Startpagina / Samenvattingen / Krause's Food & the Nutrition Care Process / cholesterol-bloeddruk-risico

Medical Nutrition therapy for cardiovascular disease

80 belangrijke vragen over Medical Nutrition therapy for cardiovascular disease

Familiaire hypercholesterolemie wordt gekenmerkt door een vetprofiel waarbij sprake is van:

Hoog LDL cholesterol, gewoon triglyceriden niveau

Welke medicijnen worden voorgeschreven bij hoge bloeddruk?

thiazide diuretica (plastabletten)

Welk cholesterol is atherogeen

LDL cholesterol is atherogeen: slecht voor de aderen en risico op plaque
chylomicronen en resten van VDLD ook
(VLDL zelf NIET)

Welke ziektebeelden horen bij cardiovasculaire ziekten?

atherosclerose,
hoge bloeddruk,
vernauwing van de kransslagaderen (ischemische hartziekte)
perifere vaataandoeningen (meestal in benen, zoals etagebenen)
hartfalen

Plantesterolen en stanolen hebben een positief effect op het cholesterol niveau omdat zij..

de opname van cholesterol uit het eten verminderen

Een goede bron van oplosbare vezels is

groenten (groene bladgroenten)

Een alternatieve therapie bij hoge bloeddruk is het eten van

meidoornbossen (hawthorn berry)

Wat zijn de kenmerken van een onstabiele plaque?

de plaque heeft een dunne vezelkop, weinig gladde spiercellen, veel macrofagen en een groot vetdeel

Omega 3 vetzuren hebben een ... effect op het triglyceride niveau

verlagend

Het DASH dieet wordt aanbevolen bij ..

alle CVD aandoeningen

Verhoogde triglyceride niveau's worden geassocieerd met de consumptie van

eenvoudige koolhydraten

Cholesterolafzettingen op de ellebogen en pezen

Xanthoma

Welke soort vezel heeft geen effect op het serum cholesterol niveau?

niet-oplosbare vezels

Het meest zout in ons eten komt uit de bronnen:

bewerkte voeding en restaurant eten

MNT ter voorbereiding op een harttransplantatie bestaat uit:

gewichtsbeheersing
dieet en supplementen ter voorkoming van osteoporose
beheersen van triglyceridengehalte dmv dieet

Welke stof speelt een rol bij het beschermen van het endotheel van de vaatwanden?

Stikstof oxide (NO)
afname is dus een risicofactor voor het ontstaan van plaque

Hoe noem je een bloedvetprofiel dat risico geeft op atherosclerose?

Dyslipidemie

Welke onderdelen zijn belangrijk bij het meten van het lipidenprofiel?

lipoproteine
totaal cholesterol
triglyceriden

Wat is de rol van HDL?

Wordt in de lever aangemaakt om overbodig cholesterol op de vaatwanden op te halen terug naar de lever

Hoe is het cholesterol verdeeld in % tussen HDL, LDL en VLDL?

60-70% LDL
20-30%HDL
10-15% VLDL

Wat is een hoog trygliceride profiel?

tussen 150-200 grenshoog

> 200 mg/dl is hoog

Wanneer wordt iemand naar de diëtist verwezen ivm cardiovasculair risico?

na inschatting risico met of zonder HVZ, of met reumatoide artritis of met diabetes met meer dan 10% risico op sterfte door HVZ
bij een systolische bloeddruk > 140 mmHg of bij gebruik anti-hypertensia
of totaal cholesterol > 6,5 mol/l of gebruik statines
of bij een te hoog gewicht :(BMI > 25 en te hoge middelomtrek of comorbiditeit of MBI > 30 met of zonder comorbiditeit of een sterk oplopende middelomtrek
Bij diabetes

Wat is de doelstelling van de diëtische behandeling van HVZ?

verlaging kans op coronaire hartziekten door:

verlagen cholesterol < 2,5 mmol/l
systolische bloeddruk < 140 mmHg
Bij overgewicht reductie lichaamsgewicht 0,5-1 kg/week (5-15% per jaar)
verhogen inname groenten en fruit, volkorengraanproducten en omga 3 vetzuren

Wat zijn de kenmerken van een dieet bij HVZ?

totaal vet 20-40%
minimaal 450 mg omega 3 vetzuren per dag (0,45 gram) (geen visoliepreparaten)
Linolzuur 2%
Alfalinoleenzuur 1%
Verzadigd vet maximaal 10%
maximaal 300 mg cholesterol
200 gram groenten en 2 stuks fruit
beperking/vermijden geraffineerde koolhydraten
natrium maximaal 2400 mg/dag
voedingsvezels 30-40 gram/dag

Wat is een aandachtspunt in de behandeling bij hypertensie?

glycerrihinezuur beperken (zouthout: thee en drop)
bij kaliumbesparende diuretica in combinatie met ACE-remmers geen kaliumrijke mineralenmengsels (Jozo kaliumzout) gebruiken bij een serumkalium van > 5,5 mol / l
bij kaliumuitdrijvende diuretica aandacht voor voldoende Kalium in de voeding (fruit, groenten, aardappels)
leefstijladvies (bewegen!)
stoppen met roken
beperken van stress / behandeling van stress

Leidt een natriumbeperking altijd tot verlaging van de bloeddruk?

Ja, efect is groter bij mensen met hoge bloeddruk, ouderen, mensen met overgewicht en negroïde mensen

Wat zijn onvermoede bronnen van natrium?

medicijnen als antibiotica en vitaminen en mineralenpreparaten

Wat gebeurt er als een atheroma afbreekt?

dan ontstaat er een trombose, een bloedklonter

Hoe noem je een verhoogd cholesterol bij de geboorte?

familiaire hyperlipidemie

Wat is de oorzaak van familiaire hyperlipidemie?

defect in de LDL receptoren
defect gen dat betrokken is bij verwijderen triglyceriden uit het bloed
overproductie van apo b-1 (VLDL) in lever

Hoe herken je familiaire hyperlipidemie?

door xantomas ofwel vetophoping rondom de achillespees

Hoe behandel je familiaire hyperlipidemie?

vrijwel altijd met medicatie
leefstijl veranderingen
geen alcohol

Wat is familiaire dysbetalipoproteinemie (FD) / type 3 hyperlipoproteinemie?

katabolisme van VLDL en chylomicronresten is vertraagd vanwege APO-E2, vervangt E3 en E4

vaak op oudere leeftijd
vertraagde schildklier, obesitas, diabetes of andere dyslipidemie moet aanwezig zijn voordat ziekte duidelijk wordt

behandeling gewicht, hyperglycemie en dieet, evt medicijnen

Waartoe leidt atherosclerose in de cerebrale vaten?

hersenen:

beroerte
ischemische aanval

Waartoe leidt atherosclerose in de perifere circulatie?

onvoldoende bloedtoevoer in benen: etalagebenen
gangreen

Bij mensen met hypercholesterolemie kan een hoog HDL een hoog risico vormen?

ja, is triglyceriden verrijkt bij deze groep

Hoe verhoog je het aandeel grote VDLD deeltjes?

vegetarisch of laag vet dieet

Wat is het atherhogeen lipoproteine profiel?

combinatie van sdLDL, lage HDL en hoge triglyceriden

deels erfelijk

Welke lipidenbeeld geeft een verlaagd risico op atherosclerose en coronaire hart- en vaatziekten?

grote VLDL deeltjes, verhoogd HDL en verlaagd triglyceriden

Wat zijn IDL ofwel intermediate density lippproteinen?

overblijfselen van VLDL
grotendeels non-atherogeen

Mensen met een normaal cholesterol hebben vormen .... % van de groep mensen met een hartaanval?

50%

Wat is de relatie tussen ontstekingsmarkers en omega 3?

Plasmalevel omega 3 zijn omgekeerd evenredig met ontstekingsmarkers C-reactieve proteïne (CRP), fibrinogeen en homocycteine

Cholesterol richtlijnen qua leefstijl zijn:

dieet
laag natrium/hoog kalium
beweging

Wat is het mediterraans dieet?

Veel fruit, groenten (wortels en groen), volkoren producten, vette vis, weinig rood vlees, mager vlees, magere zuivel, veel noten en peulvruchten, olijfolie, koolzaadolie, notenolie of lijnzaadolie.
Matig in totaal vet (32-35%)
Hoog in enkelvoudig onverzadigd vet
laag in verzadigd vet
Hoog in vezel (27-37 gram/dag)

Waardoor heeft beweging een verlagend effect op het risico op atherosclerose?

uitstellen atherogenese
toename vaatvertakkingen van het myocarium
toename afbraak stolsels
verhoogt HDL
verbetert glucosetolerantie en insulinegevoeligheid
reduceert bloeddruk
helpt gewicht onder controle te houden

MITS: 3-4 keer per week 40 minuten

Welke groep is gevoelig voor overlijden aan hart-en vaatziekten?

mensen met diabetes

Wat is het effect van de inname van linolzuur?

is meervoudig onverzadigd
verlaagt cholesterol
bevordert ontstekingen bij hoge inname!

Hoeveel meervoudig onverzadigd vet is geweest bij een normaal gewicht en een te hoog cholesterol in % vetinname

maximaal 12%

Hoeveel onverzadigd vet (enkel en meervoudig) wordt aanbevolen?

tussen 8 en 38% bij wenselijk gewicht
tussen 8 en 28-22% bij overgewicht

Hoeveel ALA wordt aanbevolen?

Wat wordt aanbevolen bij mensen die statines innemen?

(Statines zijn cholesterolsyntheseremmers)

extra coQ10 innemen (statines blokkeren productie coQ10)

Wat is het verschil tussen DASH en Mediterraans dieet?

Mediterraans dieet is hoger is vet%, met name mono onverzadigd vet uit olijfolie, noten en zaden, omega 3 uit vis

Welke vezel is belangrijk bij het remmen van hartziektes?

Oplosbare vezels!

(denk aan havermout, zorgt voor daling cholesterol)

Wat kan een gevolg zijn van een te hoge inname van omega 3 vetzuren?

verlengt de bloedstollingstijd

Wat is het effect van omega 3 vetzuren in het lichaam?

beschermt het hart door ingrijpen bloedstolling (verlaagt storing)
verandert prostaglandinen synthese (soepelheid vaatwanden)
stimuleert productie NO (ontspanning bloedvaten)

Wat verlaagt het CRP-niveau (C-reactieve proteïne)?

ALA, zit in groene bladgroenten en lijnzaad(olie)

Wat is de rol van anti-oxidanten?

anti-oxidanten voorkomen de oxidatie van meervoudig onverzadigde vetzuren in de celmembraan

gaat om vitamine C en E en betacaroteen
rode druiven, rode wijn, groene thee, bessen en tuinbonen

Wat is het effect van de menopauze op cholesterol bij vrouwen?

door verlies oestrogenen stijgt LDL en daalt HDL

Wanneer worden mensen ivm hartfalen verwezen?

Voorkeursmoment voor verwijzing naar de diëtist:

na het stellen van de diagnose hartfalen NYHA klasse II, III of IV (New York Heart Association)
eventueel in combinatie met een verhoogd risico op ondervoeding
indien er sprake is van voedingsgerelateerde klachten bij decompensatio cordis en/of onbedoeld (niet-oedemateus) gewichtsverlies ≥ 6% van het uitgangsgewicht in de laatste 6-12 maanden.

Wanneer wordt het dash-dieet niet aanbevolen?

Bij eind stage nierziekte: te veel kalium, fosfor en proteïnen

Wat zijn oorzaken van primaire hypertensie?

meestal complexe samenhang van dieet (hoog natrium, laag groenten & fruit) roken, inactiviteit, stress, obesitas en vaatontstekingen.

Welk dieet kan helpen bij bloeddrukverlaging?

DASH
dieet hoog in MUFA

Welk effect heeft vitamine D op de bloeddruk?

verlagend: verbetert endotheel bloedvatwanden

Is er een effect van zuivel op de bloeddruk?

magere zuivel verlaagt
minimaal 2,5 porties per dag

Wat is het effect van calcium op de bloedvaten?

Zorgt voor vitamine D3 en schildklierhormoon, waardoor gladdere spiercellen en een betere vaatweerstand ontstaan

Wat is het effect van magnesium op de bloeddruk?

kan werken als vaatverwijderaar
correleert met lager bloeddruk
bij voorkeur uit voeding (noten, groen bladgroenten en volkoren producten)

Wanneer wordt lage kalium inname aanbevolen?

bij nierfalen
bij diabetes
bij hartfalen

Wat is het effect van gewichtverlies op de bloeddruk?

Bij ieder kilo gewichtverlies daalt de bloeddruk met 1 mmHg

Wat is het doel van het dieet bij hartdalen?

voorkomen/verminderen vocht vasthouden
ondersteunen bloeddrukregulatie
handhaven/verbeteren voedingstoestand
verminderen risico op cardio vasculaire complicaties

Wat kan gewichtsverlies maskeren?

oedeem en ascites (ophoping eiwitbevattend vocht in de buik)

Wat zijn voedingsadviezen bij hartfalen?

maximaal 2 l per dag indien sprake vloeistof restrictie
Natrium beperking
weinig alcohol
anti-oxidant functie koffie thee kan gunstig zijn
calcium (uit voeding)

Wat is een risico van calciumsupplementen?

kunnen hartritmestoornis veroorzaken

Wat is een risico van snel afvallen bij patienten met overgewicht en hartfalen?

te snelle proteineafbraak

Wat zijn aandachtspunten een harttransplantatie?

voor de operatie natrium arm

direct erna voldoende proteïnen ivm katabolisme en hoog calorisch
gevaar op osteoporose ivm gebruik steroïden
vitamine D en calcium belangrijk

lange termijn risico op hoge bloeddruk en gewichtstoename

Wat is het aanbevolen aantal kilo's gewichtverlies bij iemand met een BMI > 30 en hoge bloeddruk?

10% gewichtverlies

Wat zijn ACE remmers?

Angiotensine-converting-enzyme’ (ACE)-remmers worden toegepast bij hartfalen en hypertensie. Daarnaast worden ze gebruikt voor de behandeling van asymptomatische linkerventrikeldysfunctie en diverse nieraandoeningen, zoals een lichte tot matige nierinsufficiëntie en diabetische nefropathie