Farmaca in verband met het CZS - Psychotrope farmaca - Psycholeptica
20 belangrijke vragen over Farmaca in verband met het CZS - Psychotrope farmaca - Psycholeptica
Welke soorten psycholeptica bestaan er?
- Minor tranquilizers
- alfa-2 agonisten
- alfa-antagonisten
Hoe werke minor tranquilizers?
=> geen direct mimetisch effect, maar verhogen de affiniteit van GABA voor GABA-R
Waarvoor worden minor tranquilizers gebruikt?
- Premedicatie = patiënt rustig krijgen
- Sedatie = angst wegnemen
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Wat zijn de effecten van minor tranquilizers?
- Anxiolytisch: wegnemen van de angst
- Sedatie: premedicatie voor anesthesie of korte ingrepen
- Anesthesie: vaak ook synergetische effecten met algemene anesthetica
- Anti-epileptisch: voor honden die epilepsie hebben
- Myorelaxerend: om spierspasmen tegen te gaan
Wat zijn de nevenwerkingen en interacties van minor tranquilizers?
- Geen analgesie! : geef dus zeker ook analgeticum, anders voelt men alles
- Synergisme van BZD en pentobarbital: P verhoogt de affiniteit van BZD op GABA-R
- Synergisme van erythomycine en midazolam
- Passeert de placentabarrière: verdooft de pups bij keizersnede dus snel uithalen anders bemoeilijkte adh
- Chronisch gebruik: eerst tolerantie dan afhankelijkheid en als stopt dan rebound effect
Wat gebeurt er als een alfa-agonist op een alfa-2 receptor bindt?
inhiberend effect = inverse agonist
Hoe werkt de sedatie voor A2-agonisten?
- Heel potente sedatieva
- Diersoortafhankelijk omwille van verschillende subtypes
- Ru (a2D-R) >> kat > hond > paard >> varkens
- Paradoxale excitatie mogelijk: door hoge D of niet-selectief: activatie van alfa-1 R --> stimulatie
- MAC-besparend: lagere D nodig
- Minimum Alveolaire Concentratie
- Term gebruikt bij gasanesthesie: dosis om in slaap te geraken
Wat is de analgesie van alfa-2 agonisten?
- Pijnprikkels inhiberen door vrijstelling van noicoceptive NT inhiberen
- Synergisme met opioide analgetica: bij combinatie mag je de dosis van het opioide verlagen --> minder ademhalingsdepressie
Hoe gebeurt de overdrach van een pijnprikkel over het algemeen?
- Perifeer wordt pijn vastgesteld door de zenuwen
- Perifere zenuw wrdt geactiveerd --> dorsaal sensibel ganglion --> RM
- Thv de dorsale hoorn van het RM gebeurt de prikkeloverdracht
- Via de ventrale hoorn door tractus spinothalamicus naar de cortex en dan word je bewust van de pijn
Op welke manier kunnen alfa-2 agonisten analgesie bekomen?
- Rechtstreeks: thv dorsale hoorn op receptoren van de NT binden om prikkeloverdracht te stoppen en zorgt voor spinale analgesie
- Glutamaat bindt op NMDA-R
- Supstance P bindt op NKA-R
- cGRP bindt op CGRP-R
- Onrechtstreeks: thv nucleus cereleus (pons)
- Bevat veel A2-R
- zorgen voor verminderde uitstoot van NT in de dorsale hoorn van het RM
Is spierrelaxatie bij alfa2-agonisten gewenst? Waarom wel/niet?
Centraal gemedieerde spierrelaxatie
Hoe komt het dat A2-agonisten emesis veroorzaken? Is het gewenst?
- < A2-R thv CRTZ worden geactiveerd
- patiënt moet dus nuchter zijn
- Over het algemeen ongewenst, behalve als gebruikt tegen intoxicatie
Wat is de bifasische cardiovasculaire reactie van A2-agonisten?
- Fase 1 (<10 min):
- Stimulatie van perifere (alfa1) en alfa2-R van het endotheel --> vasoconstrictie --> milde hypertensie, deze leidt dan tot reflectoire bradycardie (hartritme verlagen om te compenseren)
- Kan mogelijks ook voor AV-block zorgen: door NOR/A die zorgt dat de impuls niet meer goed verloopt
- Fase 2 (meerdere uren):
- Stimulatie van centrale alfaé-R (ih CZS) --> verminderde NOR uitstorting --> stimulatie van n. Vagus met bradycardie, perifere vasodilatatie en hypotensie tot gevolg
Wat zijn de verschillende A2-agonist preparaten gerangischikt van weinig selectief tot heel selectief?
- Xylazine
- Romifidine
- Detomidine
- Medetomidine
- Dexmedetomidine
Wat zijn indicaties voor het gebruik van xylazine?
Wat zijn de nevenwerkingen van xylazine?
- Kan thermoregulerend centrum ontregelen => meer kans op hypo-/ hyperthermie
- Xylazine en ketamine mag enkel gecombineerd worden bij gezonde dieren door de uitgesproken cardiopulmonaire depressie
- Bij paard mogelijkheid tot 2e graads AV blok
Bij welke diersoorten werkt xylazine het beste?
- vooral bij nutsdieren en wilde dieren
- geregistreerd voor KHD maar best niet (beter medetomidine want veiliger
Wat zijn de voordelen van cylazine gebruiken bij paard en rund tegen spastische koliek?
- Dier wordt rustiger (analgesie)
- Dier heeft minder pijn
- Dier heeft minder darmmotiliteit
Wat is de nadeel van xylazine?
Wat zijn de voor-en nadelen van detomidine?
- Voordeel: kan als zalf gebruikt worden waardoor minder invasief
- Nadeel: in combinatie met suldamiden/trimethoprim (AB) want geeft kans tot cardiale arythmie (ze versterken elkaars nevenwerkingen)
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden