Vrede en veiligheid - Collectieve veiligheid

11 belangrijke vragen over Vrede en veiligheid - Collectieve veiligheid

Wat is de rol van de Veiligheidsraad?

In het systeem van collectieve veiligheid komt het recht om te beslissen of geweld wordt gebruikt niet toe aan individuele staten, maar aan één orgaan van de internationale gemeenschap: de Veiligheidsraad van de VN, met een subsidiaire rol van de Algemene Vergadering.

Wat bepaalde de Algemene Vergadering in de 'Uniting for Peace Resolution'?

  • De Algemene Vergadering bepaalde dat indien de Veiligheidsraad in gebreken zou blijven om zijn verantwoordelijkheid te nemen (door veto), de Algemene Vergadering aanbevelingen kon richten tot de leden voor het nemen van collectieve maatregelen (waaronder het gebruik van geweld).
  • De bevoegdheid tot het opleggen van dwangmaatregelen blijft enkel toekomen aan de Veiligheidsraad.

Wanneer kan de Veiligheidsraad gebruik maken van haar bevoegdheden onder hoofdstuk VII?

  • Op grond van art. 39 VN-Handvest moet eerst worden vastgesteld dat er sprake is van bedreiging van vrede, verbreking van vrede, of een daad van agressie.
  • Indien hiervan sprake is, kan hij aanbevelingen doen of maatregelen tot handhaving of herstel van de internationale vrede en veiligheid nemen.
  • Aanbevelingen zijn niet verbindend, maatregelen zijn op grond van art. 25 VN-Handvest wel verbindend.
    • Deze maatregelen zijn te onderscheiden in dwangmaatregelen met of zonder geweld.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Beschrijf de procedure waarvan de Veiligheidsraad gebruik moet maken volgens hoofdstuk VII van het VN Handvest.

  • Eerst moet er op grond van art. 39 VN Handvest vastgesteld worden of er sprake is van vrede, verbreking van de vrede of daad van agressie → aanbevelingen of beslist welke maatregelen zullen worden genomen overeenkomstig de art. 41 en 42 VN Handvest.
  • Er kan gekozen worden voor dwangmaatregelen zonder geweld of dwangmaatregelen met geweld (art. 41 of 42 VN Handvest).

Dwangmaatregelen zonder geweld

  • Op grond van art. 41 VN-Handvest kan de Veiligheidsraad staten opdragen om maatregelen te nemen waaraan geen militair geweld te pas komt.
  • Dergelijke maatregelen worden in art. 41 genoemd (niet uitputtend), zoals het volledig of gedeeltelijk verbreken van economische betrekkingen.
  • Economische sancties worden in toenemende mate aan bepaalde individuen of een regime opgelegd (smart sanctions).

Wat is de rechtsbasis voor machtigingen?

De rechtsbasis voor dergelijke machtigingen staat niet uitdrukkelijk in het Handvest, maar wort afgeleid uit de algemene bevoegdheden onder art. 39 of gebaseerd op art. 42 VN-Handvest.

Wat zijn kenmerken van delegatie?

  • De Veiligheidsraad moet machtigingen uitdrukkelijk geven: het betreft een bepaling dat lidstaten alle noodzakelijke maatregelen (all necessary means) mogen nemen om een door een resolutie gesteld doel te bereiken.
  • Machtigingen zijn geen verplichtingen: of staten meedoen is een nationaal politieke afweging.
  • Het commando en de financiering ligt bij deelnemende landen en niet de VN. Toch behoudt de Veiligheidsraad het uiteindelijke gezag en politieke verantwoordelijkheid voor de operatie.

Wat is de rechtsbasis voor Vredesbewaring (peacekeeping)?

  • Het Handvest bevat geen basis voor vredesmissies.
  • Aangezien het troepen betreft die met toestemming van de staat worden gelegerd, kunnen ze als hoofdstuk VI-maatregelen worden gezien.
  • Anderzijds hebben de troepen enige bevoegdheden tot het gebruik van geweld, die eerder thuishoren in hoofdstuk VII.

Wat zijn vijf kenmerken van vredesmachten?

  1. Vredesbewaring vindt plaats met toestemming van de staat waar vredesbewarende troepen zijn gelegerd.
  2. Troepen worden op vrijwillige basis door lidstaten ter beschikking gesteld van de VN.
  3. Vredesmachten staan onder gezag en commando van de Veiligheidsraad. Ook draagt de VN de kosten (verschil met delegatie).
  4. Neutraliteit.
  5. Gebruiken in beginsel geen geweld (tegenwoordig uitzonderingen, zoals robust peacekeeping en peacebuilding)

Optreden regionale organisaties

  • Werking van collectieve veiligheid voor groot deel afhankelijk van regionale samenwerkingsverbanden (EU, NAVO).
  • VN-Handvest staat regionale organisaties toe om op te treden voor de bescherming van vrede en veiligheid, mits de activiteiten van deze organisaties verenigbaar zijn met de doelstellingen en beginselen van de VN (art. 52 lid 1 VN-Handvest).
  • Ook zonder mandaat mogelijk, met instemming van staat, uitsluitend ter zelfverdediging.

Wat is de nationale rechtsbasis voor acties t.b.v. collectieve veiligheid?

De nationale rechtsbasis voor het optreden ligt in artikel 97 (geen rol S-G) en 100 Gw (wel rol S-G)

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo