Therapie-evaluatieonderzoek - Vormen van therapie-evaluatieonderzoek - Gecontroleerd therapie-evaluatieonderzoek

Question

Hoe kan men op gecontroleerde wijze de effecten van psychotherapie bepalen?

Answer 1

via een 'single-subject'-design
via een gerandomiseerde klinische trial

Answer 2

Dit gaat uit van een 'baseline'-meting (een meting van de frequentie van het probleemgedrag onder natuurlijke omstandigheden bij aanvang van de therapie) waartegen de frequentie van datzelfde gedrag tijdens en na de therapie kan worden afgezet. De patient vormt op deze manier zijn eigen controleconditie.

Answer 3

Een A-B-A-design
Een 'multiple-baseline'-design

Answer 4

Deze methode brengt therapie-effecten in kaart door aan te tonen dat het probleemgedrag systematisch verandert door het toedienen en het stoppen van de behandeling.

A = baseline-fase: de freqentie van het probleemgedrag wordt gemeten voorafgaand aan de behandeling

B = behandelfase: de frequentie van het gedrag tijdens die fase

A = de fase dat de behandeling weer wordt stopgezet

Alleen wanneer het probleemgedrag tijdens de tweede A-fase weer terugvalt naar het niveau van de baseline-fase kan worden geconcludeerd dat een eventuele vermindering van klachten tijdens de B-fase toe te schrijven is aan de behandeling.

Answer 5

Het kan worden gebruikt om de effectiviteit van operante programma's te evalueren omdat hierbij doorgaans onmiddellijke en kortdurende interventie-effecten te zien zijn. Nadeel is de terugkeer naar de tweede baseline-fase: als een behandeling echt effectief lijkt, kan het moeilijk (of zelfs onesthetisch) zijn om die weer stop te zetten.

Answer 6

Het beperkt zich tot de behandelingsresultaten bij één enkele patient zodat onduidelijk blijft of de effecten ook optreden bij andere patienten.

Men kan dit ondervangen door de behandeling op een groep patienten toe te passen. Voorbeeld: de behandeling van patienten met chronische rugpijn. De behandeling werd bij elke patient op een ander tijdstip begonnen; uit de resultaten bleek dat verbeteringen pas optraden nadat de behandeling van start was gegaan.

Answer 7

Om vast te kunnen stellen of de effecten van een behandeling generaliseerbaar zijn en om uit te sluiten dat de positieve resultaten niet het gevolg zijn van spontaan herstel.

Answer 8

Dit is een evaluatieonderzoek waarbij patienten willekeurig toegewezen worden aan een behandelings- en een controleconditie. Voorafgaand en na afloop van de behandeling/wachtperiode worden metingen gedaan om het klachtenniveau in kaart te brengen. Als de behandeling inderdaad positieve effecten sorteert, dan zal er bij de patienten in de behandelingsconditie een duidelijke afname van de klachten waarneembaar zijn. Als het klachtenniveau van de patienten in de wachtperiode relatief stabiel blijft, kan geconcludeerd worden dat de geobserveerde afname van klachten bij de behandelde patienten toe te schrijven is aan de behandeling.

Answer 9

responsiviteit en empathie van de therapeut
verwachtingen en motivatie van de patient
kwaliteit van de therapeutische alliantie

Answer 10

Door bij therapie-evaluatieonderzoek gebruik te maken van een controlegroep die ook een (andere) behandeling ondergaat zoals een psychologische placebobehandeling of door te vergelijken met een andere behandeling waarvan de effectiviteit al is bewezen.