Verslavingen - Diagnostiek - Aandachtspunten bij de diagnostiek van verslavingen

13 belangrijke vragen over Verslavingen - Diagnostiek - Aandachtspunten bij de diagnostiek van verslavingen

Welke aandachtspunten zijn er bij de diagnostiek van verslavingen?

Het is belangrijk om een indruk te krijgen van:

  • de aard en ernst van de afhankelijkheid
  • de mate waarin de gebruiker gemotiveerd is zijn gebruiksgewoonte te veranderen
  • de aanwezigheid van comorbide stoornissen

Wat zijn aandachtspunten bij de diagnostiek van verslavingen?

  • De aard/ ernst van de afhankelijkheid
  • De stadia van motivatie
  • Comorbiditeit

Wat is lichamelijke afhankelijkheid?

Als het lichaam zich aanpast aan de regelmatige toediening van psychoactieve stoffen. Er moet steeds meer worden gebruikt om hetzelfde effect te bereiken (tolerantie). na het staken van het gebruik treden onthoudingsverschijnselen op (bijv. spanning, onrust, ziek gevoel), die op korte termijn alleen op te heffen zijn met opnieuw gebruik van hetzelfde middel. Als reactie op onthoudingsverschijnselen treedt craving op (trek).
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke stadia van motivatie zijn er en waarom is het belangrijk vooraf te weten in welk stadium iemand zit alvorens over te gaan tot behandeling?

Prochaska’s stadia van verandering:
  1. Voorstadia: wel problemen, niet denken aan verandering/ziet geen verband met het gebruik. (precontemplatie) Spiegel voorhouden
  2. Overwegen van verandering (contemplatie) stimuleren veranderingsbeslissing
  3. Beslissen & voorbereiden: hoe en wanneer vranderen SMART
  4. Uitvoeren (actieve verandering) Eventueel mbv professional (praktische adviezen)
  5. Stadium van volhouden (consolidatie) signaleren risicosituaties, ontwikkelen alternatief gedrag
  6. Terugval stadium






Het is belangrijk om te weten in welke fase iemand zit zodat de interventie hierop afgestemd kan worden.

Waarom is het van belang een indruk te hebben van de motivatie van de gebruiker om te veranderen?

De motivatie bepaalt de keuze voor een bepaalde interventie.

Wat houdt de cirkel van verandering in?

Proces dat zich voordoet bij het ontwikkelen van de motivatie voor verandering in gebruiksgewoonten bestaat uit zes stadia:
  1. Voorstadium / voorbeschouwing (er wordt niet gedacht aan verandering in de komende periode = precontemplatie)
  2. Stadium van overwegen en overpeinzen van verandering (contemplatie)
  3. Stadium van beslissen en voorbereiden
  4. Stadium van uitvoeren (actieve verandering)
  5. Stadium van volhouden (consolidatie)
  6. Stadium van terugvallen

Welke stadia omvat het proces dat zich voordoet bij het ontwikkelen van de motivatie voor verandering in gebruiksgewoonten (cirkel van verandering)?

  1. voorstadium (precontemplatiefase): de gebruiker ervaart problemen maar is zich niet bewust van de relatie met middelengebruik;
  2. overwegen (contemplatie): de gebruiker denkt na over veranderen maar aarzelt nog;
  3. beslissen en voorbereiden
  4. uitvoeren (actieve verandering): stoppen of minderen, al dan niet met professionele hulp;
  5. volhouden (consolidatie);
  6. terugvallen: bij verslavingen lukt het zelden definitief te veranderen na slechts één keer de stadia te doorlopen

Welke hulpverlening is nodig in de verschillende stadia?

  1. Voorstadium: wakker schudden, aanmoedigen om na te denken over eigen situatie, spiegel voorhouden, informatie verstrekken over conditie, consequenties huidig gedrag en mogelijke problemen in de toekomst.
  2. Overwegen: praten over veranderen, balans op maken, argumenten voor verandering aandragen, inventariseren van consequenties van verandering (aangenaam en onaangenaam)
  3. Beslissen en voorbereiden: praten over het hoe en wanneer van veranderen
  4. Uitvoeren: helpen bij uitvoeren van voornemen d.m.v. praktische adviezen
  5. Volhouden: terugvalpreventie (herkennen en ontkrachten van risicosituaties ene ontwikkelen van alternatief gedrag)

Welk instrument kan worden gebruikt om te bepalen in welk stadium de gebruiker zich bevindt?

Readiness to Change Questionnaire

Hoe wordt comorbiditeit behandeld?

Bijvoorbeeld behandeling in instelling met dubbele diagnose-afdelingen. Over het algemeen moet eerst het middelengebruik gestaakt worden om een goed beeld te krijgen van de overige problematiek.

Wanneer is er sprake van lichamelijke afhankelijkheid?

Het lichaam past zich aan de regelmatige toediening van een stof aan; er moet steeds meer worden gebruikt om hetzelfde effect te bereiken (tolerantie). Na het staken van regelmatig gebruik treden onthoudingsverschijnselen op (ziek zijn, spanning, onrust).

Wanneer is er sprake van psychische afhankelijkheid?

Als het gebruik een belangrijke psychologische betekenis voor de persoon krijgt. Dit kan bestaan uit positieve ervaringen (welbehagen, genot, plezier, concentratie) of uit het opheffen van negatieve ervaringen (onlust, pijn, angst, verdriet). Betekenis kan ook verleend worden aan het gebruiksgedrag zelf, bijv. wanneer gebruiken een symbolisch karakter heeft (stoer doen, verzet, erbij horen).

Wat is de belangrijkste betekenis van het stadiummodel voor de hulpverlening? (wat kan de hulpverlener doen in de verschillende stadia?)

De belangrijkste betekenis van het stadiummodel voor de hulpverlening is dat verschillende vormen van hulp in de diverse stadia geboden zijn.
  • Voorstadium: hulpverlener moet de gebruiker wakker schudden (spiegel voorhouden). Daarnaast informatie geven over de conditie en de consequenties
  • Overwegen: hulpverlener helpt de balans op te maken, argumenten aandragen en aangename en onaangename consequenties inventariseren
  • Beslissen en voorbereiden: praten over hoe en wanneer te veranderen
  • Actiestadium: hulpverlener helpt de gebruiker bij het uitvoeren van zijn voornemen. Praktische adviezen
  • Terugvalstadium: herkennen en ontkrachten van risicosituaties en het ontwikkelen en paraat hebben van alternatief gedrag

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo