Premoderne tijd (voor 1750)

8 belangrijke vragen over Premoderne tijd (voor 1750)

De wortels van het middeleeuwse sociaal werk liggen in de a) christelijke caritas, en in b) het feodaal systeem. Wat wordt met a en b bedoeld? En in welke zin is deze omschrijving onvolledig? Leg uit.


- Zielenheil: aalmoezen als transactie, men kocht een soort van veiligheidsgevoel zodat de armen niet in opstand kwamen
- Armen-, zieken-, weduwen- en wezenzorg via heffingen. Zorg vanuit de feodale heersers als ‘sociale plich’ t.o.v. het ‘algemeen belang’.

Vergelijk de middeleeuwse armenzorg met de vroegmoderne armenzorg. Welke overeenkomsten en verschillen zijn er? Leg uit.


- Overeenkomsten: aparte voorzieningen voor specifieke problemen.
- Verschillen: in de vroege middeleeuwen was armoede deel van het leven, met stond er onverschillig tegenover.

In welke zin mikken we met de cursus HAP op een evenwichtige synthese tussen een geschiedenis ‘van’ en een geschiedenis ‘voor’ sociaal werk(ers). Vind je die synthese tot hiertoe geslaagd? Waarom wel of niet? Argumenteer kritisch!

Er wordt afgewisseld tussen beroepsgeschiedenis, doelgroepen, visies enerzijds en maatschappelijke geschiedschrijving anderzijds. Voor mij is die samenvoeging geslaagd omdat beide onderdelen nodig zijn om het heden beter te begrijpen.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Typeer 3 middeleeuwse instellingen voor sociaal werk en vergelijk ze met het aanbod van vandaag.


- Gasthuizen: ziekenzorg - Nu: ziekenhuizen.
- Armentafels: bedeling voedsel, brandstof, kleding - Nu: OCMW.
- Kloosters: voor wezen en zieken, voedsel- en kledingbedeling. Nu: verdeeld over verschillende organisaties: OCMW, ziekenhuis, weeshuizen.

Typeer 3 vroegmoderne instituten voor sociaal werk en link ze met het hedendaags aanbod.


- Hospitalen – nu: ziekenhuizen
- Tuchthuizen – nu: gesloten instelling
- Godshuizen – nu: kerk/moskee

Het middeleeuwse sociaal werk had een overwegend christelijk karakter. Toch moet het goddelijke in dit laatste tijdvak een stapje terug zetten omdat die komt de mens meer centraal komt te staan. Welke oorzaak kan je daarvoor aanwijzen? En hoe valt die evolutie te verklaren? Motiveer en leg uit.

Met de opkomst van het humanisme kwam de mens centraal te staan ten koste van het geloof. De studie van aardse dingen als politiek kwam op. Dit volgde op de ontdekking dat het heelal oneindig is, wat een hiërarchische ordening minder belangrijk maakte.

De Reformatie sorteerde paradoxale effecten op onze armenzorg. Hoezo en om welke effecten gaat het?

De hervormingen binnen de kerk ten gevolge van de Reformatie zorgden voor zowel tolerantie en verbondenheid. Via de boekdrukkunst werd het volksonderwijs gestimuleerd. Zo werd SW verder geseculariseerd en gedemocratiseerd. De armen werden als bedreiging voor de openbare orde gezien.

Welke historische en actuele relatie zie je tussen kapitalisme en armoede? Leg uit.

Het opkopen van bedrijven en de concurrentie hierdoor leidde tot de degradatie van zelfstandige boeren en stedelingen tot de positie van loonarbeider zonder bescherming. De concurrentie voor jobs tussen arme stedelingen en plattelanders drukte de lonen en bracht mensen dieper in de armoede.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo