Beginnende geletterdheid en voortgezet technisch lezen

17 belangrijke vragen over Beginnende geletterdheid en voortgezet technisch lezen


Juf Marieke zegt een zin en Femke klapt op ieder woordje in de zin in haar handen.

Welk onderdeel van geletterdheid staat centraal in deze situatie?

Alfabetisch principe
Functies van gesproken taal
Taalbewustzijn

Taalbewustzijn: object van hun denken maken


Voor welk type bewustzijn is het toepassen van beginrijm kenmerkend?

Fonemisch bewustzijn
Fonologisch bewustzijn
Taalbewustzijn

Fonemisch bewustzijn: Beginrijm is een kenmerk van het fonemisch bewustzijn


Marie vraagt aan haar moeder hoe ze 'boom’ moet schrijven. Haar moeder zegt: "Zeg het woord maar eens in stukjes."

Op welke auditieve vaardigheid is de opdracht van moeder gericht?

Auditieve analyse
Auditieve discriminatie
Auditieve synthese
Temporele ordening

Auditieve analyse: hakken
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart


Stella bekijkt een prentenboek. Ze ziet het zinnetje 'Lekker water!' staan en zegt: "Pap, dat zijn twee woordjes hè?"

Welke visuele vaardigheid staat centraal in bovenstaand voorbeeld?

Visuele analyse
Visuele discriminatie
Visuele synthese

Visuele analyse


Bij aanvankelijk lezen wordt begonnen met de leesstrategie 'elementaire leeshandeling' op systematische wijze aan te leren. Daarna wordt het lezen steeds meer geautomatiseerd.

Bij welk van de onderstaande woorden is het het meest waarschijnlijk dat een vlotte lezer terug valt op de elementaire leeshandeling?

Irrigatiesysteem
Liedjesprogramma
Popocatépetl
Voordeursleutel

Po/po/ca/té/petl

Elementair betekent: uit elkaar halen (hakken) daarna weer plakken


De elementaire leeshandeling bestaat uit verschillende deelvaardigheden.

Wat zijn deze deelvaardigheden?

  1. Auditieve analyse – letterkennis – temporeel ordenen – visuele synthese
  2. Visuele analyse – letterkennis – temporeel ordenen – auditieve synthese
  3. Visuele analyse – letterkennis – spatieel ordenen – visuele synthese

2. Visuele analyse - letterkennis - temporeel ordenen - auditieve synthese

  • De leesrichting bepalen: het van links naar rechts lezen.
  • Visuele analyse: grafemen (letters) in een woord herkennen (hakken).
  • Grafeem-foneemkoppeling: (letterkennis) letter- klankkoppeling (afzonderlijke letters en klanken).
  • Temporele ordering: de fonemen (klanken) in de juiste volgorde onthouden.
  • Auditieve synthese: de losse fonemen van een woord samenvoegen (plakken).
  • Betekenis geven aan het woord.


Drie woorden:

Boom
Keer
Stoep
Gevraagd
Welke woorden zijn klankzuiver?

  1. Boom, Keer, Stoep
  2. Boom, Keer
  3. Boom, Stoep
  4. Keer, Stoep

3. Want als je ze uitspreekt krijg je geen tussen letters
B/oo/m
St/oe/p 

Keer -> kir


Het woord 'aardig’.


Uit hoeveel grafemen en hoeveel fonemen is bovenstaand woord opgebouwd?

  1. 9 grafemen en 5 fonemen
  2. 5 grafemen en 9 fonemen
  3. 6 grafemen en 5 fonemen
  4. 6 grafemen en 6 fonemen

1. 9 grafemen en 5 fonemen.

Een foneem is een letter, bijvoorbeeld 'aardig' aa-r-d-i-g. Hier zijn dus 5 fonemen beschreven.
Een grafeem is een klank, bijvoorbeeld 'aardig' aa(a)-r(rr)-d(dd)-i-g(gg). Hier zijn dus 9 grafemen beschreven. Je kan namelijk als je een 'aa' ziet, ook 'a' zien en 'aa' horen. Je moet dus bij het verdelen denken hoe je de klank ook kan schrijven maar wel hetzelfde hoort.


Hier staat 'ellenika' (vertaling: Griekenland).

Hoe wordt het schrift in bovenstaand voorbeeld aangeduid?

Alfabetisch schrift
Logografisch schrift
Pictografisch schrift

Alfabetisch schrift: een schriftsystem waarbij taal wordt weergegeven door de afzonderlijke spraakkklanken van een woord te noteren.


Welke fase volgt op het schrijven van letterachtige vormen of letters in de ontwikkeling van de spontane schrijfvaardigheid?

  1. Het krabbelen van letterachtige vormen
  2. Het schrijven van woorden door één letter
  3. Het schrijven van woorden door het hanteren van invented spelling
  4. Het schrijven van woorden op basis van het alfabetisch principe

2. Het schrijven van woorden door één letter


De moeder van Marjanne kijkt graag naar Nederlandse als anderstalige televisieprogramma’s, want de ondertiteling van de televisie kan ze snel volgen.

Hoe noemen we dit leesprobleem?

Functioneel analfabetisme
Functionele dyslexie
Functionele geletterdheid

Functionele geletterdheid: Ze kan zich redden


Lees de volgende woorden vlot en correct:

Acceptatie
Accepteren
Geaccepteerd

Welke leesstrategie helpt om deze woorden vlot en correct te lezen?

Lezen met behulp van clusters
Lezen met behulp van de context
Lezen met behulp van morfologische analyse

Lezen met behulp van morfologische analyse: Morfemen lijken op elkaar en dat maakt het lezen makkelijker


Gegeven
Pieter van 9 jaar moet tijdens een leesbeurt de volgende zin lezen: 'Annabel loopt met haar vriendin naar het park.' Hij leest de zin met tussenpozen: 'Annabel loopt (...) met (...) haar vriendin (...) naar (...) het park.'

Gevraagd
Met welk aspect van een goede voordracht heeft Pieter in dit voorbeeld moeite?

Lezen van interpunctie
Lezen van woordgroepen
Uitspraak en articulatie

Lezen van woordgroepen

Bij het uitspreken van zinnen hoor je altijd korte pauzes. Die pauzes hoor je meestal op de grens van woordgroepen.


Teksten en leesboekjes kunnen worden ingedeeld in AVI-niveaus.

Gevraagd
Wat zijn de factoren die de technische leesmoeilijkheid bij de nieuwe AVI-niveaus bepalen?

  1. Tekstlengte en lettergrootte
  2. Woordfrequentie en woordlengte
  3. Woordlengte en thema
  4. Zinslengte en woordkeus

2. Woordfrequentie en woordlengte


Wanneer is er sprake van automatisering van het leesproces?

  1. Als een kind correct leest met behulp van de elementaire leeshandeling
  2. Als een kind snel en correct leest met behulp van morfemen
  3. Als een kind snel en correct leest op basis van spellingpatronen
  4. Als een kind snel en correct leest op basis van visuele woordvorm

4. Als een kind snel en correct leest op basis van visuele woordvorm


Midas is een geoefende lezer en heeft ’s morgens weinig tijd om de krant te lezen. Hij bekijkt altijd even vlot alle pagina’s.

Welk leestheoretisch model ondersteunt het leesgedrag in dit voorbeeld?

Bottom-up model
Interactief model
Top-down model

Top-down model


Bij Leon van 45 jaar heeft de automatisering van lezen en spellen zich zeer onvolledig ontwikkeld.

Hoe noemen we de stoornis van Leon?

Analfabetisme
Dyslexie
Functioneel analfabetisme

Dyslexie: als de automatisering van de woordidentificatie(lezen) en/of schriftbeeldvorming(spellen) zich niet, dan wel zeer onvolledig of moeizaam ontwikkelt.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo