Startpagina / Samenvattingen / Kern van het internationaal publiekrecht / recht-internationaal-internationale

Inleiding in het internationale recht

37 belangrijke vragen over Inleiding in het internationale recht

Door wie zijn internationale organisaties opgericht?

Internationale organisaties zijn opgericht door entiteiten die publiek(gouvernementeel) gezag uitoefenen(bovenal staten) teneinde publieke taken uit te voeren.

Wat is het decentrale karakter van het internationale publiekrecht

dat het niet het publiekrecht is van één gemeenschap, maar van een veelheid van nationale gemeenschappen

Wat bezitten internationale organisatie?

Internationale organisaties bezitten rechtspersoonlijkheid. Maar ze bezitten alleen een beperkte rechtssubjectiviteit en kunnen niet geheel los van staten functioneren.

Structuurskenmerken van internationaal recht

1) recht van co-existentie (soevereiniteit/naast elkaar bestaan van staten)
2) recht van samenwerking (actieve samenwerking op verschillende gebieden)
3) recht van integratie (uitvoering publieke taken op bovennationaal niveau artikel 92 Gw)

Hoe is het recht van samenwerking ontwikkeld

gedreven door gemeenschappelijke belangen: actieve samenwerking op het gebied van terrorisme, grensoverschrijdende milieuvervuiling (staten wisselen informatie uit en stemmen hun beleid af)

Wat wordt er bedoeld met het recht van integratie

dat samenwerking tussen staten een dermate hechte en geïnstitutionaliseerde vorm aanneemt dat daarmee gesproken kan worden van recht van integratie. Hierbij worden de bescherming en uitvoering van publieke taken ten dele georganiseerd op bovennationaal niveau. Op mondiaal niveau zijn vooral de Verenigde Naties van belang

Wat zie je terug in de Nederlandse grondwet

dat de Nederlandse Grondwet het belang van bovennationale organisaties erkent en dat de Nederlandse Grondwet erin voorziet dat bij of krachtens verdrag aan volkenrechtelijke organisaties bevoegdheden tot wetgeving, bestuur en rechtspraak kunnen worden opgedragen. Zie artikel 92 Gronwet

Wat voor bevoegdheid hebben NGO's?

NGO's kennen in beginsel geen internationale rechtssubjectiviteiten toe en dus ook geen internationale rechten of verplichtingen.

De internationale rechtsorde en de nationale rechtsorde, ieder kent de eigen organen. Welke zijn dat?

internationale organen: Internationaal Gerechtshof en Internationaal strafhof
nationale organen: rechtbanken en gerechtshoven

Wat zijn de niet-juridische normen in het internationale publiekrecht

1. niet-juridische normen als aanbevelingen
2. morele normen (oorlog mogen voeren voor een rechtvaardig doel)
3. religieuze normen

Wat is de fundamentele zwakte van internationaal recht

dat internationaal recht niet kan worden afgedwongen. Internationaal recht mist de sanctie. Voorbeeld van een dergelijke schending van de grondregels van de internationale rechtsorde: aanval en bezetting VS in Irak. Internationale rechtsorde kon niet weerhouden en ook niet achteraf straffen

Hoe vindt handhaving van internationale rechtsorde plaats

- door staten zelf (diplomatiek protest, sancties aan staten toebrengen het recht na te leven)
- toezicht door internationale politieke organen

Hoe geschiedt toezicht houden op naleving

- door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties
- Internationaal Gerechtshof
- Internationaal Zeerechttribunaal
- Internationaal Strafhof
- Europees Hof voor de rechten van de mens

De 3 aspecten die de mate en de wijze bepalen waarop internationaal recht doorwerkt in de nationale rechtsorde

1. geldigheid (omzetting of automatische geldigheid/dualistisch of monistisch)
2. rechtstreekse werking (artikel 93 en 94 'een ieder verbindend')
3. voorrang

Wat zijn de 2 modellen die kunnen leiden tot de geldigheid van internationaal recht in de nationale rechtsorde

1. omzetting (dualistische model)
2. automatische geldigheid (geldigheid binnen de internationale rechtsorde impliceert geldigheid binnen de nationale rechtsorde) (monistische opvatting)

Waarom maken staten de keuze voor omzetten van internationaal recht

1. de wens om de nationale rechtsorde te beschermen tegen 'extern' recht
2. omdat in deze staten het parlement geen rol speelt bij het sluiten of bekrachtigen van verdragen (door parlement bij omzetting van internationaal recht te betrekken wordt democratische legitimatie verzekerd)

Waarom de keuze van staten voor de automatische geldigheid (monistisch model)

omdat automatische geldigheid overheidsmacht begrenst en burgers tegen de staat kan beschermen

Hoe wordt automatische geldigheid in het algemeen verzekerd

doordat constitutioneel recht aan internationaal recht de kracht van wet toekent (zie Nederlandse grondwet artikel 93)

Hoe is internationaal recht in Nederland van kracht

Nederland behoort tot de staten die automatische interne werking van internationaal publiekrecht heeft aanvaard en wordt daarom wel aangeduid als een monistische staat. In Nederland is op grond van een ongeschreven grondwettelijke regel het gehele internationaal recht onderdeel van de nationale rechtsorde.

Waarom wordt het Nederlandse model als gematigd monistisch aangeduid

aan de eisen die de grondwet stelt aan rechtstreekse werking en voorrang. Internationaal recht staat niet op voet van gelijkheid met nationaal recht

Waarvoor kiest een staat voor het monistische stelsel

1. het begrenst overheidsmacht (door automatische gelding)
2. garandeert dat de internationale regels geldig zijn en niet beperkt kunnen worden

Leg uit waarom het moderne internationale recht past tot ontwikkeling is gekomen in de 19e eeuw

Tot de 19e eeuw was het internationale recht vooral een recht van co-existentie en was dus gericht op het vreedzaam naast elkaar leven en het voort laten bestaan van onafhankelijke staten. Door de industriële revolutie was er een grote noodzaak tot samenwerking. Er groeide een steeds groter besef dat sommige zaken grensoverschrijdend zijn en gezamenlijk aangepakt dienen te worden.

De brievenschrijver die geïntroduceerd werd in de introductie van dit vak is van mening dat internationaal recht geen recht is, maar louter politiek. Welke argumenten geeft Nollkaemper om aan te tonen dat internationaal recht wel degelijk recht is

In het internationale recht kan men politieke en morele normen van juridische bronnen onderscheiden. De internationale rechtsorde kent handhavingsmechanismen. Er is een brede naleving van de internationale regels. Zij worden aanvaard en nageleefd en dit is een kenmerk dat internationaal als recht beschouwd kan worden.
(blz 30/31)

Welke rechtsvraag geeft het arrest Nuygat weer en welke rechtsregel vloeit uit dit arrest voort

Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat het bepaalde in artikel 66 (artikel 94 Grondwet) is bedoeld om de strijd te beslechten in hoeverre de Nederlandse rechter het Nederlandse recht op strijd met het internationale recht mag toetsen. Deze toetsing is uitdrukkelijk beperkt tot de gevallen van de zelfwerkende bepalingen van overeenkomsten. Ondanks dat deze bepaling pas tot stand is gekomen na de feiten van het proces en zelfs na het bestreden arrest van de Hoge Raad, vanaf het ogenblik van de inwerkingtreding de rechter hieraan is gebonden

Wat biedt de internationale rechtsorde

- stabiliteit
- bescherming
- gemak van realiseren gemeenschappelijke belangen

Ontstaansgeschiedenis / het creëeren internationaal publiekrecht

Vrede van Westfalen 1648
- beginsel van territoriale integriteit respecteren en formeel onafhankelijke staten (soeverein en gelijk) op grond van verdragen
sindsdien onderscheid tussen publieke en private belangen (monarchen)

Wat maakt dat de dominantie van soevereine en formeel gelijke staten sinds de tweede wereldoorlog is afgenomen

1) steeds meer bovennationale vormen van organisatie: VN, EU
2) traditionele functies van de staat steeds meer uitgeoefend door niet-statelijke organisaties (multi-nationale ondernemingen)

3 elementen internationaal publiek recht

1. internationaal (rechtsbron geeft aan of gaat om nationaal of internationaal recht. Internationaal recht: gewoonterecht, verdragen, besluiten, algemene rechtsbeginselen)
2. publiek (publiekrecht onderscheid zich van privaatrecht. 1. Internationaal publiekrecht legitimeert en reguleert de uitoefening van publiek gezag in de internationale gemeenschap. 2. Internationaal publiekrecht beschermt publieke belangen (veiligheid, welzijn, milieu, et cetera)
3. onderscheid tussen juridisch en niet-juridisch. Hoe het onderscheid maken. kijken: wat is de bron van de norm. Voorts het systeem: norm al dan niet verbonden met sanctie bij overschrijding van de norm

In welke 3 opzichten is de formele scheiding tussen de internationale en de nationale rechtsorde gekwalificeerd

1. modern internationaal recht heeft in belangrijke mate betrekking op de rechtspositie van natuurlijke personen
2. internationaal recht heeft steeds meer betrekking op onderwerpen als veiligheid, strafrecht, bescherming van mensenrechten, en milieubescherming
3. doordat steeds meer staten hun nationale rechtsorde opengesteld hebben voor internationaal recht, is nationaal en internationaal recht sterk verweven geraakt

Hoe internationaal recht laten doorwerken in nationale wetgeving

1. vaststellen nieuwe wet
2. aanpassen bestaande wet
3. gebruik verwijzingsregels
4. door vereenvoudigde wetgevingsprocedures (algemene maatregel van bestuur, ministeriële regeling)

Wat is een fundamentele zwakte van het internationale publiekrecht

internationaal recht zou het 2e kenmerk (systeem rechtsnorm verbonden aan sanctie) missen, en daarom niet als recht kunnen worden beschouwd (Austin).

Wanneer een regel van nationaal recht botst met een regel van internationaal recht, dan heeft internationaal recht voorrang. Op grond van welke bepaling

artikel 27 Verdragenverdrag (Weens)

Algemeen en bijzonder deel internationaal recht

algemeen deel: fundamentele materiële beginselen (goede trouw, et cetera)
bijzonder deel: strafrecht, belastingrecht, handelsrecht, milieurecht, oorlogsrecht, energie, et cetera

Waarom wordt internationaal recht breed nageleefd

- reputatie van staten
- aanvaarding en internalisering van internationaal recht als recht

Waarom is nationaal recht centraal recht/gecentraliseerd

omdat de overheid publiek gezag uitoefent en alle rechtssubjecten zijn onderworpen aan het publiek gezag van de staat

19. Wat is privaat aan internationaal privaatrecht?

Het gaat over de grens: kopen en handelen in het buitenland. De basis is Nederlands en de aanvulling wordt vaak in verdragen geregeld.

22 en 23. Wat is het verschil tussen internationale juridische regels, vs politieke en morele?

- de bron van de regel (dat is positivisme: recht is wat vastligt, dat geldt internationaal)
- juridische regels kennen sancties. Die sanctie kan niet niet altijd worden opgelegd (vb inval van USA in Irak); handhaving gaat via diplomatie en econmische sancties..

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Kern van het internationaal publiekrecht | 9789089749390

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.