Nefrologie, transplantatie en infectieziekten - Acute en chronische nierinsufficiëntie
22 belangrijke vragen over Nefrologie, transplantatie en infectieziekten - Acute en chronische nierinsufficiëntie
- Hoeveel van de bevolking heeft enige vorm van chronische nierschade (CNS)?
- Hoeveel procent van IC patiënten heeft acute nierinsufficiëntie?
- Circa 10%
- kan tot wel >50% zijn
Hoe drukken we 'de nierfunctie' uit?
De GFR is de hoeveelheid plasmawater dat per tijdseenheid in alle glomeruli gefilterd wordt.
De GFR wordt ook wel 'voor-urine' genoemd. De eenheid is dan ook ml/min (vaak gecorrigeerd voor lichaamsoppervlak).
Waarom is kreatinine de ideale stof om de eGFR mee te berekenen?
- Het wordt in constante hoeveelheden aangemaakt
- volledig en zonder belemmering glomerulair gefiltreerd
- nauwelijks teruggeresorbeerd of uitgescheiden
- omdat er geen andere organen zijn die kreatinine uitscheiden.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Wat zijn de meest gebruikte formules om eGFR mee in te schatten?
- MDRD formule – obv serum kreatinine
- CKD-epi formule – obv serum kreatinine
- CKD-epi formule – obv serum cystatine C
- 24 uurs kreatinine klaring
Wat voor valkuilen hebben de formules waarmee je eGFR berekent?
- Alleen gevalideerd in poliklinische patiënten, niet in kinderen, zwangeren en oude personen (>70 jaar).
- Bij mensen met goede nierfunctie onderschat de formule vaak (intrinsieke eigenschap van de formule). De MDRD-formule heeft hier meer last van dan de CKD-EPI formule.
- Serum kreatinine (de input van de formule) is afhankelijk van ‘normale’ kreatinineproductie. Dit kan echter afwijkend zijn bij een sterk afwijkende spiermassa (denk aan cachexie) of bij een bijzonder dieet (kreatinesuppletie bij bodybuilders; die overigens ook nog eens meer spiermassa hebben).
![]()
Wat zijn voorbeelden van prerenale nierinsufficiëntie?
- Hypotensie / hypoperfusie
- Verminderde vochtinname
- Extern verlies
- Intern verlies
- Perifere vasodilatatie
- Verminderd hartminuutvolume
- Hartfalen
- Stoornissen in de autoregulatie
- Preglomerulaire vasoconstrictie
- Postglomerulaire vasodilatatie
- Hepatorenaal syndroom
Wat zijn mogelijke oorzaken van postrenale nierinsuffciëntie?
- Urethra obstructie
- Blaasontledigingsstoornis
- Prostaathypertrofie
- Neurogene blaas
- (bilaterale) Ureterstenose
- Stenen
- Retroperitonale massa (bloeding / fibrose / tumoren)
- Endometriose
Casussen oorzaken ATN (acute tubulusnecrose)
- Wat definiëren we als chronische nierschade?
- Wanneer is de nierfunctie verminderd?
- Wat kunnen oorzaken zijn van structurele nierschade?
- minstens 3 maanden sprake van structurele nierafwijkingen of nierfunctie.
- Van een verminderde nierfunctie wordt gesproken als de eGFR < 60 ml/min/1,73 m2 is.
- Albuminurie
- Sedimentsafwijkingen (bijv. hematurie)
- Electrolytstoornissen
- Structurele afwijkingen (bijv. cystenieren)
![]()
De classificatie van CNS is gebaseerd op een combinatie van 3 categorieën albuminurie en 6 categorieën van GFR. De combinatie van albuminurie en GFR leidt vervolgens tot 4 risicogroepen wat betreft kans op mortaliteit en morbiditeit (o.a. cardiovasculair en eindstadium nierfalen). Welke kleuren worden behandeld bij de nefroloog?
Hoe ontstaat bij CNS (chronische nierschade) een vicieuze cirkel?
Welke aandoeningen kunnen leiden tot CNS?
- Diabetes mellitus
- Hypertensie
- Atherosclerose (renovasculaire nefropathie)
- Stofwisselingsziekten
- Structurele afwijkingen zoals cystennieren, congenitale urologische afwijkingen en M. Alport.
Wat zijn 5 aspecten waar je op let bij de anamnese, wanneer je een acute nierinsufficiëntie vermoedt?
- Algemene ziekteverschijnselen (koorts, malaise, misselijkheid/braken, duizeligheid).
- Vochtverlies (dorst, braken, diarree, brandwonden).
Deze klachten passen vooral bij dehydratie en dus een prerenale oorzaak.
- Oedeem.
- Dyspnoe/hoesten.
Dit past vooral bij overvulling, alhoewel hoesten, vooral als het hemoptoe is, ook op een vasculitis, dus renale oorzaak kan duiden.
- Flankpijn, mictieklachten, LUTS-klachten.
Deze klachten verwacht je bij nierstenen of bij prostaathypertrofie, dus bij postrenale oorzaken.
- Urineafwijkingen (hematurie, proteïnurie, kleur en concentratie urine).
- Wat zie je hier?
- Hoe komt dit?
- Wat wordt er getest?
![]()
![]()
- Op deze afbeelding zie je de huidlesie purpura
- die wordt veroorzaakt door extravasatie van erythrocyten.
- Op de afbeelding wordt getest of de roodheid wegdrukbaar is.
- Wat is het doel van volumeregulatie?
- Hoe doet het lichaam dit?
- Waartoe leiden problemen hierin?
- Adequate weefselperfusie
- Het lichaam maakt hierbij gebruik van het RAAS-systeem en baroreceptoren
- overvulling
- Wat is het doel van osmoregulatie?
- Hoe doet het lichaam dit?
- Waartoe leiden problemen hierin?
- het in stand houden van een constante hoeveelheid opgeloste deeltjes extracellulair
- Het lichaam maakt daartoe gebruik van ADH (antidiuretisch hormoon) en aquaporines.
- Elektrolytstoornissen en proteïnurie
- Hoe reguleert de nier de base-balans?
- Hoe reageert de nier de zuurbalans?
- Reabsorptie van HCO3- via koolzuuranhydrase in de proximale tubulus.
- Secretie van H+ via intercalaire cellen van de verzamelbuis.
Welke 4 hormonen maakt de nier aan en tot welke problemen kunnen disbalans hierin leiden?
- Erytropoëtine
- Renale anemie
- Renine
- Bloeddruk
- Vitamine D
- Hypocalciëmie
- Hyperparathyreoïdie (renale osteomalacie)
- Prostaglandines
- Verstoring autoregulatie perfussiedruk nier
Wat is het doel van de behandeling van CNS?
Uit welke stappen bestaat de behandeling van CNS?
- Achterhaal oorzaak onderliggende ziekte (bijvoorbeeld: hypertensie, diabetes mellitus, dyslipidemie)
- Start specifieke behandeling van deze ziekte.
- Preventie van verdere verslechtering, door:
- Vermijden van nefrotoxische medicatie. Stop:
- NSAID's
- ACE-remmers
- ARB
- Evt. diuretica
- Liever geen contrast (dit is echter afhankelijk van de indicatie).
- Behandeling van de bloeddruk.
- Start met een zoutbeperkt dieet.
- Vermijden van nefrotoxische medicatie. Stop:
Soms is het lastig acute nierinsufficiëntie van chronische te onderscheiden. Wat kan dan helpen?
Het chronische aspect kan nog verder onderstreept worden als er:
- Een anemie is, die niet anders verklaard kan worden dan door EPO-tekort / EPO-resistentie, zoals dit optreedt bij chronisch nierfunctieverlies.
- Een combinatie is van hypocalciëmie, hyperfosfatemie en verhoogd parathyreoïd hormoon.
- Uit gegevens blijkt dat er al langer urineafwijkingen, vooral proteïnurie, zijn.
- Toch oude nierfunctiewaarden beschikbaar komen (dus altijd uitgebreid navragen bij huisartsen of andere ziekenhuizen!).
Wat zijn 3 oorzaken van hypokaliëmie?
- Diuretica; door renaal verlies van
K +, samen met Na+ (lis- en thiazidediuretica) - Insuline: Na/
K ATPase pompt meerK + de cel in; shift naar intracellulair (DKA) - Diarree; door osmose
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
