranderde zeer langzaam.
De beschikbaarheid is dus 1 groot probleem, de taal een andere. Leg uit.
Dat geldt voor de boekproductie in heel Europa, want Latijn was de lingua franca, de gangbare taal, voor de clerus en ook voor de geleerden. Een in Nederland door een Nederlander geschreven boek hoefde niet in het Nederlands vervat te zijn. Latijn was de schrijftaal. Nederlands de volkstaal die de mensen spraken, maar die men niet schreef.
Pas in de loop van de eeuwen werd het gangbaarder om ook in het Nederlands te schrijven. Wat moest daarbij het grote voorbeeld zijn geweest?
Voor deze edellieden was zelf lezen of het luisteren naar iemand die een boek voorlas (in de middeleeuwen een gebruikelijke manier van doen), een belangrijk tijdverdrijf. Men beoefende de schone kunsten, zoals lezen en musiceren. Alleen edellieden hadden overigens voldoende tijd om zich daarmee bezig te houden. Hoe kwam het dat geleidelijk aan het vanzelfsprekend werd om geen verschil meer te maken tussen:
- de volkse omgangstaal en
- de verfijnde, hoofse taal
En het Nederlands in de eigen adellijke kringen meer status kreeg en uiteindelijk het Latijn en Frans verdrong?
- Met het plezier in de schone kunsten kwam de aandacht op de mogelijkheden van de eigen taal te liggen.
- Bovendien hadden de hoven de contacten met het volk te onderhouden, zodat kennis van de volkstaal een vereiste was voor een goede communicatie tussen het vorstenhof en het volk.
Hoe is de afbakening in het middeleeuwse verloop van het Nederlands?
Rond de 15de eeuw was de ontwikkeling van de status van het Nederlands afgesloten, het was geen probleem meer om in het Middelnederlands te schrijven. Omdat het voor de 15de eeuw het schrijven van `Middelnederlands niet vanzelfsprekend was, is het voor ons een van de grote problemen om af te bakenen wat precies tot de Nederlandse literatuur behoort. De vraag of het om teksten gaat die op Nederlands grondgebied geschreven zijn is verraderlijk, hoezo?
Hoe is toch tot een inperking gekomen? En welke teksten zijn van belang?
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden