Eetstoornissen - Behandelingsvormen - Cognitieve gedragstherapie

• Dieetmanagement
• Exposuretechnieken
• Andere cognitieve interventies (socratische dialoog, gedragsexperimenten)

Het belang van lichaamsvormen en -gewicht wordt overgewaardeerd voor de gevoelens van eigenwaarde. Men denkt pas iets waard te zijn als het gewicht laag is en het eetgedrag helemaal onder controle is. Men evalueert zichzelf voortdurend.

• Abnormale eetgedrag
• Overmatige zorgen over het lichaam en gewicht, gerelateerd aan de lage zelfwaardering
• Boulimia en eetstoornissen NAO: circa 20 sessies van 50 minuten
• Anorexia: circa 50 sessies van 50 minuten
• Zelfhulpvarianten

Enerzijds op het abnormale eetgedrag (lijnen en overeten) en anderzijds op de overmatige zorgen over het lichaam en gewicht, gerelateerd aan de lage zelfwaardering.

1e fase: verbetering eetpatroon m.b.v. psycho-educatie

2e fase: gedragstherapeutische interventies worden aangevuld met cognitieve interventies en het trainen van probleemoplossende vaardigheden

3e fase: terugvalpreventie

1. 8 wekelijkse sessies waarin gewerkt wordt aan de verbetering van het eetpatroon en waar psycho-educatie plaatsvindt
2. 8 wekelijkse sessies waarin de gedragstherapeutische interventies aangevuld worden met cognitieve interventies en probleemoplossende vaardigheden getraind worden.
3. 3 sessies verspreid over 6 weken met terugvalpreventie.

Het herstellen van het eetgedrag zodat er uiteindelijk regelmatig en voldoende gegeten wordt. Hierbij wordt gebruik gemaakt van 'self-monitoring' m.b.v. eetdagboeken waardoor inzicht in de eetgewoonten en de omstandigheden waaronder problemen zich voordoen, ontstaat.

1. het leren om op regelmatige tijden te eten, waarbij de hoeveelheid niet uitmaakt
2. aandacht voor de hoeveelheid eten en het vermijden van bepaalde voedingsmiddelen
3. systematisch introduceren van 'verboden' voedsel totdat de angst hiervoor weg is

• Blootstelling aan het eten van voedingsmiddelen die angst oproepen
• Cue exposure (zien, ruiken, proeven) bij patiënten met eetbuien en zonder overgewicht
• Exposure aan angstige situaties rondom het eigen lichaamsbeeld

Om aan te tonen dat een verandering in het eetpatroon in vrijwel alle gevallen niet tot noemenswaardige veranderingen in gewicht leiden. Wanneer dit proefondervindelijk wordt vastgesteld, zal de angst om te eten reduceren.

• Socratische dialoog
• Gedragsexperimenten

• Toegepast bij boulimia en anorexia
  
• Blootstelling aan eten dat angst oproept.
  
• Cue exposure is alleen bedoeld voor patienten met eetbuien zonder ondergewicht.
  
• Blootstellen aan stimuli die eetbui voorspellen. Zien, ruiken, proeven van eetbuienvoedsel.
  
• Responsepreventie
  
• Ook ingezet bij lichaamsbeeld. Blootstelling aan eigen spiegelbeeld en bestuderen van eigen lichaam.
  
• Hier wordt een hierarchie van gevreesde situaties opgesteld en gradueel exposure toegepast.
  
• Risico:Expliciete aandacht kan ook tot grotere ontevredenheid over het eigen lichaam leiden
  

• het blootstellen aan het eten van voedingsmiddelen die angst oproepen
• cue exposure: alleen bij eetbuien. De patient wordt blootgesteld aan 'cues' die een eetbui voorspellen. Langdurige blootstelling met responspreventie wekt in eerste instantie een enorme drang om te eten op. Dit dooft langzamerhand uit. Herhaalde blootstelling heeft een aanzienlijke reductie van de eetbuifrequentie tot gevolg.
• exposure aan angstige situaties rondom het eigen lichaamsbeeld: het eigen lichaam tonen in bepaalde kleding of bepaalde situaties.

Meisjes met eetstoornissen die naar hun eigen lichaam kijken, blijken vooral hun onaantrekkelijke lichaamsdelen te bestuderen en daar flink somber van te worden. Expliciete aandacht kan ook tot grotere ontevredenheid over het eigen lichaam leiden.

De patient maakt van een bepaalde gedachte een hypothese (bijv. 'ik ben te dik') waarop de argumenten die hier vóór en tegen pleiten m.b.v. cognitieve technieken geinventariseerd kunnen worden. Bijv. onderzoeken wanneer er sprake is van gezond gewicht, hebben vrouwen met een normaal gewicht ook een blubberbuikje. Aan de hand van dergelijke criteria kan de hypothese worden aangenomen of verworpen.

• Disfunctionele schema’s aangepakt
  
• Automatische gedachten worden aangepakt mbv cognitiedagboek