Startpagina / Samenvattingen / Leerboek seksuologie / seksueel-onderzoek-klacht

Diagnostiek en interventies

Q: Welke 2 classificatiesystemen worden gehanteerd voor het definiëren van seksuele stoornissen?

De DSM en de ICD . Daarnaast worden er vanuit de International Society for Sexual Medicine consensusconferenties georganiseerd.

Q: Waaruit bestaat het hormonale onderzoek, psychofysiologisch onderzoek en psychologisch onderzoek?

Hormonaal onderzoek Let op: uitsluitend zinvol als er anamnestische aanwijzingen zijn voor een mogelijke bijdrage van deze hormonen aan het probleem en/of wanneer er medicatie wordt gebruikt die de hormonale status beïnvloeden. Er is namelijk nog veel onduidelijkheid over de specifieke rol van hormonen. Risicogroepen screenen: zoals verhoogd risico op diabetes. Tekort aan androgenen man/vrouw kan leiden tot <opwinding, fantastiën, genitale responsen, energieverlies, spieratrofie, botontkalking, veranderd beharingspatroon. Psychofysiologisch onderzoek Tijdens het aanbieden van een seksuele stimulus wordt de seksuele opwinding gemeten . Dit gebeurt in een officiële setting. Psychologisch onderzoek Algemeen psychologisch of relationeel functioneren uitvragen. Dit wordt gedaan met de vragenlijsten: SCL-90, BSI. Eventuele psychische problemen kunnen eerst behandeld worden, ook eventuele relationele problemen.

Q: Hoe stelt de hulpverlener een behandelplan op en uit welke elementen kan een behandelplan bestaan?

Behandelplan opstellen gaat in samenspraak met het koppel, de zorgverlener formuleert zijn voorstel. Dit gaat volgens het principe van het stepped-care-model. Een behandeling kan bestaan uit verschillende elementen: Educatie psychologische interventies biomedische interventies relationele interventies combinatie van voorgaand opties. Weinig onderzoek naar de effectiviteit van de behandelingen. Behandelingen die zich richten op meerdere aspecten zijn effectiever.

Q: Wat is de structuur van het hulpverleningsproces bij seksuele disfuncties zoals dat op de polikliniek van een ziekenhuis plaatsvindt?

Dit kan verschillen, afhankelijk van het ziekenhuis en de specifieke situatie. Over het algemeen omvat het proces in eerste instantie een intakegesprek met een gespecialiseerde arts of therapeut. Vervolgens kunnen er aanvullende screenings of tests worden uitgevoerd om de oorzaak van de disfunctie te bepalen. Daarna zal er een behandelplan worden opgesteld, dat kan bestaan uit gesprekstherapie, medicatie of andere interventies.

Q: Wat zijn de belangrijke doelen van de seksuele anamnese?

Klachtpresentatie en verheldering Uitdieping van de klacht

Q: Wat is de structuur van de seksuele anamnese?

Bij de klachtpresentatie en verheldering zal de therapeut eerst veiligheid moeten scheppen door een therapeutische relatie te vestigen en het probleem van de client te verduidelijken. Bij de afsluiting van deze fase is het belangrijk om een samenvatting te vragen en deze te verifiëren bij de client. Is dit waar het om gaat? Is er nog iets anders? Bij de tweede fase van de seksuele anamnses zal gekeken worden naar de voorgeschiedenis van de klacht en eerdere seksuele ervaringen en relaties.

Q: Wat zijn de belangrijkste onderdelen van de seksuele anamnese?

- relatie met therapeut vestigen en veilige omgeving creeren waar vrijin kan worden gesproken - veiligheid scheppen en vertrouw opbouwen - Actueel probleem verhelderen - verdieping van het probleem - hulpvraag identificeren - samenvatten en afsluiten - volgende stappen bespreken met client

Q: Welke mogelijkheden zijn er voor aanvullend onderzoek bij seksuele disfuncties?

psychotherapeutisch onderzoek: exposure, gedragsexperimenten en evaluatie lichamelijk onderzoek: somatische oorzaken uitsluiten door gynaecologisch, urologisch, endocrinologie, neurologisch en psychofysisch onderzoek te doen educatief en seksuologisch onderzoek door het geven van informatie en voorlichting zelfonderzoek door client in contact te brengen met het eigen lichaam (gedragsexperiment)

14 belangrijke vragen over Diagnostiek en interventies

Welke 2 classificatiesystemen worden gehanteerd voor het definiëren van seksuele stoornissen?

De DSM en de ICD. Daarnaast worden er vanuit de International Society for Sexual Medicine consensusconferenties georganiseerd.

Er zijn verschillende (typen) diagnostische instrumenten om seksuele diagnostiek toe te passen. Geef aan welke typen dit zijn, en bedenk daarbij welke met name toegepast zullen worden door een psycholoog-seksuoloog.

De verschillende typen diagnostische instrumenten om seksuele diagnostiek toe te passen, staan overzichtelijk weergegeven in het tekstboek. Het belangrijkste instrument is de DSM-5.
Afhankelijk van het doel zullen psychologen met name een seksuele anamnese afnemen, of juist vragenlijsten en het interview gebruiken.

Welke onderdelen moet de seksuele anamnese bevatten?

De volgende onderdelen dienen tijdens de seksuele anamnese aan bod te komen: probleemanalyse, gevolgen klacht, last van klacht, beloop klacht, comorbiditeit, medicatie, enzovoorts, uitvragen, voorgeschiedenis, specificatie hulpvraag, eigen ideeën over klacht, en wensen en verwachtingen over behandeling.

- Een open, empatische, niet-oordelende attitude van de zorgverlener
- Partner er zo veel mogelijk bij betrekken, indien deze niet aanwezig is hierop in gaan.
- Seksuele problemen niet zien als individueel/losstaand probleem, maar een probleem van het systeem.
- Er niet vanuit gaan dat de relatie uit een monogame relatie bestaat.

Er is een NHG-richtlijn: seksuele klachten.

Waaruit bestaat het hormonale onderzoek, psychofysiologisch onderzoek en psychologisch onderzoek?

Hormonaal onderzoek
Let op: uitsluitend zinvol als er anamnestische aanwijzingen zijn voor een mogelijke bijdrage van deze hormonen aan het probleem en/of wanneer er medicatie wordt gebruikt die de hormonale status beïnvloeden. Er is namelijk nog veel onduidelijkheid over de specifieke rol van hormonen.

Risicogroepen screenen: zoals verhoogd risico op diabetes.
Tekort aan androgenen man/vrouw kan leiden tot <opwinding, fantastiën, genitale responsen, energieverlies, spieratrofie, botontkalking, veranderd beharingspatroon.

Psychofysiologisch onderzoek
Tijdens het aanbieden van een seksuele stimulus wordt de seksuele opwinding gemeten. Dit gebeurt in een officiële setting.

Psychologisch onderzoek
Algemeen psychologisch of relationeel functioneren uitvragen.
Dit wordt gedaan met de vragenlijsten: SCL-90, BSI.
Eventuele psychische problemen kunnen eerst behandeld worden, ook eventuele relationele problemen.

Hoe stelt de hulpverlener een behandelplan op en uit welke elementen kan een behandelplan bestaan?

Behandelplan opstellen gaat in samenspraak met het koppel, de zorgverlener formuleert zijn voorstel. Dit gaat volgens het principe van het stepped-care-model.

Een behandeling kan bestaan uit verschillende elementen:

Educatie
psychologische interventies
biomedische interventies
relationele interventies
combinatie van voorgaand opties.

Weinig onderzoek naar de effectiviteit van de behandelingen.

Behandelingen die zich richten op meerdere aspecten zijn effectiever.

Wat is de structuur van het hulpverleningsproces bij seksuele disfuncties zoals dat op de polikliniek van een ziekenhuis plaatsvindt?

Dit kan verschillen, afhankelijk van het ziekenhuis en de specifieke situatie. Over het algemeen omvat het proces in eerste instantie een intakegesprek met een gespecialiseerde arts of therapeut. Vervolgens kunnen er aanvullende screenings of tests worden uitgevoerd om de oorzaak van de disfunctie te bepalen. Daarna zal er een behandelplan worden opgesteld, dat kan bestaan uit gesprekstherapie, medicatie of andere interventies.

Wat zijn de belangrijke doelen van de seksuele anamnese?

Klachtpresentatie en verheldering
Uitdieping van de klacht

Wat is de structuur van de seksuele anamnese?

Bij de klachtpresentatie en verheldering zal de therapeut eerst veiligheid moeten scheppen door een therapeutische relatie te vestigen en het probleem van de client te verduidelijken. Bij de afsluiting van deze fase is het belangrijk om een samenvatting te vragen en deze te verifiëren bij de client. Is dit waar het om gaat? Is er nog iets anders?
Bij de tweede fase van de seksuele anamnses zal gekeken worden naar de voorgeschiedenis van de klacht en eerdere seksuele ervaringen en relaties.

Wat zijn de belangrijkste onderdelen van de seksuele anamnese?

- relatie met therapeut vestigen en veilige omgeving creeren waar vrijin kan worden gesproken
- veiligheid scheppen en vertrouw opbouwen
- Actueel probleem verhelderen
- verdieping van het probleem
- hulpvraag identificeren
- samenvatten en afsluiten
- volgende stappen bespreken met client

Welke mogelijkheden zijn er voor aanvullend onderzoek bij seksuele disfuncties?

psychotherapeutisch onderzoek: exposure, gedragsexperimenten en evaluatie

lichamelijk onderzoek: somatische oorzaken uitsluiten door gynaecologisch, urologisch, endocrinologie, neurologisch en psychofysisch onderzoek te doen
educatief en seksuologisch onderzoek door het geven van informatie en voorlichting
zelfonderzoek door client in contact te brengen met het eigen lichaam (gedragsexperiment)

Welke medische specialisten kunnen er een rol spelen bij seksuele disfuncties?

- uroloog
- gynaecoloog
- neuroloog
- endocrinoloog
- bekkenfysiotherapeut
- psychotherapeut
- oncoloog

Wat is de rol van casusconceptualisatie in het hulpverleningsproces bij seksuele disfuncties?

Het helpt om de specifieke problemen en factoren die bijdragen aan de seksuele disfunctie van een individu te begrijpen en te analyseren. Dit begrip stelt professionals in staat om een gepersonaliseerde behandelingsaanpak te ontwikkelen die gericht is op de unieke behoeften van de persoon. Door casusconceptualisatie kunnen hulpverleners effectieve interventies ontwerpen en de voortgang van de behandeling evalueren.

Hoe wordt een behandelvoorstel ontwikkeld door een seksuoloog?

Een behandelvoorstel wordt ontwikkeld door een seksuoloog aan de hand van een uitgebreide beoordeling van de seksuele gezondheid en problemen van de cliënt. Op basis van deze beoordeling zal de seksuoloog passende behandelmethoden en interventies voorstellen om de specifieke problemen van de cliënt aan te pakken. Vaak wordt een client ook overlegt in een multidisciplinair team. Het behandelvoorstel kan vervolgens worden besproken en aangepast in overleg met de cliënt.

Doelen van de sensate focus oefeningen

(Opnieuw) leren kennen en uitbreiden van elkaars erogene lichaamszones;
Leren genieten van aanrakingen zonder opgewonden te hoeven worden;
Leren genieten van aanraken zonder verantwoordelijk te zijn voor de opwinding en/of het plezier van de ander;
Leren communiceren over aangename en onaangename lichamelijke sensaties en/of seksuele prikkeling.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Leerboek seksuologie | 9789036811101 | Luk Gijs, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Diagnostiek en interventies