Indicatiestelling - Indicatiestelling: een besluitvormingsproces - Het interactieproces tijdens de indicatiestelling

• expertmodel
• vertegenwoordigersmodel
• consumenten- of informerend model
• overlegmodel

1. Expertmodel
2. Vertegenwoordigersmodel
3. Consumentenmodel (informerend model)
4. Overlegmodel

• voor een specifiek probleem is ook effectief één enkele goede behandeling voorhanden
• de behandelaar past deze kennis en informatie over psychotherapie consistent toe bij de toewijzing van een client aan een behandeling

• Hulpverlener geeft alleen nodige informatie
  
• Verwachtingen/ ideen van de client komen nauwelijks/niet aan bod
  
• Clinicus besluit en deelt besissing mee, behandeling wordt opgedrongen/opgelegd.
  
• Beslissing vanuit theoretische scholing clinicus.
  
• Voor een specifiek probleem is maar één goede behandeling voor handen.
  

• de clinicus wordt verondersteld kennis te hebben van de verschillende behandelingen, inclusief hun effectiviteit en risico's
• de clinicus kan de client een oordeel geven over de mate waarin de verschillende behandelingen aansluiten bij diens levensstijl, voorkeuren en verwachtingen.

• De clinicus geeft informatie en verschillende behandelmogelijkheden.
  
• Clinicus evalueert opties en kiest, maar vanuit oogpunt client.
  
• Hij heeft wel oor naar het verhaal van de cliënt
  
• Bruikbaar in situaties waarin de cliënt zelf niet kan mee kiezen (psychose o.i.d.).
  

In situaties waarin de client zijn mening zelf niet meer kan geven of zelf niet kan deelnemen aan het besluitvormingsproces, zoals bij een acute psychose.

• Verwachtingen/standpunten van de client worden bevraagd,
  
• De indicatiesteller stelt zich als expert op, zet persoonlijke voorkeuren opzij heeft oog voor verschillende alternatieven.
  
• De uiteindelijke beslissing komt door middel van overleg tot stand
  
• De cliënt kan hier zelf een keuze uit maken.
  
• De kans is wel dat een cliënt een keuze maakt die niet goed past bij hem.
  

• Combinatie van voordelen expermodel/consumentenmodel. 
  
• De hulpverlener luistert en stelt vragen aan de cliënt.
  
• Hij geeft ook informatie aan de cliënt over de verschillende behandelmogelijkheden.
  
• Tot standkoming keuze d.m.v. overleggen.
  
• De cliënt en hulpverlener moeten betrokken zijn.
  
• Informatieuitwisseling gaat beide kanten op.
  
• Het doel is om een consensus te bereiken.
  

• de betrokkenheid van tenminste twee partijen (clinicus en client)
• deelname van beide partijen aan het besluitvormingsproces
• informatie-uitwisseling in twee richtingen op het gebied van alternatieve interventies
• trachten tot consensus te komen

1. Hoe verloopt de informatie-uitwisseling (type, hoeveelheid, richting)
2. Hoe verloopt het besluitvormingsproces (andere betrokkenen)
3. Wie neemt de uiteindelijke beslissing

Indicatie moet zijn gebaseerd op een biopsychosociaal model, waarbij de client met zijn waarden en voorkeuren centraal staat. D.m.v. een vertaling van wetenschappelijke kennis kunnen client en clinicus tot een optimale beslissing komen. Overleg met de client is van cruciaal belang; voor- en nadelen van elke optie moeten samen overwogen worden. Er wordt aanbevolen te kiezen voor die optie waar de client zich het meest in kan vinden.

Aan de hand van drie dimensies:

• hoe verloopt de informatie-uitwisseling?
• hoe verloopt het besluitvormingsproces?
• wie neemt de uiteindelijke beslissing?

Dit is afhankelijk van zowel de problematiek als de persoon. In specifieke situaties móet men wel op een meer dirigerende indicatiestelling overgaan, bijv. het 'afdwingen' van een opname wanneer de client een gevaar voor zichzelf of anderen vormt. Men mag er ook niet zonder meer van uitgaan dat een client zelf wil beslissen; vaak verkiest men dat de indicatiesteller dit doet omdat die per slot van rekening de expert is.