Cliëntgerichte behandeling van psychopathologie - Geschiedenis van de cliëntgerichte benadering

29 belangrijke vragen over Cliëntgerichte behandeling van psychopathologie - Geschiedenis van de cliëntgerichte benadering

Wat zijn de belangrijkste overeenkomsten tussen de klassieke psychoanalyse en de behavioristische aanpak?

1. Weinig plaats voor menselijke keuzevrijheid.
2. Zowel overdracht als exposure procedureel en mechanisch.
3. Nadruk op verticale relatie met therapeut als expert.

Wat voor een kritiek had Rogers op de twee hoofdstromingen in de psychotherapie eind jaren 50?

Beide benaderingen waren volgens Rogers te objectiverend, reductionistisch en deterministisch. Beide benadering laten maar weinig plaats voor menselijke vrijheid en zelfbeschikking waarin de therapeut als expert fungeert en de patient een leek is.

Hij verweerde zich tegen het medische model binnen in de psychotherapie die het psychisch lijden van mensen reduceert tot afgebakende ziekten en stoornissen (net als de DSM nog steeds doet)

Welke bezwaren lagen ten grondslag aan Rogers zijn drijfveer voor het ontwikkelen van de cliëntgerichte benadering?

1. De objectiverende en determinerende mensvisies binnen de psychoanalyse en het behaviorisme.
2. Onvrede het medische model binnen de psychotherapie, de afbakening van menselijk lijden in stoornissen zoals in DSM 5.

Rogers stond voor een zo horizontaal mogelijke benadering, gebaseerd op emotionele nabijheid en ruimte voor spontaniteit.   
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Vanuit welke stroming is de cognitieve gedragstherapie ontstaan

  • Het orthodox behaviorisme
  • de mens is de gevangene van zijn conditioneringsgeschiedenis

Wat houdt de psychoanalytische stroming in

  • De drifttheorie en de ontwikkelingspsychologie is van Freud
  • hij ging er vanuit dat mensen de gevangene zijn van hun driften

Waarom nam de clientgerichte therapie vanaf de jaren 80 af

  • Binnen de GGZ werd alles meer gestroomlijnd: waardoor modules, protocollen en handleiding meer toe namen
  • de subjectiviteit van de therapeut werd zoveel mogelijk uitgebannen

Wat is de kern van de twee hoofdstromingen die eerst ontstonden in de psychotherapie?

De psychoanalytische benadering focuste zich op de innerlijke strijd die de patient voert met zijn innerlijke driften en de angst voor de gevolgen van de driftontlading.

De orthodoxe gedragstherapeut had een symptoom en pragmatische aanpak en werd er niet zozeer gekeken naar de innerlijke wereld van de patient. Met kortdurende behandelingen werd geprobeerd om irreeele angsten te deconditioneren.

Wat is de rol van de therapeut volgens het neoliberale ideaal?

De therapeut voert evidence-based methoden en technieken uit, zelf is hij inwisselbaar.

Welke ontwikkeling zorgde voor een terugloop van de cliëntgerichte behandeling rond de jaren 80?

Onder invloed van het Angelo-Amerikaanse neoliberale denken ontstond grote behoefte aan stroomleiding, waardoor modules, protocollen en handleidingen de norm werden. Inhoud en kwaliteit van verleende zorg diende vooraf te worden vastgelegd. De CGT sloot hierbij het beste aan.

Hoe is de mensvisie van psychoanalyse en van behaviorisme (gedragstherapeutische visie)?

Psychoanalyse: mens is gevangen in zijn driften

Behaviorisme: mens is gevangen in zijn conditioneringsgeschiedenis

Nadat onder invloed van het Anglo-Amerikaanse neoliberale denken de clientgerichtetherapie aan populariteit verloor vanwege stroomlijning, behandeltrajecten en het zoveel mogelijk uitbannen van de subjectiviteit van de therapeut, krijgt men toch steeds meer belangstelling voor deze benadering.Wat zijn hiervoor belangrijke redenen en oorzaken?

  • Mensen (hulpverleners en patienten) zijn niet blij met het huidige technocratische systeem van de hulpverlening
  • Er is steeds meer kritiek op de classificerende diagnostiek van de DSM-5. Die de psychopathologie opknipt in verschillende ziektebeelden
  • men wil weer meer transdiagnostisch gaan benaderen
  • meer inspraak van de client
  • klinisch redeneren weer terugbrengen   
  • groeiende kritiek op het privilegieren van de gerandomiseerde vergelijkende effectstudies die als gouden standaard worden gebruikt voor het vaststellen van de beste therapeutische interventies

Om welke 3 redenen neemt de belangstelling voor de cliëntgerichte benadering weer toe?

  1. Onbehagen over de technocratische benadering van hulpverlening (bij patiënten en therapeuten)
  2. Kritiek op de classificerende diagnostiek volgens de DSM-5. Behoefte aan meer transdiagnostisch werken, shared decision making en meer klinisch redeneren
  3. Kritiek op randomised controlled trials als onderzoeksstrategie.

De laatste tijd is de cliëntgerichte behandeling weer in trek. Welke 3 redenen zijn hiervoor aan te wijzen?

1. Toenemende onvrede onder cliënten en therapeuten over de technocratische benadering van hulpverlening.
2. Aanzwellende kritiek op DSM 5 diagnostiek waarbij psychopathologie opgeknipt en arbitrair wordt behandeld.
3. Kritiek op het privilegiëren van gerandomiseerde vergelijke effectstudies als gouden standaard voor beste benadering.

Hoe is de therapeutische aanpak van psychoanalyse (archelologische therapeutische intsteek)

Jarenlange, hoogfrequente behandelingen waarbij de therapeut de drifmatige verlangens en angst voor de gevolgen blootlegd.

Therapeut is klankbord of projectiescherm voor overdrachtanalyse van ouderintrojecten (geboden en verboden)

Wat houdt het taakparadigma van Greenberg in

  • Therapeutisch proces wordt gezien als een serie opeenvolgende taken
  • therapeutische taken werden afgestemd op specifieke patiëntkenmerken

Hoe gaat de taakanalyse als onderzoeksstrategie in zijn werk?

Therapeutisch proces wordt gezien als een serie opeenvolgende taken
Retrospectieve analyse van beeldmateriaal van afgeronde therapieën (bijv 3 succesvol vs 3 onsuccesvol)

Doel: inrichting van therapeutische taken afstemmen op specifieke patiëntkenmerken

Hoe is de therapeutische aanpak van behaviorisme

Symptoomgericht en pragmatisch. De binnenwereld werd ongemoeid gelaten.

Angst werd afgeleerd door deconditioneren

Wat zijn andere namen voor de clientgerichte therapie?

  • Persoonsgerichte therapie
  • ervaringsgerichte therapie
  • humanistisch-experientele psychotherapie
  • procesgerichte therapie

Wat is de meest succesvolle alternatieve onderzoeksstrategie van dit moment en hoe ziet deze eruit? (dwz alternatief voor gerandomiseerde effectstudies)

Het taakanalyse paradigma, waarbinnen het therapeutisch proces benadert wordt als een serie opeenvolgende taken die in een succesvol therapeutisch proces opvolgend worden doorlopen.

Denk hierbij aan de vertrouwensrelatie met anderen of de therapeut, onlustgevoelens over personen of therapeut effectief bespreken en vage gevoelens formuleren.  

Wat zijn andere namen voor de cliëntgerichte benadering?

  • Persoonsgerichte therapie
  • Ervaringsgerichte therapie
  • Procesgerichte therapie
  • Humanistisch-experiëntiële therapie (HEP)

Welke belangrijke en invloedrijke toevoeging aan de cliëntgerichte benadering is voortgekomen uit de taakanalyse?

De Emotion Focused Therapy (EFT).

Wat zijn de overeenkomsten tussen psychoanalyse en behaviorisme in mensvisie, overdrachtanalyse/blootstellingsprocedure en therapeutische relatie?

In mensvisie is er geen plek voor (keuze)vrijheid en zelfbeschikking.

Overdrachtanalyse en blootstellingprocedure is procedureel en mechanisch.

Therapeutische relatie: verticale relatie tussen therapeut als expert en patiënt als leek

Vanuit humanistische opvattingen over de menselijke tendens tot zelfverwerkelijking en persoonlijke groei stond hem een optimistischer en meer organisch mensbeeld voor ogen.

Hoe was Rogers therapeutische aanpak?

Horizontaal, er is een emotionele nabijheid (band) en spontaniteit en open probleem- en veranderagenda.

Door het Angelo-Amerikaanse neoliberale denken kreeg de cliëntgerichte therapie het vanaf de jaren 80 steeds moeilijker.

Waarom?

Stroomlijning werd de norm: modules, protocollen deden hun intrede wat inhoud dat inhoud en kwantiteit van te voren wordt vastgelegd.

De behandeltrajecten werden gekoppeld aan DSM-classificaties

In de neoliberale logica diende de subjectiviteit van de therapeut zo veel mogelijk uitgebannen.

Wat is het neoliberale ideaal?

De subjectiviteit van de therapeut is weg. Professional is een uitvoerder van therapie die bewezen effectief zijn.

Welke therapeutische hoofdstroom sluit het dichts bij het neoliberale ideaal?

Cognitieve gedragstherapie

Door de neoliberale raakte de cliëntgerichte gedachtengoed op de achtergrond, maar er ontstaat hernieuwde belangstelling.

Waarom?

  • Er is een toenemend onbehagen onder patiënten en therapeuten over de technocratische benadering.

  • Kritiek op DSM, de roep om meer transdiagnostisch benadering, patiënt meer inspraak te geven over de behandeling middels gedeelde besluitvorming
  • groeiend kritiek op gerandomiseerde vergelijkende effectstudies als gouden standaard. Hierdoor komt er meer ruimte voor andere onderzoekstrategieën

Er is een toenemend kritiek op priviligiëren van de gerandomiseerde vergelijkende effectstudies (gestandaardiseerde therapievormen) als gouden standaard.

Daardoor komt er meer ruimte voor alternatieve onderzoekstrategieën, zoals Taakanalyseparadigma van Greenberg.

Wat is dat?

Taakanalyse ziet therapeutisch proces als een serie opeenvolgende taken die opeenvolgend worden doorlopen.

Het gaat om 'onlustgevoelens' (boosheid of teleurstelling) leren bespreken of concretiseren.

Waarom wordt er bij taakanalyse gebruik gemaakt van beeldmateriaal van beperkt aantal afgeronde therapieën?

Om daar lering uit te trekken. Kijken op welke taken en in welke mate behandelde cliënten succesvol waren.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo