Duizeligheid

Het evenwichtsorgaan, circadiaanse ritme en het autonome zenuwstelsel.

• Ruimtelijke orientatievermogen: vooral onderscheiden vna de eigen bewegingen en omgevingsbewegingen
• stabiliseren van beelden op het netvlies bij oogbewegingen: de evenwichtsorganen detecteren hoofdversnellingen wat via de vestibulo-ocluaire reflex ervoor zorgt dat de ogen met dezelfde snelheid in tegenovergestelde, compensatoire richting aan de hoofdbeweging bewegen. een vestibulaire dysfunctie betekent dan ook automatisch een afgenomen gezichtsvermogen
• Het bewaren van het evenwicht. Het evenwichtsstelsel draagt actief bij tot de tonus van de posturale spieren en de positie van het massa-zwaartepunt tov het steunvlak. Hoofd en lichaamsstabilitsatie, tov de zwaartekracht vinden plaats met de vestibulospinale reflexen.

• Visueel systeem: zien welke bewegingen tov de omgeving worden gemaakt. Geen onderscheid tussen hoofdbewegingen of die van de omgeving;
• Proprioceptieve systeem: Voor de info over de activiteit en toestand van de betrokken spieren bij steunmotoriek en voortbeweging
• Overig: gehoor(richting van geluid horen) en bloeddruk- en gravitoreceptoren.

Verwerkt en geintegreerd in het cerebellum en de vestibulaire kernen.

Het vliezige labyrint wordt omgeven door perilymfe(aanvoer vanuit arachnoidale ruimte). Het vliezige labyrint is gevuld met endolymfe.

Door de stria vascularis ductus cochlearis en donkere cellen in het vestibulaire gedeelte van het labyrint.

De stereocilia steken in een gelatineuze massa. aan de bovenzijde van deze massa ligt het statoconiamembraan, met relatief zware calciumcarbonaatkristallen (statoconia).

Het statolietorgaan kan geen onderscheid maken tussen lineaire versnellingen en kantelingen tov de verticaal--> problemen bij het detecteren van de verticaal op schepen= reisziekte door desorientatie.

• Utriculus: horizontale orientatie in hoofd: voor- achterwaarts en zijwaartse versnellingen in het horzontaal vlak en voor kantelingen tov de zwaartekracht
• Sacculus: verticale orientatie in het hoofd: versnellingen langs de verticaal en voor kantelingen tov de zwaartekracht.

Bij een hoekversnelling zorgt stroming van de endolymfe voor het doorbuigen van de cupula. Hierdoor buigen de stereocilia af en verandert da afvuurfrequentie in de n. vestibularis.

Dan duurt het 20 seconden voordat de cupula weer teruggeveerd is in de oorspronkelijke positie en dan komen de stereocilia weer in hun 'rustpositie': het systeem denkt dus dat we stilstaan, ook al draaien we met constante snelheid.

• Alleen gevoelig voor versnellingen: het kanalensysteem kan geen onderscheid maken text-decorationtussen constante snelheid en stilstand
• Geen onderscheid tussen lineaire versnellingen en kantelingen.

--> Hierdoor kunnen veel langzame translatatoire bewegingen en kantelingen zorgen voor een slechte bepaling van absolute positie--> bwegingsziekte.

Beperkingen van ons oreintatievermogen onder complexe omstandigheden hebben als secundair gevolg deregulatie van het autonome zenuwstelsel.

De richting van een nystagmus wordt altijd benoemd naar de richting van de meesta opvallende snelle fase.

Een spontane nystagmus in rust wijst op een functiestoornis.

Als de nystagmus afneemt bij fixatie--> perifeer vestibulaire laesie.

Nystagmus neemt toe bij fixatie--> congenitale nystagmus of een centraal verworven stoornis.

Er zal grote asymmetrie optreden op kernniveau: gevoel zelf te draaien naar rechts/omgeving draait naar links, nystagmus naar rechts, valneiging naar links en bij de vinger-neusproef afwijking naar links. text-decorationHierbij verdwijnt de inhibitie van het rechterkerncomplex door links-> het gezonde labyrint duwt

Vaak herstellen patienten wel binnenenkele weken. Er treedt centrale compensatie op. Het centraal vestibulaire systeem herkent door andere zintuigelijke informatie dat de perifeer vestibulaire input fout is en reageert door de gevoeligheid van het centrale systeem te verminderen. Dankzij de grote neuroplasticiteit (herorganisatie van synapsen) kan er weer een spontane activiteit worden opgebouwd.

Cerebellaire inhibitie wordt weer opgeheven--> symmetrie tussen links en rechts.

Mobilisatie is essentieel, zodat het centraal vestibulaire systeem via andere zintuigen van relevante informatie wordt gezien. Wel zijn er blijvende klachten zoals verminderde beeldstabilisatie en ruimtelijke  orientatie bij snelle hoofdbewegingen en verhoogde valneiging.

De patient gaat zitten met ene frenzelbril om visuele onderdrukking van een postioneringsnystagmus te voorkomen.De onderzoeker roteert het hoofd 45 graden en houdt het hoofd in deze stand gefixeerd op de romp en de patient gaat zo snel mogelijk liggen, waarbij het hoofd overstrekt wordt. Positieve test indien nystagmus ontstaat na hoofdrotatie.

verloop   aanvallen  meer chronisch

luxerend  hoofdbeweging  situationeel

cosymptomen  neuro-otologisch (hoofdpijn, visusstoornissen, eenzijdige oorsymptomen en misselijkheid) vs algemeen

aard beweging  vaag

omschrijving: Draaien, kantelen, in diepte getrokken worden vs licht in het hoofd, duizelt, besuusd/geen contact met de omgeving

• Plotseling opreden van draaiduizeligheid (vaak bij omdraaien in bed) . Draaiduizeligheid houdt enige minuten aan
• Klachten ontstaan vaker 's nachts of bij het ontwaken
• Karakteristieke nystagmus opgewekt door Dix-ahllpikemanoevre
• Hoofdbewegingen lokken aanvallen uit

Meest waarschijnlijk canalolithiasis: gedegenereerde statconia kunnen niet langer opgelost worden in endolymfe--> semenklontering in een van de halfcirkelvormige kanalen. klont wordt bij bewegingen naar het laagste punt getrokken en leidt tot endolymfedruk die de cupula doet buigen.

De verplaatsing van het hoofd wordt dan ten onrechte als een rotatoire vernsnelling ervaren, wat leidt tot draaiduizeligheid en nystagmus. Komt vooral bijouderen voor en kan icm neuritis vestibulairs/syndroom van Meniere voorkomen.

Aandoening van het labyrint (eenzijdige spontaan wisselende disfunctie) met aanvalsgewijze en onvoorspelbare draaiduizeligheid. Bij aanvallen vaak vegetatieve verschijnselen (nausea, braken, angst)

• Minimaal 2 duidelijke episoden van draaiduizeligheid
• Perceptief gehoorverlies (vaak fluctuerend en erger bij lage frequenties)
• Tinnitus of drukgevoel thv aangedane oor
• Uitsluiten van andere aandoeningen (brughoektumor of labyrintisi bvb)

Endolymfatyse hydrops door verminderde resorptie van saccus endolymfaticus--> uitzetting vooral membraan van Reissner--> ruptuur--> vermenging peri en endolymfe--> kaliumintoxicatie van de haarcellen--> menière aanval.

Symptomatiek, bijstand verlenen want angst/stress heeft een negatieve invloed op de ziekte.

• Acute fase--> anti-emetica, vestibulosedatieve antihistaminica en centrale sedatieve medicijnen met vestibulosuppresieve of anti-emetische werking
• Op lange termijn adviezen van zoutrestrictie, vermijden van cafeine, alcohol en nicotine en omgaan met stress. Ondersteunend met stressverlagende maatregelen. Verder mogelijke behandelingen bij heel slecht functioneren zijn uitschakeling van het labyrint bvb met gentamycine. Chirurgische therapie is zelden aangewezen.

Constant aanwezige heftige draaiduizeligheid gedrurende enkele dagen met vegetatieve klachten door een acute geisoleerde, eenzijdige vestibulaire uitval. Er zijn geen neurologische klachten, geen gehoorverlies noch tinnitus. Wel vaak misselijkheid en braken en toename van de duizeligheid als de patient het hoofd beweegt. Voorkeursleeftijd tussen de 20 en 60.

• De duizeligheid is vaak zo heftig dat de patient met gesloten ogen in bed ligt;
• In het begin een uitgesproken nystagmus met snelle fase naar het goede oor;
• Het ziektebeeld dooft in dagen tot weken geleidelijk uit, maar kan gedurende lagere tijd nog restverschijnselen geven bvb bij snelle hoofdbewegingen.

Als je je hoofd naar links draait--> vloeistof beweegt in het horizontale kanaal richting de capula--> haarcellen worden in beweging gebracht--> signaal naar de vestibulaire kernen--> signaal naar oculomotorius en abducens--> oog past zich aan.