Gedragstherapie - Gedragstherapie in de praktijk - De therapeutische relatie

12 belangrijke vragen over Gedragstherapie - Gedragstherapie in de praktijk - De therapeutische relatie

Waarom is er kritiek op het belang van de relatie in de gedragstherapie?

Ondank het feit dat het belangrijk is, vinden gedragstherapeuten dat de relatie de behandeling moet dienen en het is dus niet in alle situaties even nodig om empathie en zorg te tonen.

Wat is van belang in de relatie tussen therapeut en patient?

Vaak stelt men deze als afstandelijk en enigszins autoritair voor. In de praktijk zijn de begrippen 'empathie' en 'warmte' echter van toepassing. Een verschil met andere therapievormen is dat deze begrippen worden opgevat als situationele voorwaarden voor het op gang brengen van een leerproces. Belangrijk is dat bij het bepalen van de gewenste relatiestijl de therapeut ook het functioneren van de patient in de therapiesituatie betrekt.

Waarin onderscheid de gedragstherapie zich in therapeutische relatie met andere therapievormen?

Bij de gedragstherapie is er wel sprake van begrippen zoals warmte en empathie, maar er wordt gesteld dat deze louter faciliterend voor het therapeutische proces is. Het zijn situationele voorwaarden voor het op gang brengen van een leerproces. Dus niet voor elke patiënt is evenveel warmte, empathie, structurering, steun etc. nodig.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe verhouden empathie en warmte zich tot gedragstherapie?

Worden opgevat als situationele voorwaarden voor het op gang brengen van een leerproces. Niet voor iedere patiënt is evenveel warmte, empathie, structurering, steun nodig. De diagnose, functionele analyse en het functioneren van de patiënt in de therapie kunnen informatie leveren m.b.t. de gewenste relatiestijl.

Wat is de interpretatie van weerstand in de gedragstherapie?

De therapeut probeert na te gaan wat de factoren zijn die dit gedrag uitlokken. Aan de hand van de observaties zal de therapeut eventueel doorvragen en trachten om een functionele analyse van het gedrag te maken. De patient kan zich tegen het behandeldoel verzetten, liever een ander probleem eerst aanpakken of er kan sprake zijn van veronderstelde negatieven gevolgen van de therapie.

Hoe wordt met weerstand omgegaan bij gedragstherapie?

Achterhalen factoren die het gedrag (weerstand) uitlokken:
  • situationele factoren
  • factoren die met de patiënt of therapeut te maken hebben
  • factoren die met de interactie tussen patiënt en therapeut te maken hebben


O.b.v. observatie en doorvragen maakt de therapeut een functionele analyse van het gedrag.

Welke algemene kenmerken karakteriseren de therapeutische relatie in de gedragstherapie?

  • de patient wordt als mondig beschouwd en leert mee te denken over factoren waardoor het probleem is ontstaan en in stand wordt gehouden en over strategieen om het gedrag te veranderen;
  • de patient heeft zelf vaak in het verleden al pogingen ondernomen om het probleemgedrag te veranderen. De therapeut dient dit bij de doelstelling van de behandeling mee te laten wegen.
  • tijdens de therapie wordt een belangrijk deel van de tijd besteed aan niet-technische aspecten, bijv. verhogen van de motivatie, uitleg of voorbereiding op opdrachten.

Wat is de belangrijkste dimensie bij de eerste sessies van gedragstherapie (die van cruciaal belang zijn voor het verdere verloop van de therapie)?

De belangrijkste dimensie is ondersteuning. Een verzamelterm voor uiteenlopende therapeutische interventies, zoals het geven van positieve feedback, van vertrouwen en aanmoediging, en positieve heretikettering.

Hoe wordt omgegaan met verzet tegen behandeldoel?

Therapeut onderzoekt samen met patiënt wat de reden hiervan is:
  • Patiënt wil een ander probleem eerst aanpakken. Actie = voor- en nadelen van de verschillende behandeldoelen bespreken
  • Therapeutische stijl is afhankelijk van persoonlijkheidstrekken (afhankelijke patiënt met fobie --> telefonisch informeren of huiswerkopdrachten lukken, narcistische patiënt --> juist niet omdat overdreven vraag om aandacht dan bekrachtigd wordt).

Hoe is de houding van de therapeut in de gedragstherapie?

  • Gedragstherapeuten hebben de reputatie afstandelijk te zijn. Maar dit is niet waar.
  • Er wordt langzaam aan opbouw van relatiegewerkt.
  • Empathie en warmtebelangrijk, de voorwaarden om het leerproces te beginnen, niet alleen te faciliteren. Niet iedereen heeft evenveel warmte etc. nodig om te beginnen.
  • De diagnose geeft inzicht in welke relatiestijl gewenst is.
  • Belangrijkste in de eerste sessies: ondersteuning(positieve feedback, vertrouwen, aanmoedigen)
  • Stijl van de therapie is afhankelijk van de persoonlijkheid van de cliënt.

Hoe wordt er in gedragstherapie met weerstand omgegaan?

  • Weerstand bij de cliënt wordt geanalyseerd
  • Er wordt gekeken wat de oorzaak van het gedrag is. (situatiatie, met de theraeut of zelf of interactie tussen deze)
  • Soms gaat het niet eens om weerstand, maar lijkt het erop
  • De achterliggende reden moet onderzocht worden.
  • Soms vanuit verzet: klopt de macroanalyse of wil de cliënt eerst iets anders doorwerken en de prioriteiten aanpassen?

Welke algemene kenmerken karakteriseren de therapeutische relatie?

  • De patiënt wordt als mondig beschouwd
  • De doelstelling voor de behandeling wordt in overleg met de patiënt bepaald.
  • De therapeut besteed tijdens de behandeling veel tijd aan het uitleggen van niet technische aspecten.(motivatie, huiswerkopdrachten, etc.)

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo