De obsessief-compulsief stoornis - Ontstaan en voortbestaan van dwangstoornissen

Question

Hoe verklaart de psychoanalyse op ob-com?

Answer 1

Volgens psychoanalytische inzichten is neurotische angst een teken dat de afweer van onaanvaardbare agressieve of seksuele impulsen faalt. Als de afweermechanismen naar behoren functioneren, worden de onaanvaardbare impulsen of wensen buiten het bewustzijn gehouden. Wanneer de afweer dreigt te falen, ervaart de persoon angst.Ook niet-manifeste(merkbaar) seksuele en agressieve obsessies laten zich psychoanalytisch analyseren, zoals blasfemische obsessies, welke een verzet tegen autoriteit symboliseren. De preoccupatie met vuil en besmetting wijst volgens psychoanalytici op een anaal-seksuele fixatie. Hieruit blijkt dat obsessies niet noodzakelijk de ‘echte’ impuls of wens reflecteren.

Answer 2

Leertheorie

Het ontstaan en voortbestaan van dwangstoornissen is getracht te verklaren ahv het tweefactorenmodel. Volgens dit model ontstaan dwangstoornissen door klassieke conditionering en blijven zij voortbestaan door operante conditionering.

Answer 3

Het voortbestaan van dwanghandelingen

De uivoering van de rituelen leidt tot een plezierige opluchting ( = belonend) en de wet van effect (gedag dat plezierige gevolgen heeft, wordt bestendigd) is ervoor verantwoordelijk dat de patiënt het gedrag in de toekomst zal herhalen. Dus operante conditionering heeft invloed op het voortbestaan.

Answer 4

Cognitieve theorieën:

De inhoud van obsessieve invallen maakt een wat bizarre, abnornmale indruk. Rachman en De Silva stelden vast dat ong 85% van de door hen onderzochte ‘normale’ mensen, die geen last hadden van dwangproblemen, wel eens onaangename gedachten, beelden of impulsen heeft. Interessant was dat de inhoud van de onaangename invallen van patiënten en ‘normalen’ niet verschilde. Waar patiënten en ‘normalen’ wel in verschilden, was de frequentie waarmee de gedachten optraden: dwangpatiënten hadden er vaak last van, ‘normalen’ zelden.

Answer 5

Patiënten vertellen dat ze na het controleren hun geheugen niet vertrouwen. Er zijn bij hen echter geen geheugenafwijkingen gevonden die het herhaalde controleren zouden kunnen verklaren. Van den Hout en Kindt opperen de volgende verklaring: Het vertrouwen dat mensen hebben in hun herinneringen hangt af van hoe levendig en gedetailleerd die herinneringen zijn. De levendigheid en mate van detail nemen af naarmate iemand een gebeurtenis vaker heeft meegemaakt.

Answer 6

afweer van agressieve of seksuele impulsen faalt, waardoor de persoon angst ervaart. De dwanggedachten zijn ook inderdaad vaak agressief of seksueel van aard.

Blasfemisch --> tegen autoriteit
Vuil/besmetting --> vervorming van anaal-seksuele wensen

De psychoanalytische theorie valt moeilijk te toetsen en pogingen daartoe werden zelden ondernomen. Een v/d uitzonderingen is het onderzoek naar de hypothese dat er een verband bestaat tussen zindelijkheidstraining en dwangneurotische klachten. In dat onderzoek zijn echter geen aanwijzingen gevonden voor een samenhang tussen die twee. De psychoanalytische visie op de obs-comp stoornis is inmiddels vooral om wetenschapshistorische redenen interessant.