Endocrinologie - Hypothalamus en hypofyse aandoeningen - Hypopituitarisme

10 belangrijke vragen over Endocrinologie - Hypothalamus en hypofyse aandoeningen - Hypopituitarisme

Congenitale hypopituitarisme: epidemiologie en kliniek

Epidemiologie 1:4000-1:10.000 levende pasgeborenen
Kliniek: postnatale groei beperking, vooral gecorrigeerd met groeihormoon (GH)

Oorzaak: toenemend gedeelte gelinkt aan genetische aandoeningen. -> 7 kandidaat genen voor:
  • 13% van geisoleerde groei hormoon deficientie (IGHD: isolated GH deficientie)
  • 20% multipele groeihormoon deficientie  (MPHD: multiple pituitary hormone deficiency)

Waarschijnlijkheid vinden genetische oorzaken
  • Verhoogd bij positie familie anamnese
  • Verlaagd bij casussen met adrenocorticotropine hormoon deficientie (ACTH)

Soorten hypofyse hypoplasie

Hypofyse hypoplasie kan als geisoleerd fenomeen voorkomen of in associatie met ontwikkelings-abnormaliteiten zoals anencefalie of holoprosencefalie.

Waar moet je aan denken bij midfaciale anomalieen (gespleten lip/gehemelte)?

Hoge waarschijnlijkheid van GH of andere anterieure of posterieure hormoon deficinetie.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Genetische vormen groeihormoon deficientie

Abnormaliteiten:
- GHRH receptor (groei hormoon releasing hormoon receptor)
- groei hormoon genen
- genen gelokaliseerd op het X chromosoom

Klinisch beeld verworven hypopituitarisme

- normale lengte (initieel) , manifestaties ontstaan langzaam
- Tekenen van hypofyse insufficientie: complete of bijna complete destructie van hypofyse
  • atrofie adrenale cortex
  • atrofie thyroid
  • atrofie gonaden en genitale tract: amenorroe, verlies van schaam en okselhaar
Symptomen: gewichtsverlies, asthenie, koude gevoeligheid, mentale torpor, afwezigheid van zweten, sexuale maturatie: regressie of vindt niet plaats, neiging tot hypoglykemie, groei gaat langzaam achteruit, diabetes insipidus kan optreden (spontaan verbeteren als adenohypofyse achteruit gaat)
- laesie: expanderende tumor
  • hoofdpijn
  • braken
  • visuele afwijkingen
  • pathologische slaappatronen
  • verminderde schoolpresetatie
  • insulten
  • polyurie
  • groeifalen - gaat vaak eerder komen dan de neurologische uitvalsverschijnselen (vooral bij craniopharyngiomen) hormonale deficienties alleen 10% van presenterende klachten


Wanneer wordt GH deficientie vermoed?

Matige of ernstige postnatale groeifalen.
- Lengte onder 1e percentiel voor leeftijd en geslacht
- of lengte > 2SD onder voor geslacht aangepaste mid-parent hoogte

GH deficientie kan op elke leeftijd ontstaan. Acuut ontstaan: lengte in normale range

Klinische verdenking is belangrijk, omdat de GH labwaarden niet erg specifiek zijn.

Definitieve diagnose GH deficientie

- Afwezige of lage GH levels in antwoord op stimulatie
Provocatietesten:
  • insuline
  • arginine
  • clonidine
  • glucagon
Cutoff point <10 ng/ml (voor volwassenen ligt dit bij 3-5 ng/ml)
Frequentie van negatieve GH respons bij normaal groeiende kinderen = ongeveer 20%
Om een betere diagnostische specificiteit te verkrijgen: 3 dagen tevoren oestrogeen toedienen
- Altijd andere hypofsye functies meten --> andere deficienties
  • TSH
  • Thyroxine (T4)
  • ACTH
  • Cortisol
  • gonadotropinen
  • gonadale steroiden
Als hypofyse reageert met release van hormonen op releasing hormones van hypothalamus --> dan zit probleem in de hypothalamus en niet de hypofyse

Wat moet je nooit vergeten bij een patient die zich presenteert met groeistoornis?

Dat het ook psychosociaal bepaald kan zijn! (functionele hypopituitarisme)
- familie situatie uitvragen
- bijkomende verschijnselen:
  • veranderde appetite
  • enuresis
  • encopresis
  • insomnia
  • crying spasms
  • plotselinge tantrums
Catch up growth bij hyperfagie en een normale BMI - als in een minder stressvolle omgeving worden geplaatst

Behandeling MPHD (multiple pituitary hypofyse deficientie)

- ook gericht op andere hormonale deficienties
- TSH deficient: thyroid hormoon gegeven in volle replacement dosering
- ACTH deficient: hydrocortison (niet 10 mg/m2/ 24 uur overstijgen) - dosering ophogen bij ziekte of anticiperen op chirurgische procedures
- deficientie gonadotropinen: gonadale steroiden wanneer de botleeftijd bereikt waarop puberteit meestal plaatsvindt
- zuigelingen met microphallus:
  • 1 of 2 3- maanden courses van maandelijkse intramusculaire injecties 25 mg testosteron cypionate of testosteron enanthate -> penis naar normale grootte zonder effect op ossale maturatie

Waar kan GH replacement therapie nog meer voor gebruikt worden?

Groeifalen bij:
- turner syndroom
- eindstadium nierfalen
- prader willi syndroom
- intrauteriene groei retardatie
- idiopathische korte lengte
- hoogte onder 1,2 percentiel (-2,25 SD) voor leeftijd en geslacht
- voorspelde lengte < 5e percentiel
- open epifysair schijven

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo