Auditieve beperking en taalontwikkelingsstoornis
28 belangrijke vragen over Auditieve beperking en taalontwikkelingsstoornis
Taalontwikkelingsstoornissen, welke soorten zijn er?
2. Secundaire problemen: veroorzaakt door andere problemen waardoor je spraak/taalontwikkelingsmoeilijkheden hebt
4. Onvoldoende blootstelling aan de Nederlandse (gebaren)taal door de omgeving (deprivatie)
Het kan ook een combinatie zijn, waardoor de TOS tot uiting komt (dus bijv. Gevoeligheid voor en onderstimulatie van taal, kan leiden tot taalontwikkelingsstoornis (5).
Leg het neuropsychologisch model van TOS uit
- Gedrag: beperkte communicatieve redzaamheid, sociaal emotionele problemen.
- Cognitie: Theory of mind, implicitet leren, executief functioneren, innerlijke taal
- Hersenen
- Ontwikkeling
- Omgeving
Wat maakt dat kinderen met TOS moeite hebben met zichzelf uit te drukken en taal receptief te begrijpen?
- Kinderen met TOS hebben vaak moeite met sociale taal naar buiten (sociale taal: communicatie) en naar binnen (innerlijke taal: EF, Theory of Mind).
- Taal is verweven met andere ontwikkelingsgebieden. Als er op gebied van taal iets misgaat, merk je dat ook op andere gebieden.
- Bijv. EF: impulsiviteit, dingen vergeten, gedrag reguleren (ze gebruiken minder sociale taal)
- Bijv. ToM: belevingswereld van anderen (ze gebruiken minder innerlijke taal)
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Wat zijn de kenmerken van een TOS?
- Gebruikt weinig woorden.
- Heeft moeite om op een woord te komen.
- Is slecht verstaanbaar.
- Maakt veel fouten bij het maken van zinnen.
- Maakt erg korte zinnen.
- Is snel boos als het niet begrepen wordt.
- Kan driftig worden omdat het dingen niet begrijpt.
Waarin wordt luidheid en toonhoogte uitgedrukt?
•Luidheid en toonhoogte: decibel en Herz
•Referentie 20 mPa voor toon 1000 Hz
•Menselijk gehoor: 20-20.000 Hz
Wat is (in decibel) de pijngrens van ons gehoor?
Wat is de bovengrens van ons gehoor tot waaraan je kan versterken?
Lawaai kan leiden tot gehoorschade, hoe komt dat?
- Harde knal of langdurige blootstelling aan muziek wat maakt dat de trilhaartjes kapot gaan. Het is irreversibel.
- Het kan ook door ouderdom gebeuren, opstapeling van gehoorschade door de jaren heen.
Waardoor horen ouderen hoge tonen slecht?
- Trilhaartjes voor de hoge tonen, zitten aan het begin van het slakkenhuis (korte golflengte). Ze doven uit en dringen niet door.
- Trilhaartjes voor de lage tonen, aan het einde. Lage tonen, hebben een lagere frequentie (langere golflengte).
Wat is de prevalentie van doofheid?
Wat is de impact op de taalontwikkeling?
- Gesproken taal niet (volledig) toegankelijk voor doof kind
- Gebarentaal wel toegankelijk, want visueel
- Vermogen je moedertaal te leren is beperkt in tijd (kritieke / gevoelige periode) vooral m.b.t. syntax (zinsbouw) en minder voor woordenschat
Waardoor is het de gevoelige/kritieke periode (<10 maanden) belangrijk voor de taalontwikkeling?
- Gevoelige periode om klanken te leren onderscheiden < 10 maanden
- Goede taal input nodig vanaf geboorte en niet later dan 2 jaar à newborn screening
- Effect van hoorapparaten en CI: zo vroeg mogelijk en beide oren zodat het onderscheiden van de klanken alsnog gestimuleerd kan worden.
Waardoor is het nadelig als implanten pas na 2 of 4 jaar worden geplaatst?
- Kritieke periode voor CI 0 – 2 jaar (in binnenoor)
- Implanteren tussen 2 – 4 jaar mogelijk achterstanden in gesproken taal
- Na 4 jaar bijna altijd taalachterstand in gesproken taal
Wat moet je kinderen aanleren op gebied van taal?
- Bilinguaal taal leren: We proberen van tweetaligheid gebruik te maken. De kennis van de ene taal (L1), helpt namelijk bij het leren van de andere taal (L2)
- Kinderen leren de taal die hen natuurlijk het best ligt. Gebarentaal en moedertaal.
- Daarnaast wordt ook de gesproken meerderheidstaal aangeboden (moedertaal).
- Het liefst door native speakers.
Wat zouden problemen zijn / achterstand verklaren bij kinderen met doofheid in de theory of mind?
- Doordat zij de nuances die wij in onze stem stoppen, niet kunnen horen (sarcasme, ironie, de intonatie). De inhoud van de boodschap klopt niet met de intentie.
Intelligentie bij doofheid. Wij denken vaak in taal. Maar cognitieve ontwikkeling is meer dan alleen maar taal. Hoe meten we de intelligentie bij dove kinderen?
- Non-verbale test of het verbale gedeelte weglaten.
- Je kunt de verbale intelligentie niet meten, enkel de performale.
DCDP (deaf childeren of deaf parents) en DCHP (deaf childeren of hearing parents) vertonen verschil in afname op IQ testen. Kinderen die doof zijn geboren, doen het beter dan kinderen die later doof zijn geworden. DCDP doen het beter dan DCHP. Hoe kan dat?
Sommige typen zinsstructuren bijzonder moeilijk voor doven: Vragen, voornaamwoorden, ingebedde zinnen. Waarom is dat?
Er is sprake van zintuigelijke compensatie bij dove kinderen. Noem voorbeelden
-Detectie beweging in perifeer gezichtsveld is sneller
-Perceptie en onthouden complexe visuele signalen is beter
Hoe vindt diagnostiek plaats bij gehoorproblemen?
Lucht- (kruisjes) en beengeleiding (pijltjes). Leg uit.
Kun je het geluidsverlies oplossen via een trilplaatje? Ja > geleidingsslechthorendheid (linkerplaatje)
Nee? > Perceptieslechthorendheid (rechter plaatje). Klinkers komen dan bijv wel goed door, maar medeklinkers minder goed. Weten met welke klanken ze moeite hebben, is goed om te weten in de begeleiding.
Wat voor gehoorinterventie doe je wanneer de gehoorbeentjes niet werken?
Voor welke mensen is een CI (cochleaire implant)?
Dit wordt op het slakkenhuis geplaatst (is invasief), hierdoor kun je de gehoorzenuw rechtstreeks stimuleren. Zo kunnen ze spraakgeluid verstaan.
Waardoor is er training nodig bij plaatsing van CI?
Wanneer wordt er een implantaat op de hersentam geplaatst? (ABI: auditory brainstem implant)
De training heet gehooropvoeding. Waarop is dit gericht?
Wat zijn de alternatieven voor gesproken taal?
•Gebaren taal, NGT
•Gebaren systemen, NMG
•Vingerspellen
•Bilinguale methode
•Vier handen gebarentaal (doofblindheid)
•Totale communicatie
•Ondersteunde Communicatie (OC)
Wat maakt gebarentaal belangrijk voor dove mensen en willen zij deze taal erkend zien?
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden