Acid-base disorders

15 belangrijke vragen over Acid-base disorders

Hoe wordt de H+ homeostase in het bloed geregeld?

H2O + CO2 (zuur) <-- > H2CO3 <--> H+ + HCO3- (bicarbonaat buffer)

- Bij het celmetabolisme wordt CO2 (zuur) geproduceerd dat wordt afgegeven aan het bloed.
In het bloed wordt CO2+H2O --> HCO3- (buffer in bloed) + H+ --> H2CO3.
- In de nieren wordt H2CO3 --> H+ + HCO3-, waarna H+ wordt uitgescheiden --> meer HCO3- en minder H+ in bloed.
- Na de nier wordt ook nog CO2 geproduceerd door weefsels aan het bloed afgegeven: meer H+ + HCO3- --> H2CO3.
- In de longen wordt H2CO3 --> H2O + CO2, waarbij het CO2 wordt uitgeademd.

Hoe blijft de pH in het bloed stabiel?

Door een buffer, de bicarbonaat/waterstofcarbonaat/carbonzuur buffer (HCO3-)
- Bicarbonaat-koolzuur buffersysteem

Wat is de pH in arterieel bloed en in veneus bloed?

In arterieel is de pH wat hoger (7,45), daarna wordt in de weefsels CO2 (zuur) geproduceerd waardoor meer H+ wordt gevormd en de pH naar beneden gaat. In veneus bloed is daardoor de pH wat lager (7,35)
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat doet hyperventilatie en wat doet astma met de pH van het bloed?

H2O + CO2 (zuur) <-- > H2CO3 <--> H+ + HCO3-

Ademhaling hangt samen met de pH:
- Hyperventilatie = veel ademen --> veel CO2 uitademen --> minder CO2 in bloed --> CO2 is zuur, dus minder zuur in bloed --> pH bloed gaat omhoog --> respiratoire alkalose
Oorzaak kan een metabole acidose zijn (bv. zuur innemen)

- Astma (hypoventilatie) = minder ademen --> minder CO2 uitademen --> meer CO2 in bloed --> CO2 is zuur, meer meer zuur in bloed --> pH bloed gaat omlaag --> respiratoire acidose    
Oorzaak kan een metabole alkalose zijn (bv. base innemen)

Welke buffers zijn aanwezig in de urinebuis om H+ te bufferen?

De uitgescheiden H+ in de urine wordt gebufferd door fosfaat en ammonia:
- H+ + HPO42- --> H2PO4-
- H+ + NH3 --> NH4+

Wat is het verschil tussen een type A en type B epitheelcel in de proximale tubules van de nier?

Type A cellen zijn actief als lichaam acidosisch is (normale situatie):
- H+ wordt uitgescheiden in urine
- HCO3- en K+ worden geresorbeerd terug naar het bloed

Type B cellen worden actief als lichaam alkalisch is
- H+ wordt geresorbeerd terug naar het bloed
- HCO3- en K+ worden uitgescheiden in urine

Hoe wordt CO2 in het bloed getransporteerd?

- In plasma
- In erytrocyten gebonden aan hemoglobine
- In erytrocyt in cytoplasma

Welke bloed wordt genomen voor een bloedgasonderzoek

Voor bloedgasonderzoek (pO2 en pCO2 bepaling) wordt meestal vanuit een arterie zuurstofrijk bloed afgenomen. Alternatief kan capillair bloed worden genomen.

Welke 4 pathofysiologische toestanden zijn er bij de H+ homeostase?

- Metabole acidose: pH omlaag (zuur) door minder HCO3- (bicarbonaat) = minder base
- Metabole alkalose: pH omhoog (basisch) door meer HCO3- (bicarbonaat) = meer base
- Respiratoire acidose: pH omlaag (zuur) door meer CO2 = meer zuur
- Respiratoire alkalose: pH omhoog (basisch) door minder CO2 = minder zuur

Hoe wordt een ketoacidose (metabole acidose) gecompenseerd?

Metabole acidose = minder HCO3-; compensatie = minder CO2 (meer CO2 uitademen via hyperventilatie.

Ketoacidose wordt gecompenseerd met Kussmaul hyperventilatie: diepe en actieve ademhaling met normale of zelfs verlaagde frequentie, maar volume uitademing neemt toe.

Hoe leidt het alcohol tot een ketoacidose en lactaatacidose?

Alcohol (ethanol) wordt in de lever afgebroken tot acetaldehyde (giftig --> misselijkheid, braken) door het enzym alcoholdehydrogenase (ADH) = langzaam proces.
Daarna afbraak tot azijnzuur in de lever via het enzym aldehydedehydrogenase (ALDH) = snel proces.
- Bij beide processen wordt NAD+ gebruikt om om te zetten tot NADH
- Azijnzuur kan gebruikt worden in citroenzuurcyclus --> energie
- Azijnzuur is zuur --> acidose

Wat zijn de oorzaken en gevolgen van een respiratoire acidose?

Respiratoire acidose = meer H+ door meer CO2 (minder uitademing van CO2)
- hogere pCO2 = hypercapnia

Oorzaak:
- Obstructie van luchtwegen door ontsteking van spierweefsel, kleiner lumen (COPD, emfyseem, chronische bronchitis, astma bronchiale)
- Depressie ademhalingscentrum (geneesmiddelen als anesthetica, narcotica, sedativa)
- Neuromusculaire aandoening
- Longziekte (pneumonie, fibrose)

Gevolg:
- Compensatie door meer uitscheiding van H+ --> meer HCO3- in lichaam (kans op metabole alkalose)

Behandeling:
- Verbeteren van longfunctie (fysiotherapie, bronchodilatoren, adrenaline, toediening O2)

Wat zijn de kenmerken van een respiratoire alkalose?

Respiratoire alkalose = minder H+ door minder CO2 (meer uitademing van CO2)

Oorzaak:
- Hypoxia (zuurstofgebrek) - grote hoogte, anemie
- Hyperventilatie (psychische spanning, hersenletsel, salicylaten)
- Longziekte
- Mechanische overventilatie: beademing met teveel zuurstof

Gevolg:
- Compensatie door minder uitscheiding H+ --> minder HCO3- in lichaam (kans op metabole acidose)

Wat zegt de hemoglobine-dissociatie curve?

Hoeveel zuurstof aan hemoglobine bindt (hemoglobine saturatie) afhankelijk van de pO2:
- Sigmoïdale curve (S-vormig)
- Bij hoge pO2 (plateau-fase) bindt veel O2 aan hemoglobine (longcapillairen). Als pO2 daalt is er eerst weinig effect, O2 laat niet makkelijk los van hemoglobine in gebieden met hoge pO2.
- Bij lage pO2 (steile fase) laat O2 steeds makkelijker los van hemoglobine (weefselcapillairen).

Welke factoren zorgen ervoor dat de hemoglobine-dissociatie curve naar rechts schuift en wat betekent dat?

Naar rechts verschuiven van de curve betekent dat de afgifte van O2 aan weefsels toeneemt (de afgifte van O2 wordt makkelijker, lagere affiniteit).
- 2,3-difosfoglyceraat (2,3-DPG) omhoog: kan aan hemoglobine binden om zuurstof te verdringen uit zijn bindingsplaats. Bij veel 2,3-DPG is er minder affiniteit van zuurstof voor hemoglobine.
- [H+] omhoog --> pH omlaag (acidose): meer zuur (bv. meer CO2) verlaagt de affiniteit van zuurstof voor hemoglobine, waardoor zuurstof bij een lage pH makkelijker loslaat
- pCO2 omhoog --> meer CO2 (= zuur) verlaagt de affiniteit van zuurstof voor hemoglobine, waardoor zuurstof bij meer CO2 makkelijker loslaat.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo