Startpagina / Samenvattingen / Klimaatverandering / straling-aarde-atmosfeer

Keuzedelen binnen de module - IJs en albedo

20 belangrijke vragen over Keuzedelen binnen de module - IJs en albedo

Wat zijn de gevolgen van het afsmelten van dit ijs voor de zeespiegel?

- IJs op de Noordpool: zorgt voor geen verandering.
- Landijskappen (Groenland): als alles smelt -> wereldwijde zeespiegelstijging van 7m.
- Landijskappen (Antarctica): als alles smelt -> wereldwijde zeespiegelstijging van 60m.

Hoe veranderd het aantal smeltwatermeren op de rand van de ijskap de laatste tijd?

Ze zijn er altijd in de zomer, maar de aantallen en hoeveelheden smeltwater nemen flink toe.

Welk gevolg heeft het smelten van het noordpoolijs naast het stijgen van de zeespiegel?

- Een langzame afname van ongeveer 25% van de thermohaliene circulatie (THC of 'Warme Golfstroom') in de Atlantische Oceaan.
- Noordwest-Europa: afname heeft koelende werking.
- In Noord-Atlantische regio sprake van netto opwarming.

Wat wordt bedoeld met de thermische expansie van het zeewater?

- Wanneer de aarde warmer wordt, zal het zeewater een beetje gaan uitzetten.
- Omdat de oceaan op sommige plekken kilometers diep is, kan het grote gevolgen hebben. Een stijging van de oceaantemperatuur met 1 graden Celsius heeft gemiddeld een stijging van 8cm voor elke graad opwarming van de aarde tot gevolg.

Waardoor heeft de hoeveelheid ijs op aarde invloed op het klimaat?

IJs en sneeuw kunnen zonlicht erg goed reflecteren. Ze absorberen maar een klein deel van de invallende straling.

Waardoor zorgen donkere ondergronden voor een temperatuurstijging op aarde?

Donkere ondergronden (ook water) absorberen een groter deel van de straling. Zij nemen ook meer energie op uit de zonnestraling, wat zorgt voor een opwarming van het oppervlak van de aarde. Het oppervlak gaat vervolgens langgolvige warmtestraling (infrarode straling) uitzenden, die veel beter door de atmosfeer wordt opgenomen dan kortgolvige straling. Dit zorgt voor een stijging van de temperatuur.

Hoe noemen we het deel van de zonnestraling dat door de grond weerkaatst wordt?

- Albedo.
- a = weerkaatste zonnestraling/invallende zonnestraling

Wat is de positieve koppeling van de albedo?

- Wanneer het ijs smelt, daalt de albedo omdat er minder zonnestraling gereflecteerd wordt.
- Er wordt meer zonnestraling door de grond opgenomen, waardoor de temperatuur stijgt, wat het smelten van het ijs versnelt.
- Dit zorgt ervoor dat er nog meer zonnestraling door de grond wordt opgenomen.

Wanneer bevindt de aarde zich in een stralingsevenwicht?

Wanneer de aarde een stabiele temperatuur heeft, betekent dit dat alle straling die wordt opgenomen, ook weer uitgezonden wordt. Dit betekent dat wanneer alle straling wordt opgenomen (albedo = 0), er elke seconde ook weer een hoeveelheid van 1,8 * 10^17 W wordt uitgezonden. De aarde bevindt zich dan in een stralingsevenwicht.

Wat kan je m.b.v. de wet van Stefan Boltzmann voor zwarte stralers berekenen?

Hoeveel straling een voorwerp bij een bepaalde temperatuur elke seconde uitzendt.

Wat wordt bedoeld met 'zwarte stralers' bij de wet van Stefan Boltzmann voor zwarte stralers?

Dit zijn geen bronnen van 'zwart licht', maar het is materiaal dat net zoveel energie kan stralen als het kan absorberen. Materiaal dat dit het beste kan is zwart en mat.

Wat deel van de bundel zonnestraling van de zon neemt de aarde precies op?

De aarde wordt telkens voor de helft beschenen en neemt dus vanuit de bundel zonnestraling precies de straling op die binnen de cirkel met de straal R_a van de aarde valt.

Wat zou de gemiddelde aardtemperatuur volgens het model (wet van Stefan Boltzmann, inclusief albedo) zijn bij de gemiddelde albedo van de aarde?

- De gemiddelde albedo van de aarde is 0,3, wat betekent dat 30% van de straling wordt weerkaatst.
- De gemiddelde aardtemperatuur zou volgens het model 256K (-17 graden Celsius) zijn, wat niet klopt, omdat de gemiddelde aardtemperatuur 288K (ongeveer +15 graden Celsius) is.

Waardoor klopt de gemiddelde aardtemperatuur, die berekent is met het model (wet van Stefan Boltzmann, inclusief albedo), niet?

We hebben nu als model van de aarde een bol bekeken, die beschenen wordt door licht (zon). De bol weerkaatst net als de aarde een deel van de inkomende straling.

Wat wordt er toegevoegd bij het model wat eerst bestond uit de wet van Stefan Boltzmann en de albedo?

De atmosfeer. De atmosfeer wordt daarvoor in drie delen opgesplitst: het aardoppervlak, in het midden van de atmosfeer en aan de bovenste rand van de atmosfeer. Hierbij gaan we ervan uit dat de atmosfeer uit één homogene laag bestaat.

Wat wordt als laatste toegevoegd aan het model?

Het broeikaseffect; de atmosfeer neemt een deel van de door de grond uitgezonden (langgolvige) straling op.

Waardoor zendt de atmosfeer de opgenomen straling ook weer uit naar de grond én de ruimte?

De ene helft van de opgenomen straling wordt de ruimte ingezonden en de andere helft wordt weer terug naar de grond gezonden, omdat de atmosfeer (als 'zwarte straler') naar alle kanten evenveel straling uitzendt.

Voor welke voorwerpen geldt dat de opgenomen straling gelijk is aan de uitgezonden straling?

Dat geldt voor alle voorwerpen die niet van temperatuur veranderen.

Wat kan je zeggen over het verband tussen de opgenomen straling en de uitgezonden straling in het midden van de atmosfeer en aan de grond?

Bij beide geldt: opgenomen straling = uitgezonden straling.

Wat is een reëel gemiddelde temperatuur van de aarde als de albedo 0,3 en de absorptiecoëfficiënt van de atmosfeer 0,78 is?

De reëel gemiddelde temperatuur is dan 17 graden Celsius.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Klimaatverandering

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

Keuzedelen binnen de module - IJs en albedo

20 belangrijke vragen over Keuzedelen binnen de module - IJs en albedo

Wat zijn de gevolgen van het afsmelten van dit ijs voor de zeespiegel?

Hoe veranderd het aantal smeltwatermeren op de rand van de ijskap de laatste tijd?

Welk gevolg heeft het smelten van het noordpoolijs naast het stijgen van de zeespiegel?

Wat wordt bedoeld met de thermische expansie van het zeewater?

Waardoor heeft de hoeveelheid ijs op aarde invloed op het klimaat?

Waardoor zorgen donkere ondergronden voor een temperatuurstijging op aarde?

Hoe noemen we het deel van de zonnestraling dat door de grond weerkaatst wordt?

Wat is de positieve koppeling van de albedo?

Wanneer bevindt de aarde zich in een stralingsevenwicht?

Wat kan je m.b.v. de wet van Stefan Boltzmann voor zwarte stralers berekenen?

Wat wordt bedoeld met 'zwarte stralers' bij de wet van Stefan Boltzmann voor zwarte stralers?

Wat deel van de bundel zonnestraling van de zon neemt de aarde precies op?

Wat zou de gemiddelde aardtemperatuur volgens het model (wet van Stefan Boltzmann, inclusief albedo) zijn bij de gemiddelde albedo van de aarde?

Waardoor klopt de gemiddelde aardtemperatuur, die berekent is met het model (wet van Stefan Boltzmann, inclusief albedo), niet?

Wat wordt er toegevoegd bij het model wat eerst bestond uit de wet van Stefan Boltzmann en de albedo?

Wat wordt als laatste toegevoegd aan het model?

Waardoor zendt de atmosfeer de opgenomen straling ook weer uit naar de grond én de ruimte?

Voor welke voorwerpen geldt dat de opgenomen straling gelijk is aan de uitgezonden straling?

Wat kan je zeggen over het verband tussen de opgenomen straling en de uitgezonden straling in het midden van de atmosfeer en aan de grond?

Wat is een reëel gemiddelde temperatuur van de aarde als de albedo 0,3 en de absorptiecoëfficiënt van de atmosfeer 0,78 is?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Klimaatverandering - Klimaatreconstructie - Hoe weten we eigenlijk hoe het klimaat varieerde?

Klimaatverandering

Chemie Overal (5VWO)

Overal Natuurkunde (4VWO)

Nectar (4e editie) - 5VWO

Overal Natuurkunde (5VWO)

Wetenschapsoriëntatie

Moleculaire gastronomie

Geofysica

Laagland, literatuur & lezen (Theorieboek vw…

Hersenen & Leren

Medicijnen: van Molecuul tot Mens

Nectar (4e editie) - 6VWO