L06 Decentralisatie

21 belangrijke vragen over L06 Decentralisatie

Wat zijn de idealen van de Raad van europa vastgelegd in het handvest?

Idealen van de Raad van Europa, vastgelegd in het handvest zijn; democratie en decentralisatie.
Je wilt de besluitvorming zo dicht mogelijk bij de burger hebben.

Wat is de functie van het verdelen van de macht?

Het verdelen van macht is juist de remedie tegen absolutistische bevoegdheidsuitoefening


Het verdelen van uitvoeringstaken en bevoegdheden over centrale en decentrale bevoegdheden zorgt voor checks en balances

Wat zijn Provinciale autonome taken

landschapzorg, natuurbescherming en recreatie
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Zijn autonome bevoegdheden grondwettelijk beschermd?

Grondwettelijke bescherming van deze autonome bevoegdheden is beperkt. Alleen de volledige ontneming van autonomie mag niet volgens de grondwet. Dus veel mag er wel

Wat blijkt er uit het tak/haarlemmermeerarrest?

De gemeenteis onder medebewind ook gewoon civielrechtelijk aansprakelijk zo blijkt uit het tak/haarlemmermeer arrest

Wat is de lokale autonomie volgens het europees handvest? (3)

Lokale autonomie volgens europees handvest = het recht en vermogen van lokale autoriteiten een belangrijk deel van de openbare aangelegenheden krachtens hun eigen verantwoordelijkheidd en in het belang van de plaatselijke bevolking te regelen en te beheren


Twee punt: elke belang dat niet aan een hoger orgaan is gegeven, mag het lokale orgaan mee aan de gang gaan


Derde: besturen moet je zo dicht mogelijk bij de burger doen

Wat is het Beginsel van omgekeerde bewijslast

een taak komt slechts aan een hogere bestuurslaag toe, indien een orgaan van die hogere bestuurslaag kan aantonen dat een lagere bestuurslaag dat niet kan uitvoeren


Omdat vaak niet concreet is vastgelegd wie welke taken heeft, blijft het een eeuwige strijd.

Vaak wordt de beleidsruimte in belangrijke mate bepaald door de beschikbare financiën.

Waar komt het geld van de gemeente en provincie vandaan?

Gemeenten en de provincie krijgen hun geld van de centrale overheid uit het gemeentefonds en het provinciefonds. Die worden gevoed door de rijksbelasting.

De hoeveelheid geld wordt bepaald door diverse dingen als; aantal inwoners, bebouwingsdichtheid, evt centrumfunctie ect
Een derde van de inkomsten van een gemeente komt van deze algemene uitkering.

Voor bepaalde medebewindstaken krijgen ze ook geld. Centraal controleert of het daadwerkelijk gebruikt wordt voor die taken.

Wat wil het zilveren koord zeggen

de centrale overheid die precies nagaat waar de lagere overheid zijn geld aan besteed.

Dat vinden de lagere lastig
Dan kan de gemeente ook nog zelf belasting heffen.

Dat staat nauw omschreven waarvoor ze dat mogen. Vaak is het ongeveer 15% van hun inkomen.

Dan zijn er nog de eigen heffingen. Twee vormen; retributies en belasting in eigenlijke zin

Retributies = heffing waar een contraprestatie tegenover staat. Reinigingskosten of marktleges

Belasting in eigenlijke zin = onroerend goed belasting

Wanneer ontstond het eerste nederlandse bestuur?

1579 eerste vormen van nederlands bestuur. Men noemde dat de Unie van Utrecht. Een verbond tegen Spanje.


Dat was het grondvest van de republiek der verenigde nederlanden, ofwel republiek der verenigde provincies.


De provincies (het leek op een statenbond) waren autonoom.


Dagelijkse bestuur was in handen van gedeputeerde staten. Daarnaast was er ook een stadhouder. Een vertegenwoordiger van de landheer.


Het grondgebied van de provincie verschilde nogal. In steden was er wel een soort van eenheid met rechtspraak en regelgevende macht. In de steden had de stadhouder veel macht. De provincie had hier amper controle over

Na de val van napoleon in 1814/15 onstond het koninkrijk der Nederlanden. Wanneer kwam er een meer democratische vorm van lokaal bestuur?

Commissaris van de koning bleef een belangrijk rol houden in de provincies. Op dat moment bleef hij en de Koning veel besluiten over de provincies en ook over de samenstelling van hun bestuur.
Tot Thorbecke in 1848 kwam.

Die bracht een grondswetsherziening en daarmee kwam er een uniforme en meer democratische vorm van lokaal bestuur. Namelijk de gemeente.


Er kwam een conventioneel stelsel. Het hoofd van gemeente werd een rechtstreekse gekozen raad. De voorzitter werd benoemd door de koning.

De staatscommissie Elzinga heeft een nieuwe inrichting bedacht voor de decentrale overheden. Wat hield dat in?

. De belangrijkste wetten:
- Bestuursfunctie vooral bij college b&w neergelegd
- Raad is eerst en vooral controleur van het college en heeft daartoe extra bevoegdheden gekregen
- De burgemeester heeft een meer eigenstandige rol met meer afstand van de partij

Wat is Collegiale besluitvorming

gedeputeerde staten en college hebben de leden geen eigen bevoegdheden.  Ze zijn geen afzonderlijk bestuursorgaan. Als een gedeputeerde of een wethouder bevoegdheden uitoefent, dan doet hij dat uit naam van het college. Dat heet het mandaat constructie.


In de praktijk hebben ze wel eigen portefeuille en taken waarop ze worden afgerekend door de raad.

Door wie wordt de commissaris van de koning en de burgemeester gekozen?

Beide worden benoemd door de kroon (regering)


Commissaris van de koning -> Omdat hij voorheen ook rijkstaken had. Hij maakt nu deel uit van de GS. Dat is veranderd.


Burgermeester -> Omdat betere kandidaten geworven door deze wijze, burgemeester moet namelijk een onafhankelijke positie innemen, boven de partijen staan en een bemiddelende rol hebben.


Daarnaast heeft een benoemde burgemeester meer oog voor de belangen van de provincie en het rijk.

Welke commissie vormen kunnen de raad en de provinciale staten in het leven roepen?

Raad en de Staten kunnen commissies instellen. Die hebben bevoegdheden die je kan onderscheiden in voorbereidingscommissies en commissies met gedelegeerde bestuur bevoegdheden.


Die laatste krijgt de bevoegdheden van het college B&W of  PS en GS.


Bestuurscommissies kunnen alleen worden ingesteld door degene die de bevoegdheden overdraagt

De gemeente heeft autonomie mbt hun eigen bevoegheden. Zit daar een grens aan?

Uit wetgeving en jurisprudentie blijkt dat ze vier grenzen hebben:
1. Territoriale grens
2. Zijgrens
3. Bovengrens
4. Benedengrens

Wat is Anterieur (wetten)

eerder

Motieftheorie, posterieur, anterieur ect. Uitleg:

1. Motieftheorie speelt bij anterieure als bij posterieure lagere verordeningen een rol
2. Betreffende bepalingen van een anterieure verordening vervallen van rechtswege indien een hogere regeling met hetzelfde motief tot stand komt
3. Bij posterieure verordening met hetzelfde motief als hogere regeling, is de vraag of aanvulling mogelijk is. In principe ja, tenzij hogere regeling dit uitdrukkelijk uitsluit of dat dit de bedoeling was
4. Motief verschillend, hogere lagere naast elkaar bestaan.

Hoe zorg je ervoor dat burgers in NL zoveel mogelijk gelijk worden behandeld ondanks de decentrale bevoegdheden?

Door de decentralisatie worden burgers in iedere gemeente een beetje anders behandeld. Gemeenten kunnen taken zelf uitvoeren en dus bepalen hoe. Dat zou in strijd kunnen zijn met het legaliteitsvereiste van gelijkheid. Door algemeen werkende wetten worden de gemeente toch gedwongen tot een zekere gelijke behandeling

Om ervoor te zorgen dat iedereen gelijk wordt behandeld is zijn er twee vormen van toezicht. Wat wil repressief toezicht zeggen?

hoger ambt grijpt in op een besluit van een lager ambt. Een schorsing of vernietiging van het besluit. In beginsel kunnen alle besluiten zoals verordeningen, vergunningen, beschikkingen en benoemingen worden vernietigd.


De bevoegdheid om repressief toezicht uit te oefenen op de gemeente en de provincie ligt bij de regering (kroon)

Wat bedoelt men met deliberatieve democratie?

Door taakverzwaring en schaalvergroting zijn veel gemeenten wel samengevoegd. Dus in 1950 waren er 1000 gemeenten. Nu nog 388. Nadeel hiervan is dat de burger minder betrokken is bij het bestuur.


Men experimenteert daarom met het deliberatieve democratie in de vorm van burgertoppen en G1000.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo