Startpagina / Samenvattingen / Laagland, literatuur & lezen (Theorieboek vwo) / literatuur-republiek-tendens

Zestiende en zeventiende eeuw - Literaire ontwikkelingen

5 belangrijke vragen over Zestiende en zeventiende eeuw - Literaire ontwikkelingen

Wat is de eerste tendens in de literatuur van de zestiende en zeventiende eeuw die geleidelijk de literatuur en het literaire leven veranderen?

De eerste tendens betreft feit dat literaire teksten steeds meer als het gedrukte werk van een individuele auteur door een drukker/uitgever op de markt werden gebracht. Liedboeken bijvoorbeeld waren tot het begin van de zeventiende eeuw bundelingen van werk van meerdere, vaak ook anonieme auteurs. Ze werden na 1600 steeds meer duidelijk voorzien van een auteursnaam op de markt gebracht. Een duidelijk mijlpaal in dit opzicht is het Groot Lied-Boeck (1622) van G.A. Bredero. Het lied "Boerengezelschap" komt uit dit liedboek.

Wat is de tweede tendens in de literatuur van de zestiende en zeventiende eeuw die geleidelijk de literatuur en het literaire leven veranderen?

De tweede tendens betreft het opkomen van de Renaissanceliteratuur in de Nederlandstalige literatuur. Er was een geleidelijke verandering van traditionele rederijkersliteratuur naar meer geleerde en humanistische Renaissanceliteratuur in de volkstaal.

Uit welke soort groepen kwamen een aantal schrijvers en wat verwoordden ze?

- In de Republiek was een aantal schrijvers afkomstig uit de stedelijke elite (bijv. P.C. Hooft) en de hogere middenklasse van de burgerij (bijv. Jacob Cats, Samuel Coster en Joost van den Vondel).
- Deze auteurs verwoordden het wereldbeeld van deze maatschappelijke groepen waarin vanwege economische en politieke belangen veel waarde werd gehecht aan politieke rust en maatschappelijke orde.
- Een aantal auteurs maakte deel uit van de elite van Republiek. P.C. Hooft bijv. was drost van Muiden (een hoge bestuursfunctie), Constantijn van Huygens was secretaris van de stadhouder en Jacob Cats was raadspensionaris van Holland.

Wat zijn drie kenmerken van de schrijvers in de Republiek?

- Schrijvers in de Republiek zagen zichzelf als volksopvoeders en opinievormers. Ze meenden een opvoedkundige functie te vervullen.
- Ze lieten zich soms wel kritisch over bepaalde gebeurtenissen of ontwikkelingen uit, maar nooit ondermijnend of revolutionair.
- Ze verdedigden christelijke en humanistische levensidealen en benadrukten universele waarheden.

Wat voor rol speelde het sonnet bij de Renaissancedichtvorm?

Het sonnet werd de Renaissancedichtvorm bij uitstek. Veel dichters in de Republiek (onder wie G.A. Bredero, Joost van den Vondel en Constantijn Huygens) schreven sonnetten. Als de belangrijkste sonnettendichter onder hen wordt P.C. Hooft beschouwd.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Laagland, literatuur & lezen (Theorieboek vwo)

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Zestiende en zeventiende eeuw - Literaire ontwikkelingen

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding