Interpersoonlijke therapie - Praktijk - Fase II Behandeling

Dit is de behandelfase (sessie 4-10). De gekozen focus wordt besproken aan de hand van concrete ervaringen die de patient gedurende de week heeft opgedaan.

• Vastgelopen rouwproces op gang brengen --> reconstrueren relatie met overledenen, proces doorspreken, voorlichting geven over normale rouwproces
• Zinvolle invulling van het leven of vervanging voor verloren relatie vinden --> contacten en activiteiten op andere manier weer oppakken
  

• Het proces van rouw moet weer voortgezet worden
  
• De relatie met het verlorene en het afscheid worden onderzocht.
  
• Uitleg over normale rouw wordt gegeven
  
• En een vervanging/invulling van leven moet ontdekt worden (Toekomst perspectief: zaken die waardevol waren maar niet meer mogelijk lijken. Hoe dat weer aangepakt kan worden en welke hulp in de omgeving voorhanden is. Ook moet worden gekeken naar activiteiten en contacten die niet mogelijk waren toen de overledene nog leefde.)
  

• Door de relatie met de overledene zorgvuldig te reconstrueren. De tijd voor het overlijden, de aankondiging van de dood, het sterven en de tijd daarna worden vervolgens stap voor stap besproken. De therapeut heeft hierbij een steunende rol maar vraagt door naar concrete ervaringen.
• Voorlichting geven over het normale verloop van rouw en worden afgeweerde emoties voorzichtig maar doortastend besproken. Dit is alleen mogelijk binnen een goede werkrelatie.
  

• Conflict in onderhandelingsfase brengen zodat het opgelost kan worden --> verwachtingen helder krijgen en inbrengen in onderhandelingsfase
• Nagaan of oplossing leidt tot stemmingsverbetering  
  

• Communicatieanalyse
• Rollenspel om nieuw gedrag te oefenen

Er wordt gekeken naar zaken die waardevol waren maar niet meer mogelijk lijken. Dan zal praktisch worden gekeken hoe dat weer aangepakt kan worden en welke hulp in de omgeving voorhanden is. Ook moet worden gekeken naar activiteiten en contacten die niet mogelijk waren toen de overledene nog leefde.

1. Onderhandelings- of escalatiefase (beide partijen gebruiken steeds meer energie om conflict op  te lossen)
2. Crisis
3. Oplossing voor het conflict

Er is verschil tussen wat de patient verwacht van een belangrijke ander en wat hij uiteindelijk van die persoon ontvangt. De term 'conflict' wordt bij voorkeur niet binnen de zittingen gebruikt omdat de patient strijd niet zal herkennen.

Allereerst moet vastgesteld worden met welke persoon de patient precies een conflict heeft. Ook moet worden vastgesteld in welke fase het conflict zich bevindt:

• onderhandelings- of escalatiefase: beide partijen gebruiken steeds meer energie om het conflict op te lossen
• crisis: er wordt een oplossing gevonden
• impasse: het conflict woekert ondergronds door en laait telkens weer op bij (kleine) incidenten

• het conflict in de onderhandelingsfase brengen zodat het kan worden opgelost
• nagaan of deze oplossing leidt tot stemmingsverbetering.

• Nagaan welke belangrijke (goede en slechte) relaties er in het verleden bestonden  
  
• Exploreren moeilijkheden en positieve kanten van die relaties
• Gevoelens rondom huidige relaties bepreken

De therapeut gaat met de patient na wat deze verwacht en wenst in de relatie, zo nodig worden deze verwachtingen bijgesteld. Vervolgens wordt getracht om het conflict in de onderhandelingsfase te brengen; hierbij zal de affectieve lading eerst vergroot moeten worden. Zo nodig kan een communicatieanalyse worden toegepast om concreet inzicht te verkrijgen over de stijl van communiceren van beide partijen. Hierna gaat de therapeut na of de onderhandelingen bijdragen tot vermindering van symptomen, zo nodig worden andere methoden van communicatie gezocht en uitgeprobeerd (bijv. rollenspel).

Helder krijgen wat verloren is gegaan, eventuele gevoelens van rouw moeten adequaat geuit worden:

• afscheid nemen van de oude rol
• rouw om het verlies van de oude rol
• leren van nieuwe vaardigheden die nodig zijn in de nieuwe rol
• nieuwe contacten maken en steun verwerven in de nieuwe rol
• positieve aspecten van de nieuwe rol leren zien en waarderen.

Vaak wordt te snel over verliezen heengestapt om de nieuwe situatie te bespreken. Dit gebeurt ook vaak door de patient en diens omgeving omdat de rolverandering vaak een schijnbaar positieve verandering is. Het is dan moeilijk in te zien waarom iemand daar depressief van kan worden (bijv. depressieve gevoelens na pensionering omdat blijkt dat hierdoor een 'gebrek aan verhaal' ontstaat).

Als de patient moeite heeft met het starten of onderhouden van betekenisvolle relaties. Het betreft meestal sociaal geisoleerde mensen die slechts één of twee belangrijke relaties hebben in hun leven.

• Escalatie/onderhandelingsfase: beiden partijen gebruiken steeds meer energie om het conflict op te lossen
• Crisis: oplossing voor het conflict wordt in de meeste gevallen gevonden
• Impasse: vaak bij depressiepatiënten. Hierbij is het conflict niet tot een oplossing gekomen, maar woekert ondergronds door om vervolgens telkens bij (kleine) incidenten weer op te laaien
• Resolutie

• nagaan welke belangrijke relaties er in het verleden bestonden (goede en slechte)
• de moeilijkheden en positieve kanten hiervan exploreren
• de gevoelens rondom huidige relaties (inclusief die met de therapeut), zowel positieve als negatieve, bespreken.

Op het vergroten of kwalitatief verbeteren van het sociale netwerk door te trachten de interpersoonlijke vaardigheden van de patient te vergroten.

Alleen als men niet voor één van de andere drie focussen kan kiezen. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de resultaten bij de behandeling van deze focus significant minder zijn in vergelijking met de andere.