Negentiende eeuw - Literaire ontwikkelingen - Schrijver en publiek

6 belangrijke vragen over Negentiende eeuw - Literaire ontwikkelingen - Schrijver en publiek

Welke verandering ging de literatuur door vanaf 1880 door de Beweging van Tachtig?

Tot ca. 1880 hadden literaire teksten in Nederland nog een belerende of opvoedkundige functie. Schrijven was in Nederland nog geen beroep, maar een nevenactiviteit. Veel schrijvers waren dominee, de zogenaamde domineedichters van wie Nicolaas Beets de bekendste was. Veel literair werk (vooral gedichten) werd geschreven om voorgedragen te worden.

Tegen deze situatie kwam rond 1880 verzet van dichters en schrijvers van de Beweging van Tachtig. Volgens de Tachtigers stond literatuur los van religieuze, politieke en morele bedoelingen. Vanaf 1880 werd de literatuur autonoom, dat wil zeggen: literatuur zonder belerende of opvoedkundige bedoeling.

Hoe leidde een toename van lezers in steden tot de stimulering van de massalectuur?

In de negentiende eeuw was in steden een toename van lezers. Dit lezerspubliek bestond grotendeels uit de burgerij die van literatuur vooral ontspanning en amusement verwachtte. Uitgevers wilden de leesdrang commercieel exploiteren. De uitgeverijen wilden voldoen aan de smaak van dit groeiende lezerspubliek, zij wilden leveren wat het publiek verlangde. Deze ontwikkeling stimuleerde de massalectuur.

Welke reactie hadden sommige schrijvers op de stimulering van de massalectuur?

Als reactie op de stimulering van de massalectuur gingen andere, meer artistiek en minder commercieel ingestelde schrijvers benadrukken dat literatuur vooral stilistisch goed moest zijn en dat het belerende en opvoedkundige nut van literatuur achterhaald was. Ze maakten kunst omwille van de kunst (l'art pour l'art). In Nederland stelde de Beweging van Tachtig zich op dit standpunt.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke klachten waren er over het boek Madame Bovary (1856) van Gustave Flaubert waardoor hij zelfs ook voor de rechter gedaagd werd?

In 1856 publiceerde Gustave Flaubert (1821 - 1880) Madame Bovary (in 1857 in boekvorm verschenen). Madame Bovary gaat over het huwelijk van Emma Bovary. Ze is ongelukkig getrouwd. Emma wordt beïnvloed door populaire romantische lectuur en zoekt de ware liefde. Ze pleegt overspel. Het boek veroorzaakte een rel. De roman werd beschouwd als aanslag op de goede zeden. Flaubert werd in 1857 voor de rechter gedaagd. De belangrijkste klacht tegen het boek was de instelling van de verteller tegenover de verhaalgebeurtenissen. Flaubert koos een verteller die zonder moraliserend commentaar vertelt. De verteller veroordeelde Emma's overspel niet.

Waarom moest Charles Baudelaire zes gedichten uit zijn bundel Les fleurs du mal schrappen?

Charles Baudelaire (1821 - 1867) moest in 1857 voor de rechter verschijnen. Een aantal gedichten uit zijn bundel Les fleurs du mal werd als godslasterlijk en obsceen beschouwd. In tegenstelling tot Flaubert die werd vrijgesproken, verloor Baudelaire zijn proces: hij moest zes gedichten die als te erotisch werden beschouwd schrappen.

Waarom zijn de gedichten van Baudelaire en Madame Bovary van Flaubert goede voorbeelden van dat schrijvers antiburgers werden?

De gedichten van Baudelaire en Madame Bovary hadden een vergelijkbare uitwerking. Ze schokten het burgerlijke publiek dat deze werken als bedreiging van de burgerlijke moraal beschouwde. Baudelaire en Flaubert spotten met de esthetische en ethische normen van hun tijd. Zij kwamen tegenover de burgerij te staan. Schrijvers waren niet langer onderdeel van de burgerij en leermeester van de medeburger. Ze keerden zich tegen de burgerlijkheid en veronderstelde burgerlijke zelfgenoegzaamheid. Schrijvers werden antiburgers.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo