Keuzedelen binnen de module - Rekenen aan Milankovic cycli

21 belangrijke vragen over Keuzedelen binnen de module - Rekenen aan Milankovic cycli

Wat is een van de bepalende factoren voor de temperatuur?

De hoeveelheid energie van de zon die de aarde ontvangt. Die is niet constant, wat al per dag zo is. De aarde draait namelijk om zijn as, waardoor er de helft van het rondje geen zonnestralen op het aardoppervlak komen (nacht).

Wat is het verschil tussen een sterrendag en een zonnedag?

- Sterrendag: de aarde draait in 23 uur en 56 minuten om de aardas.
- Doordat de aarde tegelijkertijd om de zon draait, duur een dag 4 minuten langer: de zonnedag.

Waardoor verliest de aarde elke rondje om zijn aardas energie?

Door wrijving tussen de aarde en de door de maan aangetrokken watermassa (vloed).
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

In wat voor soort baan draait de aarde om de zon?

- In een elliptische baan; gemiddelde afstand van 150 miljoen km; één rondgang duurt 365,2425 dagen.

Welke drie variaties in de baan van de aarde om de zon ontdekte Milankovic?

- Variaties in de excentriciteit van de aardbaan (meer of minder ellipsoïde).
- Verandering van de hoek van de aardas ten opzichte van de omloopbaan (tilt of obliquiteit).
- Schommelingen in de precessie van de aardas (tolbeweging).

Waardoor worden de drie variaties in de baan van de aarde om de zon, die Milankovic heeft ontdekt, veroorzaakt?

Ze worden veroorzaakt door de aantrekkingskracht van andere hemellichamen (voornamelijk planeten), waardoor ze cyclische variaties vertonen.

Wat veroorzaakt elke schommeling van de variaties?

Het veroorzaakt zijn eigen patroon in de instraling van zonne-energie. Omdat het allemaal cirkelbewegingen zijn, heeft dat patroon de vorm van een sinusfunctie.

Waardoor verandert de baan van de aarde om de zon en wat is hiervan het gevolg?

- Door de aantrekkingskracht van andere hemellichamen is de baan van de aarde soms bijna een cirkel en soms meer een ellips.
- Het zorgt ervoor dat niet overal op aarde de hoeveelheid ontvangen zonne-energie gelijk is: soms aarde bijna elk moment net zo ver van de zon (ronde baan), soms afstand in een bepaald deel van jaar tot de zon groter/kleiner (ellipsvormige baan).

Wat is het verschil tussen de apoapsis en de periapsis?

- Apoapsis: versteweg-stand bij de afstand tussen aarde en zon; het punt waar de aarde dan staat heet 'aphelium'.
-  Periapsis: dichtstbij-stand bij de afstand tussen aarde en zon; het punt waar de aarde dan staat heet 'perihelium'.

Waarmee kan de variatie in de vorm van een ellips beschreven worden?

Door gebruik te maken van goniometrische formules:
y(t) = a * sin(b(t - c)) + d

Welke invloed heeft deze variatie op de ontvangen zonnestraling op aarde?

De energie die de zon uitzendt, verspreidt zich over een bolvormig oppervlak. Hoe verder weg de aarde van de zon staat, hoe groter de bol is.

Hoeveel varieert de afstand van de aarde tot de zon in de loop van een jaar?

- Ongeveer 3%. De daardoor veroorzaakte variatie in de hoeveelheid zonne-instraling bedraagt 6%.
-  Als de aarde in de winter in het aphelium zou staan, is die winter dus theoretisch 6% kouder dan als de aarde op dat moment in het perihelium zou staan.

Waardoor kennen we op aarde seizoenen (Milankovic)?

- Doordat de aardas scheef staat t.o.v. het baanvlak waarin de aarde om de zon draait. De hoek die de aardas met het baanvlak maakt, varieert van 65,5 graden tot 67,9 graden met een periode van 41.000 jaar.
- Wordt grotendeels veroorzaakt door aantrekkingskracht van Jupiter.

Wat betekent de huidige scheefstand van de aarde (23,5 graden; dus hoek van as met baanvlak is 66,5 graden) voor de stand van de zon?

- 21 juni: zon staat loodrecht boven Kreeftskeerkring (23,5 graden NB).
- 21 december: zon staat loodrecht boven Steenbokskeerkring (23,5 graden ZB).

Wat is het frontale oppervlak van de aarde?

- De oppervlakte die door de zon beschenen wordt; de oppervlakte van de cirkel waar je tegenaan kijkt.
- De aarde als geheel krijgt straling van een bundel met een cirkelvormige doorsnede die verdeeld wordt over het gehele boloppervlak van de aarde.

Wat is de gemiddelde verdunningsfactor?

De totale invallende stralingsenergie gedeeld door de totale oppervlakte van de aarde.

Waarom is de verdunningsfactor op aarde niet overal even groot?

De kleinere hoek waaronder de zonnestralen op de hogere breedtegraden invallen betekent dat een bundel ingevallen straling daar een groter oppervlak moet verwarmen dan op de lagere breedtegraden.

Wat is het gevolg van de scheefstand van de aarde voor de instraling van zonne-energie op aarde?

- Voor de aarde als geheel maakt het niet uit.
- De seizoensverschillen zijn minder groot als de aardas minder schuin staat. 
- In het arctische gebied is een minder warme zomer (als het ijs smelt) dan een iets minder koude winter (-20 i.p.v. -30 graden Celsius).

Wat voor positie heeft de poolster ten opzichte van de aarde?

De precessie zorgt ervoor dat de Noordpool (verlengde van de aardas) aan de hemel nu een cirkel van 23,5 graden beschrijft. De poolster ligt aan het verlengde van de aardas, waardoor het lijkt dat alle sterren om de poolster draaien.

Waardoor is de precessieperiode van de ster Thuban die Milankovic vond anders dan de werkelijke precessieperiode?

- Thuban was meer dan 5000 jaar geleden in het verlengde van de aardas, nu poolster.
- De periode van deze schommeling (precessie) is 26.000 jaar; Milankovic vond 23.000 jaar.
- Dat komt omdat in de tijd dat de aarde rondtolt, de ellips ook weer van vorm is veranderd (excentriciteit); het perihelium kent ook een precessie; de excentrische baan die de aarde om de zon beschrijft, verdraait geleidelijk.

Welke gevolgen heeft de precessie van de aardas voor de instraling van zonne-energie op aarde?

Voor de aarde heeft dit als totaal geen gevolgen. Pas door de combinatie met excentriciteit krijgt de precessie effect op het klimaat van vooral de polen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo