De achttiende en negentiende eeuw - de achttiende eeuw - karakteristiek van de periode - Nederland
3 belangrijke vragen over De achttiende en negentiende eeuw - de achttiende eeuw - karakteristiek van de periode - Nederland
Wat was het karakteristiek van de periode - Nederland?
Heersende klasse, stedelijk patriarchaat van regentenfamilies met aristocratische aspiraties.
In Nederland geen toonaangevende verlichtingsfilosofen, wel vrijheid tot grote publicaties. Geen radicale verlichting, maar nieuw nationaal besef. Ging om nieuwe literaire mode, antikosmopolitisch en provaderlands, 1760-1770 doorbraak. Nationaal-literair reveil (1760-1800), veel nieuwe tijdschriften, literaire genootschappen met vaderlandse doelstelling. In jaren 80 nationale bewegingen met zorgen over achteruitgang van Republiek, faillissement VOC. Verdeling Republiek: Orangisten en Patriotten. Patriotten: Bataafse Republiek, einde in 1806, stichting Koninkrijk Holland met Lodewijk Napoleon.
In Nederland geen toonaangevende verlichtingsfilosofen, wel vrijheid tot grote publicaties. Geen radicale verlichting, maar nieuw nationaal besef. Ging om nieuwe literaire mode, antikosmopolitisch en provaderlands, 1760-1770 doorbraak. Nationaal-literair reveil (1760-1800), veel nieuwe tijdschriften, literaire genootschappen met vaderlandse doelstelling. In jaren 80 nationale bewegingen met zorgen over achteruitgang van Republiek, faillissement VOC. Verdeling Republiek: Orangisten en Patriotten. Patriotten: Bataafse Republiek, einde in 1806, stichting Koninkrijk Holland met Lodewijk Napoleon.
De Nederlandse variant van de verlichting
Vanaf het midden van de 18e eeuw bloeide er in de lage landen een typische variant van de verlichting:
- vergeleken met de grote Europese denkers waren in deze periode geen toonaangevende Nederlandse verlichtingsfilosofen actief,
- tegelijkertijd echter speelde de Republiek der Nederlanden wel een belangrijke functie in het verspreiden van verlichte denkbeelden: veel filosofische werken die in bijv Frankrijk verboden werden, konden in de Republiek wel gedrukt worden, omdat er veel minder sprake was van censuur. Op die manier speelden de Nederlanden een cruciale rol in de ontwikkeling van pers- en gewetensvrijheid.
Rond 1760-1770 brak deze nieuwe literiare mode echt door en bereikte toen ook een veel breder publiek. We kunnen dan zelfs spreken van een 'Nationaal-literair reveil'.
Hoe manifesteerde zich dat op allerlei gebieden?
Het 'nationaal-literair reveil' manifesteerde zich:
- in de verschijning van vele nieuwe tijdschriften ('spectators' genaamd), en
- in de oprichting van literaire genootschappen met vaderlandslievende doelstelling
De literaire genootschappen hadden een vaderlandslievende doelstelling, dit bleek:
- uit de thematiek van hun prijsvragen en
- in de toonzetting van de literaire productie en
- in de hernieuwde aandacht voor de Nederlandse taalkunde
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
