Medische Psychologie

18 belangrijke vragen over Medische Psychologie

Licht de volgende definities toe: 1) medische psychologie. 2) Nederlandse federatie van behavioral medicine en 3) platform gezondheids & medische psychologie

- Medische psychologie = de wetenschap die het denken, voelen en handelen van de mensen in de medische situatie bestudeert en toepast (covent van hoogleraren medische psychologie) (2009)
- Nederlandse federatie van behavioral medicine definitie van medische psychologie = de interdisciplinaire benadering van gezondheid en ziekte op basis van geïntegreerde kennis vanuit de gedragswetenschappen en biomedische wetenschappen (1989
- Platform gezondheids- & medische psychologie (2020) definitie van medische psychologie= kennis over de wijze waarop mensen zich emotioneel, cognitief en gedragsmatig aanpassen aan en omgaan met (het risico op) ziekte

Waar is de plaats van de medisch psycholoog in de gezondheidszorg? Noem vijf kenmerken

- Beroepsverenigingen
- Academische centra's
- Algemene perifere ziekenhuizen
- Revalidatie en categorale centra
- Reguliere GZ

Wat zijn drie taakgebieden van een medisch psycholoog?

Taakgebieden van een medisch psycholoog
1. Patiëntenzorg: a. Theoretisch kader b. Praktijk
2. Onderzoek
3. Onderwijs
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat zijn specialismen binnen de medische psychologie? Noem er minimaal drie

Specialismen binnen medische psychologie
- Neuropsychologie
- Klinische psychologie x Ontwikkelingspsychologie
- PIOG’s (psycholoog in opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog), GZ-psychologen, GIOS (gezondheidszorgpsycholoog in opleiding tot specialist) en klinisch (neuro-) psychologen
- Seksuologen
- Psychologische medewerkers
- Organisatie in diverse secties en PSA-VKC

In de medische psychologie kijken we via het biopsychosociaal perspectief? Wat houdt dat in?

- Biopsychosociaal model: stressor --> appraisoal --> strain

In de medische psychologie kijken we naar het stress coping model van ziekte. Naar welke vier dingen kijken we dan?

- Stressor: Aard van de ziekte en behandeling, aard van symptomen, aard van beperkingen, fysiek en rollen, emotionele impact
- Modererende variabelen:
> Persoonsgebonden factoren: sociaal emotioneel functioneren en cognitief functioneren
> Omgevingsfactoren: directe sociale omgeving, maatschappij en gezondheidszorg (slechte ervaringen)
- Taxatie en aanpassing (ziektebeleving en  – gedrag)
- Verstoorde aanpassing

Medisch psychologen doen aan indicatiestelling, diagnostiek en beleid. Waar bestaat de indicatiestelling uit? Noem er drie

- Angst- en stemmingsproblematiek. PM angst/depressie als uiting van pathofysiologie
- Gedragsproblematiek: Bij niet te corrigeren ideeën over ziekte en behandeling.
> Extreme vormen van non-compliance.
> Somatisatie – meer klachten dan afwijkingen in somatisch substraat
> Claimend gedrag (frequent beroep op dokters, eerste hulp)
> Therapeutische resistentie bij de (para)medische disciplines
- Partner-relatieproblematiekt

Medisch psychologen doen aan indicatiestelling, diagnostiek en beleid.  Hoe gaat de diagnostiek? Licht toe aan de hand van minimaal drie, maximaal zes punten

- Anamnese
- Vragenlijsten
- Heteroanamnese
- Op indicatie Persoonlijkheidsonderzoek
- Op indicatie neuro-psychologisch onderzoek (NPO)
- Opvragen informatie elders

Als iemand naar een medisch psycholoog gaat, wat zijn dan aandachtspunten bij de anamnese? Licht er minimaal drie toe, maximaal zes

- Reden van verwijzing/komst
- Ziektegeschiedenis, beperkingen en impact, contact met de zorg
- Premorbide en huidig functioneren: Psychisch en  Sociaal maatschappelijk
- Ingrijpende levensgebeurtenissen
- Ziektebeleving en ziektegedrag
- Inschatting van ziekte-inzicht, reflectief en introspectief vermogen

Gezondheidsproblemen gaan gepaard met de reactie van de patiënt zelf en die van de omgeving. Dit kan gaan over vragen of verklaringen van de oorzaak van de problemen. Deze reacties hebben een grote invloed op de ernst en het beloop van de klachten. Welke twee dingen kan je hier over zeggen?

- Ongeveer een derde van de mensen met ernstige of chronische fysieke aandoeningen ervaart hierdoor ook psychische klachten.
- Soms worden er medisch psychologen ingeschakeld. Zij werken in het ziekenhuis en werken op het grensgebied van de geneeskunde en de psychologie. Zij kunnen vaststellen hoe het psychisch functioneren van de patiënt de behandeling beïnvloedt. Zij weten veel over de hersenen, ontwikkeling, stress, symptoomperceptie en het omgaan met chronische aandoening.

Een medisch psycholoog kan op meerdere manieren worden ingeschakeld. Licht de vier toe

1. Alleen in een advies functie zoals in een multidisciplinair overleg.
2. In een klinisch consult,
3. In een intake
4. In een diagnostisch onderzoek eventueel gevolgd door behandeling. Tijdens een MDO wordt het behandelbeleid bepaald, de psycholoog wordt bijvoorbeeld gevraagd voor de draagbaarheid van een behandeling of over het (neuro)psychologisch functioneren.

Wanneer is een klinisch consult geindiceerd? Noem er twee

Een consult is geïndiceerd als:
- De behandeling stagneert door het psychisch/sociaal functioneren van de patiënt.
- Als de arts patiënt communicatie dermate verstoord is.
---> In sommige gevallen verwijst de psycholoog in overleg met de arts door naar de psychiatrie of maatschappelijk werk. Tijdens een consult constateert de psycholoog een beeld van de problematiek, bespreekt de probleemanalyse en mogelijke oplossingen of biedt kortdurende begeleiding. Dit wordt besproken met de arts, vaak verzorgd dit voor een verandering in het behandel beleid.

Wat houdt een poliklinische intake in?

Voor een intake wordt eerst beoordeeld welke psychologische expertise gewenst is. Daarna wordt er gekeken wie hier aanwezig voor moet zijn. Alleen de patiënt of ook ouders/partner/voogd. De normale onderdelen van een intake komen hier ook aan bod. Daarna wordt beoordeeld of er aanvullende diagnostiek nodig is.

Chronische ziekten brengen vaak onzekerheid, angst, schaamte en depressie met zich mee. Er zijn hier veel ehealth programma's voor beschikbaar, om zo te leren omgaan met een aandoening. En/of daarnaast naar de POH of de bGGZ voor zogenaamde blended care. Mochten er buitengewone psychische klachten ontstaan dan wordt er door verwezen naar de medische psycholoog. Wie loopt risico of waar lopen ze tegenaan (x4)

- Bij kanker en de snelle ontwikkeling van behandelingen zijn prognoses erg onzeker. Dit geeft extra risico op psychische problemen.
- Ook jongeren, vrouwen en mensen met weinig sociale steun lopen meer risico.
- Ook mensen met erge diabetes komen vaak bij de medisch psycholoog. Dit omdat het veel vraagt aan zelf zorg, daarnaast heeft de medicatie ook effect op de psychische problemen en vice versa.
- Bij COPD gaat het voornamelijk over aanpassingsproblemen; nieuwe leefstijl, adem regulatie.

De klinisch neuropsycholoog ziet voornamelijk patiënten met niet aangeboren hersenletsel (CVA, dementie). De neuropsycholoog heeft veel kennis van de complexe relatie tussen de hersenen, cognitie en gedrag. Ook werkt hij in nauw verband samen met de neuroloog. De klinisch neuropsycholoog krijgt vragen over drie onderwerpen, welke zijn dit?

- Ondersteunende of ziekte gerichte diagnostiek: zijn er cognitieve of gedragsproblemen vast te stellen en passen deze in bij de hersenaandoening. (geheugenverlies bij dementie
- Zorggerichte diagnostiek: het vaststellen van een sterkte- zwakte analyse voor het dagelijks functioneren: Het verklaren van het prikkelbare gedrag, hierbij worden de gezinnen ook altijd mee genomen. Ter psychoeducatie en ter voorkoming van uitlokking van het gedrag.
- Directe advisering en behandeling van patiënt en zijn omgeving: Bijvoorbeeld herstel training van cognitieve functies. Echter is de effectiviteit zeer beperkt. Er wordt dus gefocust op compensatie strategieën, zoals het gebruik van een agenda bij een achteruitgaand geheugen.

Wat kunnen we zeggen over de rol van medische psychologie bij aandoeningen bij kinderen?

Hierin ligt de focus voornamelijk op gezin systemische aspecten, maar ook vroeg geboorte en gevolgen van medische aandoeningen. Er gaat dus niet alleen aandacht naar het kind maar ook naar het gezin. Ook is het belangrijk om te weten van de normale ontwikkelingsverloop. Verlatingsangst van de ouders is normaal op bepaalde leeftijden. Verder lijkt het op volwassenen therapie met een focus op het gezin: alleen spel of systeem therapie kan toegevoegd worden.

Er is onderzoek gedaan naar medische aandoeningen. Wat is er onderzocht? Noem er twee

- 1980: psychologische factoren en ziekte: relatie tussen type A persoonlijkheid en myocardinfarct.
- 1990: onderzoek naar SOLK daarna onderzoek naar placebo arts patiënt communicatie, hieruit is het beleid voor shared desicion making gekomen.

Wat kunnen we zeggen over de rol van de medisch psycholoog in het onderwijs? Licht drie punten toe

- Ook hier wordt het bio-psychosociaal model toegepast.
- Persoonsgerichte zorg: Niet alleen de ziekte moet behandeld maar ook de patiënt met de ziekte en zijn/haar omgeving. De zorgverlener moet iemand vooral als mens benaderen en niet als ziekte of patiënt. Hierbij hoort een inspraak in de behandeling en het kijken naar hoe iemand er zelf mee omgaat.
- Er is een aparte master voor medisch psycholoog en daarna volgt de postmaster opleiding tot GZ psycholoog. Maar medisch psycholoog is geen BIG geregistreerd beroep.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo